Hoạt động báo chí phản biện chính sách khoa học, công nghệ có căn cứ pháp lý vững chắc, được quy định rõ trong Hiến pháp, Luật Báo chí, Luật Tiếp cận thông tin cũng như các nghị quyết của Đảng và Nhà nước. Báo chí không chỉ đơn thuần là kênh truyền tải thông tin, mà còn là diễn đàn phản ánh, kiến nghị và kết nối giữa Nhà nước, giới khoa học và xã hội.
Ngày 18/9, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tổ chức Hội thảo “Sự đóng góp của báo chí trong tập hợp và xây dựng đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ vững mạnh”.
Phát biểu tại Hội thảo, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Ngọc Linh, Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam nhấn mạnh, báo chí của hệ thống liên hiệp Hội trong nhiều năm qua đã thực hiện tốt sứ mệnh tập hợp, đoàn kết và phát huy vai trò của đội ngũ trí thức khoa học, công nghệ. Báo chí không chỉ là diễn đàn phổ biến kiến thức, mà còn là kênh tư vấn, phản biện và giám định xã hội, góp phần làm sáng tỏ nhiều vấn đề quan trọng nhằm phát triển kinh tế, xã hội.
Thông qua hoạt động thông tin và truyền thông, báo chí đã lan tỏa các giá trị khoa học tới cộng đồng, khuyến khích tinh thần đổi mới sáng tạo, đồng thời phát hiện, tôn vinh nhiều tấm gương trí thức tiêu biểu. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng và quá trình chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, vai trò này càng có ý nghĩa đặc biệt, vừa góp phần xây dựng đội ngũ trí thức khoa học, công nghệ vững mạnh, vừa đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững của đất nước trong giai đoạn mới.
Tiến sĩ, nhà báo Lê Nghiêm, Phó Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam cho rằng, hoạt động báo chí phản biện chính sách khoa học, công nghệ có căn cứ pháp lý vững chắc, được quy định rõ trong Hiến pháp, Luật Báo chí, Luật Tiếp cận thông tin cũng như các nghị quyết của Đảng và Nhà nước. Báo chí không chỉ đơn thuần là kênh truyền tải thông tin, mà còn là diễn đàn phản ánh, kiến nghị và kết nối giữa Nhà nước, giới khoa học và xã hội.
Tiến sĩ, Đặng Vũ Cảnh Linh, Viện Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và Nghiên cứu khoa học, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cho rằng, báo chí thuộc hệ thống Liên hiệp Hội nhiều năm qua đã trở thành kênh thông tin quan trọng trong việc kết nối, đoàn kết và phát huy vai trò của đội ngũ trí thức khoa học, công nghệ. Báo chí không chỉ truyền tải tri thức, phổ biến kiến thức khoa học mà còn tạo lập diễn đàn học thuật, nơi trí thức có thể trao đổi, chia sẻ và phản biện, từ đó đóng góp thiết thực vào quá trình hoạch định và hoàn thiện chính sách.
Trong bối cảnh đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, báo chí Liên hiệp Hội càng có ý nghĩa đặc biệt khi góp phần lan tỏa các giá trị khoa học, tôn vinh các tấm gương trí thức tiêu biểu, đồng thời khuyến khích thế hệ trẻ dấn thân vào con đường nghiên cứu. Do đó, để xây dựng đội ngũ trí thức khoa học, công nghệ vững mạnh, báo chí cần tiếp tục phát huy vai trò tư vấn, phản biện và giám định xã hội, trở thành cầu nối tin cậy giữa Đảng, Nhà nước với giới trí thức và nhân dân.
Tại Hội thảo, các đại biểu cho rằng hoạt động báo chí trong việc tập hợp và xây dựng đội ngũ trí thức khoa học, công nghệ vẫn còn những hạn chế như: thiếu cơ chế phối hợp chặt chẽ, việc cung cấp thông tin cho báo chí chưa đầy đủ và kịp thời khiến báo chí khó phát huy vai trò phản biện, giám sát chính sách. Không ít cơ quan, tổ chức còn e ngại hoặc chưa sẵn sàng tiếp nhận ý kiến phản biện từ báo chí, dẫn đến việc nhiều kiến nghị xác đáng chưa được xử lý, làm giảm hiệu quả lan tỏa và tính xây dựng của phản biện xã hội.
Các đại biểu cho rằng, cần thiết lập cơ chế minh bạch, cởi mở hơn trong cung cấp thông tin; tăng cường phối hợp giữa cơ quan quản lý và báo chí; đồng thời chú trọng đầu tư cho chuyển đổi số, đào tạo và bồi dưỡng nhân lực chuyên sâu, tạo điều kiện để báo chí thực sự trở thành kênh tư vấn, phản biện và đồng hành cùng sự phát triển khoa học, công nghệ của đất nước./.
