Đại sứ Karl Van den Bossche nhấn mạnh quan hệ song phương giữa hai nước đang phát triển mạnh mẽ, được thúc đẩy bởi sự hợp tác sôi động và đầy triển vọng trên nhiều lĩnh vực.
Nhận lời mời của Chủ tịch nước Lương Cường và và Phu nhân, Nhà vua Vương quốc Bỉ Philippe và Hoàng hậu sẽ thăm cấp Nhà nước đến Việt Nam từ ngày 31/3 đến ngày 4/4/2025.
Nhân dịp này, Đại sứ Bỉ tại Việt Nam Karl Van den Bossche đã trả lời phỏng vấn phóng viên Thông tấn xã Việt Nam. Ông nhấn mạnh quan hệ song phương giữa hai nước đang phát triển mạnh mẽ, được thúc đẩy bởi sự hợp tác sôi động và đầy triển vọng trên nhiều lĩnh vực.
Phóng viên: Thưa Đại sứ, ngay sau khi Chính phủ Liên bang mới của Vương quốc Bỉ được thành lập vào cuối tháng 1/2025, Nhà vua và Hoàng hậu Bỉ sẽ có chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam. Xin Đại sứ chia sẻ về ý nghĩa và tầm quan trọng của chuyến thăm này đối với quan hệ giữa hai nước?
Đại sứ Karl Van den Bossche: Chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam của Nhà vua và Hoàng hậu Bỉ đã được lên kế hoạch từ trước nhưng phải hoãn lại vào năm ngoái do Bỉ chưa có Chính phủ liên bang mới. Tôi rất vui mừng khi chuyến thăm này được khởi động lại ngay sau khi Chính phủ liên bang mới được thành lập vào cuối tháng 1/2025.
Đây là chuyến thăm cấp Nhà nước đầu tiên của Nhà vua và Hoàng hậu Bỉ tới Việt Nam, với sự tháp tùng của các thành viên quan trọng trong Chính phủ. Chuyến thăm đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lịch sử quan hệ song phương bền chặt mà hai nước chúng ta đã cùng nhau xây dựng và vun đắp trong hơn 50 năm qua.
Tôi muốn nhấn mạnh rằng, đây là lần thứ tư Nhà vua Bỉ đến thăm Việt Nam. Ngay từ lần đầu tiên đặt chân đến đất nước các bạn vào năm 1994, khi chứng kiến một đất nước còn nhiều khó khăn, đi thăm những ngôi làng còn thiếu điện và nước sạch, ông đã dành cho Việt Nam một tình cảm đặc biệt và sự gắn kết sâu sắc. Về phần mình, Hoàng hậu Bỉ cũng đã đến Việt Nam vào tháng 5/2023 trong khuôn khổ chuyến công tác ba ngày với tư cách là Chủ tịch danh dự của UNICEF Bỉ.
Lần này, khi trở lại Việt Nam, Nhà vua và Hoàng hậu Bỉ sẽ có cơ hội tận mắt chứng kiến những bước tiến vượt bậc trong phát triển kinh tế - xã hội mà đất nước các bạn đã đạt được, cũng như vai trò ngày càng quan trọng của Việt Nam trên trường quốc tế, cả về kinh tế lẫn địa chính trị.
Chuyến thăm cấp Nhà nước này không chỉ khẳng định vai trò của Việt Nam là một đối tác đáng tin cậy và ổn định của Bỉ, củng cố hợp tác song phương trên nhiều lĩnh vực, mà còn cho thấy tầm quan trọng của Việt Nam trên trường quốc tế trong bối cảnh thế giới đầy biến động hiện nay; khẳng định sự hợp tác chặt chẽ giữa các đối tác như Bỉ và Việt Nam là điều cần thiết để thúc đẩy vai trò của ASEAN, của Liên minh châu Âu (EU), cũng như quan hệ giữa EU và Việt Nam.
Phóng viên: Quan hệ song phương giữa Việt Nam và Bỉ không ngừng được củng cố và phát triển. Xin Đại sứ chia sẻ một số kết quả nổi bật trong hoạt động hợp tác đa ngành giữa hai nước thời gian qua?
Đại sứ Karl Van den Bossche: Như các bạn đã biết, kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam vào ngày 22/3/1973, Bỉ đã trở thành một trong những quốc gia phương Tây đầu tiên ký kết thỏa thuận hợp tác phát triển với Việt Nam.
Từ đó đến nay, hai nước đã cùng nhau trải qua nhiều giai đoạn biến động của thế giới nhưng vẫn duy trì mối quan hệ gắn kết chặt chẽ. Chúng ta cũng có cùng một lịch sử tương đồng là cuộc chiến chống ngoại xâm và đấu tranh giành độc lập dân tộc, điều này đã góp phần hun đúc tinh thần cởi mở, thúc đẩy mong muốn hợp tác giữa hai nước, không chỉ vì lợi ích song phương mà còn nhằm đóng góp vào sự phát triển chung của thế giới.
Theo thời gian, quan hệ giữa hai nước đã có bước phát triển quan trọng, chuyển từ hợp tác phát triển sang quan hệ đối tác bình đẳng, cùng nhau chia sẻ lợi ích, chung tay ứng phó với những thách thức chung toàn cầu. Sự hợp tác này được thể hiện sâu rộng trên nhiều lĩnh vực như nông nghiệp, văn hóa, giáo dục, ứng phó với biến đổi khí hậu, phát triển năng lượng và logistics xanh, từ đó củng cố một mối quan hệ chặt chẽ và thấu hiểu giữa hai quốc gia.
Quan hệ kinh tế song phương đã có những bước tiến vượt bậc, một phần nhờ vào sự tăng trưởng ấn tượng của kinh tế Việt Nam trong nhiều thập kỷ qua, đồng thời phản ánh sự vươn lên mạnh mẽ của các doanh nghiệp Bỉ trên thị trường quốc tế. Chúng tôi nhận thấy Việt Nam đã thực sự cất cánh, điều này được minh chứng rõ nét qua các số liệu thống kê.
Từ khi ký kết Hiệp định Đối tác chiến lược trong lĩnh vực nông nghiệp vào tháng 10/2018, ngành nông sản-thực phẩm thực sự đã trở thành một trong những trụ cột chính trong hợp tác giữa hai nước. Chẳng hạn như tôi đang nhìn thấy sự hợp tác rất sôi động trong ngành ca cao và sản xuất sô-cô-la. Các nhà đầu tư Bỉ đánh giá cao chất lượng ca cao của Việt Nam. Chỉ riêng Puratos Grande-Place - doanh nghiệp hoạt động tại Việt Nam hơn 20 năm qua - đã thu mua gần 70% sản lượng ca cao của cả nước. Họ sử dụng nguồn nguyên liệu tại chỗ này để sản xuất các sản phẩm bánh kẹo ngay tại Việt Nam. Đây thực sự là một thành công và là một phần "hương vị ngọt ngào" trong hợp tác chế biến nông sản thực phẩm.
Trong lĩnh vực cảng biển và logistics, DEEP C là một Tổ hợp khu công nghiệp và cảng biển do các nhà đầu tư Bỉ phát triển và vận hành tại thành phố Hải Phòng và tỉnh Quảng Ninh. Tôi muốn nhấn mạnh rằng tại Việt Nam, Bỉ không chỉ đóng vai trò là một nhà đầu tư mà còn là một “chất xúc tác” thúc đẩy dòng vốn đầu tư nước ngoài vào đất nước các bạn. Là một nhà đầu tư đáng tin cậy, nước Bỉ mong muốn tạo điều kiện thuận lợi để khuyến khích các đối tác khác cùng tham gia đóng góp vào sự phát triển kinh tế của Việt Nam.
Trong ứng phó với biến đổi khí hậu, cam kết chung của hai nước thể hiện qua sự hợp tác tích cực trong phát triển kinh tế xanh, năng lượng xanh và logistics xanh, nhằm giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.
Nhiều doanh nghiệp Bỉ đang hợp tác chặt chẽ với Việt Nam, đặc biệt trong ngành năng lượng hydro. Nhân chuyến thăm cấp Nhà nước của Nhà vua và Hoàng hậu Bỉ, một số dự án quan trọng trong lĩnh vực này dự kiến sẽ được ký kết nhằm hỗ trợ Việt Nam trong quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế xanh và bền vững.
Đối với lĩnh vực văn hóa, chúng tôi giới thiệu nền văn hóa Bỉ tới công chúng Việt Nam thông qua nhiều sự kiện như lễ hội ẩm thực và đồ uống, các buổi chiếu phim do Phái đoàn Wallonie-Bruxelles (Cộng đồng người Bỉ nói tiếng Pháp) tại Việt Nam tổ chức.
Hằng năm, tại mỗi kỳ Festival Huế đều có sự hiện diện của Đoàn cà kheo Hoàng gia vùng Merchtem của Bỉ với những màn trình diễn đường phố độc đáo, trở thành điểm nhấn không thể thiếu của sự kiện.
Đặc biệt, năm 2023 đã đánh dấu cột mốc quan trọng kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước, Lễ hội văn hóa và ẩm thực Bỉ tổ chức tại Hải Phòng lần thứ hai đã trở thành một sự kiện quốc tế lớn, đóng vai trò như một nhịp cầu văn hóa, thúc đẩy giao lưu giữa nhân dân hai nước. Sau ba năm tổ chức thành công (2022, 2023 và 2024), chương trình này sẽ tiếp tục được duy trì hàng năm.
Phóng viên: Ngày 5/10/2023, Hạ viện Bỉ đã thông qua Nghị quyết hỗ trợ nạn nhân chất độc da cam Việt Nam. Đây là nghị viện đầu tiên trên thế giới thông qua một nghị quyết về vấn đề này. Đại sứ có nhận định gì về điều này?
Đại sứ Karl Van den Bossche: Tôi rất vui mừng khi biết rằng Nghị quyết hỗ trợ nạn nhân chất độc da cam Việt Nam được thông qua với tỷ lệ phiếu ủng hộ tuyệt đối, trở thành nghị quyết duy nhất trên phạm vi toàn cầu, vì chưa có một cơ quan lập pháp nào khác thông qua một văn bản tương tự.
Đây là một tín hiệu mạnh mẽ củng cố sự ủng hộ của Bỉ đối với Việt Nam trong vấn đề này, thể hiện tinh thần hợp tác và gắn kết hai nước chúng ta theo một cách riêng. Nghị quyết này sẽ đặt nền móng cho một cam kết bền vững, đồng thời thúc đẩy Chính phủ Bỉ tăng cường hợp tác với Việt Nam nhằm giải quyết hậu quả nghiêm trọng của chất độc da cam/dioxin.
Từ khi tôi bắt đầu nhiệm kỳ của mình tại Việt Nam vào tháng 8/2022, vấn đề chất độc da cam/dioxin là một trong những vấn đề tôi rất quan tâm. Tôi đã có nhiều chuyến đi thực tế, đặc biệt là đến thăm Làng Hữu nghị ở ngoại ô Hà Nội, đến Đà Nẵng, Quy Nhơn và Thành phố Hồ Chí Minh. Tôi duy trì mối liên hệ chặt chẽ với Hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam (VAVA) và bà Trần Tố Nga - người phụ nữ đang không ngừng đấu tranh để đòi công lý cho nạn nhân chất độc da cam Việt Nam tại các tòa án ở Pháp. Tôi nhận thấy rằng hai nước chúng ta có thể có những phương thức hợp tác khác biệt trong việc giải quyết hậu quả do chất độc da cam/dioxin gây ra.
Phóng viên: Bỉ và Việt Nam đều là thành viên của Cộng đồng Pháp ngữ. Đại sứ đánh giá thế nào về sự hợp tác giữa hai nước trong khuôn khổ cộng đồng này ?
Đại sứ Karl Van den Bossche: Bỉ là một quốc gia sử dụng ba ngôn ngữ, với gần 60% dân số nói tiếng Hà Lan, 40% nói tiếng Pháp và một bộ phận nhỏ nói tiếng Đức. Chính thông qua Cộng đồng Pháp ngữ mà Bỉ đã xây dựng được một cầu nối vững chắc với Việt Nam.
Năm 1996, một năm trước khi diễn ra Hội nghị Thượng đỉnh Pháp ngữ tại Hà Nội, Phái đoàn Wallonie-Bruxelles (Cộng đồng người Bỉ nói tiếng Pháp) đã mở Văn phòng tại Việt Nam và cho đến nay đây vẫn là cơ quan đại diện duy nhất của Phái đoàn tại châu Á.
Trong gần 30 năm qua, Phái đoàn Wallonie-Bruxelles tại Việt Nam đã triển khai nhiều hoạt động sôi nổi, góp phần thúc đẩy sự phát triển của Pháp ngữ cũng như những lợi ích của khu vực.
Sự hiện diện của Phái đoàn mang tầm quan trọng chiến lược, không chỉ đối với hợp tác song phương, mà còn trong việc củng cố quan hệ giữa Bỉ và toàn khu vực Đông Nam Á. Quan hệ giữa Việt Nam và Wallonie-Bruxelles không ngừng phát triển và đa dạng hóa, thể hiện bằng những cam kết chung mạnh mẽ và bền vững.
Trong những năm qua, hơn 800 dự án hợp tác đôi bên cùng có lợi đã được triển khai.
Tại kỳ họp lần thứ 12 của Ủy ban hỗn hợp thường trực giữa Chính phủ Việt Nam và Cộng đồng nói tiếng Pháp của Bỉ, vùng Wallonie và Ủy ban Cộng đồng tiếng Pháp vùng thủ đô Bruxelles được tổ chức vào tháng 11/2024 tại Bruxelles, hai bên đã thống nhất chương trình hợp tác cho giai đoạn 2025-2027 với 17 dự án hợp tác đi vào hiệu quả và thực chất hơn.
Chương trình này sẽ hướng đến các mục tiêu chung trong những lĩnh vực ưu tiên như sức khỏe tâm thần và y học gia đình, bảo vệ môi trường, logistics, đào tạo nguồn nhân lực, nông nghiệp bền vững, giảng dạy tiếng Pháp, thích ứng với biến đổi khí hậu, nghiên cứu và đổi mới sáng tạo...
Tôi rất vui mừng khi kỳ họp lần thứ 12 đã quyết định tập trung nguồn lực vào 17 dự án cụ thể này tại Việt Nam.
Trong chuyến thăm cấp Nhà nước lần này, Hoàng hậu Bỉ sẽ đến thăm Bệnh viện nhi Trung ương Hà Nội trong khuôn khổ một dự án hợp tác về sức khỏe tâm thần. Đây là một lĩnh vực mà Hoàng hậu đặc biệt quan tâm và dành sự ưu tiên lớn. Tôi rất phấn khởi khi nhận thấy rằng hợp tác song phương giữa Việt Nam và cộng đồng người Bỉ nói tiếng Pháp tiếp tục được củng cố thông qua các hoạt động trao đổi hợp tác sôi động và các quan hệ đối tác theo chuyên đề, phù hợp với các ưu tiên chung của hai nước.
Có một điểm quan trọng tôi muốn nhấn mạnh nữa là, như bạn đã biết, trụ sở khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Tổ chức quốc tế Pháp ngữ (OIF) được đặt tại Việt Nam và ông Pierre Du Ville, Trưởng đại diện Phái đoàn Wallonie-Bruxelles (Cộng đồng người Bỉ nói tiếng Pháp) tại Việt Nam, hiện đang giữ chức Chủ tịch Nhóm các Đại sứ quán, Phái đoàn và Tổ chức Pháp ngữ (GADIF) tại Việt Nam. Điều này mang lại rất nhiều thuận lợi cho hợp tác trong khuôn khổ Pháp ngữ, không chỉ giữa cộng đồng người Bỉ nói tiếng Pháp với Việt Nam mà còn cho toàn bộ khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Phóng viên: Thưa Đại sứ, những cơ hội nào sẽ mở ra cho quan hệ Việt Nam - Bỉ trong thời gian tới, đặc biệt là sau chuyến thăm cấp Nhà nước của Nhà vua và Hoàng hậu Bỉ?
Đại sứ Karl Van den Bossche: Trong chuyến thăm cấp Nhà nước lần này, ngoài các thành viên Chính phủ, 30 lãnh đạo doanh nghiệp và khoảng 12 hiệu trưởng trường đại học sẽ tháp tùng Nhà vua và Hoàng hậu Bỉ.
Dự kiến nhiều biên bản ghi nhớ sẽ được ký kết giữa các trường đại học Bỉ và Việt Nam, mở ra cơ hội hợp tác học thuật mới. Chuyến thăm này đánh dấu một cột mốc quan trọng trong việc tăng cường hợp tác kinh tế và giáo dục, đồng thời tái khẳng định sự cần thiết phải cùng nhau đối mặt với các thách thức địa chính trị, không chỉ ở cấp độ song phương mà còn trên bình diện đa phương.
Chúng tôi sẽ cùng Nhà vua và Hoàng hậu đến Bảo tàng chứng tích chiến tranh tại Thành phố Hồ Chí Minh, thăm khu trưng bày về hậu quả của chất độc da cam/dioxin, gặp gỡ bà Trần Tố Nga và các nạn nhân Việt Nam.
Nhân dịp này, Bỉ sẽ giới thiệu một số giải pháp công nghệ tẩy rửa đất ô nhiễm bởi chất độc da cam tại Việt Nam. Với kinh nghiệm trong lĩnh vực này, Bỉ có thể chuyển giao dần công nghệ cho các đối tác Việt Nam nhằm hỗ trợ hoạt động tẩy độc các khu vực bị ảnh hưởng bởi chất độc da cam. Ngay trong chuyến thăm, các dự án của Bỉ liên quan đến lĩnh vực này dự kiến sẽ được công bố.
Có thể nói, chuyến thăm cấp Nhà nước của Nhà vua và Hoàng hậu Bỉ đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc củng cố quan hệ hai nước, mở ra những triển vọng hợp tác mới trong nhiều lĩnh vực trong đó có giáo dục, kinh tế và môi trường, với những hành động cụ thể mang lại lợi ích cho cả hai quốc gia.
Phóng viên: Trân trọng cảm ơn Đại sứ!
