Đối với lĩnh vực khí tượng thủy văn, Việt Nam đã và đang tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách, quy định pháp luật về ứng phó biến đổi khí hậu.
TTXVN - Chiều 22/3, tại Hà Nội, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tổ chức Lễ phát động hưởng ứng Ngày Nước thế giới (22/3), Ngày Khí tượng thế giới (23/3) và Chiến dịch Giờ Trái đất năm 2024 với hình thức trực tiếp và trực tuyến tới các Sở Tài nguyên và Môi trường, Đài Khí tượng thủy văn khu vực và Đài Khí tượng thủy văn tại các tỉnh, thành phố.
Tại Lễ phát động, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành cho biết: Trong bối cảnh dân số toàn cầu gia tăng, đô thị hóa và suy thoái môi trường, biến đổi khí hậu đã trở thành những tác nhân hàng đầu gây ra sự thiếu hụt về lương thực, làm mất cân bằng hệ sinh thái, suy giảm đa dạng sinh học, cạn kiệt tài nguyên trong đó có nguồn tài nguyên nước.
Chủ đề của Ngày Nước thế giới “Nước cho hòa bình”, Ngày Khí tượng thế giới “Khí tượng thủy văn tiên phong ứng phó biến đổi khí hậu” và Chiến dịch giờ Trái đất năm 2024 “Giảm dấu chân Carbon – Hướng tới Net Zero” có sự gắn kết chặt chẽ. Qua đó kêu gọi sự quan tâm của cộng đồng nhằm tăng cường các giải pháp, xây dựng các kế hoạch, chiến lược, hành động vì khí hậu, tập trung vào tầm quan trọng của tài nguyên nước đối với sự ổn định và thịnh vượng của thế giới. Cụ thể là tăng cường năng lực và chất lượng cảnh báo, dự báo khí tượng thủy văn, đặc biệt là thúc đẩy chuyển đối số, ứng dụng cộng nghệ cao trong lĩnh vực khí tượng thủy văn; lan tỏa sử dụng tiết kiệm năng lượng cho tương lai bền vững của hành tinh và nhân loại trong hành trình hướng tới Net Zero.
Quốc hội khóa XV đã chính thức thông qua Luật Tài nguyên nước 2023, đánh dấu một bước tiến về tư duy, cách tiếp cận, thay đổi phương thức quản trị tài nguyên nước và bảo đảm tài nguyên nước được quản lý. Luật này đã thể chế hóa đầy đủ 4 nhóm chính sách gồm: Đảm bảo an ninh nguồn nước, xã hội hóa ngành nước, kinh tế tài nguyên nước, bảo vệ tài nguyên nước, phòng, chống tác hại do nước gây ra.
Đối với lĩnh vực khí tượng thủy văn, Việt Nam đã và đang tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách, quy định pháp luật về ứng phó biến đổi khí hậu.
Việt Nam đã xây dựng và luôn thực hiện nhất quán chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về chủ động, tích cực hợp tác quốc tế trong ứng phó, thích ứng với biến đổi khí hậu, đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, đưa đất nước phát triển bền vững.
Trong lĩnh vực biến đổi khí hậu, Việt Nam đã công bố Kế hoạch huy động nguồn lực thực hiện Tuyên bố chính trị thiết lập quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng. Bằng những cam kết hành động mạnh mẽ về giảm phát thải khí nhà kính, chuyển đổi năng lượng tái tạo, đổi mới sáng tạo khoa học công nghệ hướng tới mục tiêu đạt phát thải ròng bằng “0”, một lần nữa khẳng định khát vọng và tầm nhìn của Đảng, Nhà nước, Chính phủ trong công cuộc phát triển đất nước và cũng là thể hiện trách nhiệm chung đối với cộng đồng quốc tế.
Thứ trưởng Lê Công Thành đề nghị các lực lượng hãy có những hành động thiết thực, chung tay hành động vì khí hậu, hướng tới một nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, vì tương lai bền vững. Các bộ, ngành, địa phương cần rà soát, cập nhật, thể chế hóa quan điểm, chủ trương, chính sách mới của Đảng và Nhà nước về quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu; thể chế hóa và nội luật hóa những nội dung điều ước, thỏa thuận quốc tế mà Việt Nam đã tham gia.
Cùng với đó là:tuyên truyền, phổ biến Luật Tài nguyên nước số 28/2023/QH15; quy hoạch tài nguyên nước quốc gia và các quy hoạch tổng hợp lưu vực sông; nhất là việc thực hiện các biện pháp tích trữ nước, sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả; xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ, dự án nhằm tăng cường bảo vệ, khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên nước. Các cấp, các ngành, địa phương, các tổ chức, doanh nghiệp và đông đảo cộng đồng thực hiện lối sống xanh, lành mạnh, nâng cao ý thức trách nhiệm trong việc sử dụng năng lượng tiết kiệm, nói không với việc tiêu thụ, sử dụng động vật hoang dã trái phép.
Cần xây dựng các hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về tài nguyên và môi trường (đất đai, nước, khí hậu, khoáng sản, năng lượng,...); tăng cường năng lực, hiện đại hóa hệ thống quan trắc, dự báo; ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo, vận hành hiệu quả hệ thống dự báo, cảnh báo sớm, giảm nhẹ rủi ro thiên tai, phục vụ phát triển kinh tế xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh.
Huy động nguồn lực đầu tư, xây dựng các công trình, dự án thuộc lĩnh vực môi trường, tài nguyên nước, khí tượng thủy văn, phòng, chống thiên tai và biến đổi khí hậu; tăng cường các giải pháp xanh, các dự án năng lượng tái tạo, giải pháp cho các vấn đề toàn cầu về khí hậu, an ninh lương thực, an ninh nguồn nước, đa dạng sinh học và sinh kế. Cần tăng cường triển khai công tác hướng dẫn kiểm kê khí nhà kính và đánh giá tổng thể tiến độ giảm phát thải khí nhà kính; tập trung nghiên cứu tham mưu và phát triển thị trường carbon,….
Phát biểu hưởng ứng tại buổi Lễ, ông Văn Ngọc Thịnh, Giám đốc Tổ chức Quốc tế và Bảo tồn thiên nhiên cam kết hợp tác, hỗ trợ, đồng hành cùng Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường trong các nỗ lực giải quyết 3 thách thức lớn nhất toàn cầu liên quan đến môi trường hiện nay là biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, mất đa dạng sinh học; thực hiện các cam kết quốc tế nhằm đạt được mục tiêu về Net Zero tại COP 26 và các mục tiêu của Khung đa dạng sinh học toàn cầu tại COP 15./.
