Phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Chính phủ và chính quyền địa phương (Phần cuối)
Thông tấn xã Việt Nam trân trọng giới thiệu toàn văn phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2024, triển khai công tác năm 2025 của Chính phủ và chính quyền địa phương.
"Năm 2025 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là năm cuối thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2021-2025 - năm tăng tốc, bứt phá, về đích, đồng thời là năm tập trung tổ chức Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng và củng cố, chuẩn bị tốt các yếu tố nền tảng để thực hiện thắng lợi Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội 10 năm giai đoạn 2021-2030, đánh dấu thời điểm đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình, phát triển giàu mạnh, thịnh vượng của dân tộc.
Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã có Kết luận, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết về Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2025. Tôi cơ bản đồng tình với nội dung báo cáo của Chính phủ và ý kiến phát biểu của các đại biểu về dự báo tình hình, quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trên các lĩnh vực. Chúng ta cần chủ động ứng phó với mọi tình huống, đặc biệt trong bối cảnh dự báo tình hình thế giới và khu vực còn tiếp tục phức tạp, khó đoán định; khó khăn, thách thức nhiều hơn thuận lợi, thời cơ; trong đó, Tôi lưu ý một số nội dung, định hướng trọng tâm sau đây:
Thứ nhất, cần thống nhất nhận thức và hành động về sự cấp bách phải tiếp tục tiến hành công cuộc đổi mới về kinh tế: Chúng ta đã Tổng kết 40 năm đổi mới và thống nhất rằng cần phải đổi mới mạnh mẽ, dứt khoát, quyết liệt, cách mạng, toàn diện hơn nữa trong quản lý kinh tế để chúng ta vững vàng bước vào kỷ nguyên thịnh vượng, giàu mạnh và phát triển. Ưu tiên hàng đầu là tinh gọn tổ chức bộ máy của Hệ thống chính trị theo hướng “Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả”. Điều này không chỉ là cắt giảm mà còn đòi hỏi cải cách sâu rộng quản trị Nhà nước, minh bạch hóa, và đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong hành chính, kinh tế, tài chính - ngân sách, và quản lý tài nguyên. Đồng thời, cần tăng tính chủ động, sáng tạo, tự lực và trách nhiệm giải trình của chính quyền các cấp, nhất là người đứng đầu. Cần bỏ tư duy “không quản được thì cấm”, đề cao phương pháp “quản lý theo kết quả”, đổi mới phân bổ ngân sách theo kết quả đầu ra, và chuyển từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm”, tạo không gian mới và động lực phát triển. Sửa đổi pháp luật và cơ chế quản lý để trao quyền tự quyết, chủ động nhiều hơn cho các cấp chính quyền. Tuy nhiên, việc này cần đi đôi với cơ chế giám sát, kiểm soát quyền lực chặt chẽ, đảm bảo không để xảy ra lạm dụng quyền hạn vì lợi ích cá nhân. Tư duy đổi mới cần khơi dậy tính năng động, sáng tạo và tinh thần dám nghĩ, dám làm của cán bộ quản lý các cấp. Thực hiện cải cách mạnh mẽ hệ thống tài chính, ngân hàng, tiền tệ. Hoàn thiện hệ thống pháp luật đảm bảo minh bạch, đồng bộ, công bằng, và nhanh chóng khắc phục những chồng chéo, bất cập trong hệ thống hiện hành, tạo nền tảng pháp lý ổn định, dễ tuân thủ. Tinh thần là một vấn đề, một nội dung chỉ quy định tại một luật; doanh nghiệp được tự do kinh doanh những gì mà pháp luật không cấm. Cơ quan Nhà nước chỉ được làm những gì pháp luật cho phép. Cần ưu tiên xây dựng hành lang pháp lý cho những mô hình kinh tế mới và thực thi hiệu lực, hiệu quả pháp luật về quyền sở hữu trí tuệ để khuyến khích sự sáng tạo trong xã hội. Khả năng đạt tăng trưởng hai con số trong tương lai phụ thuộc nhiều vào quá trình đổi mới phát triển kinh tế của chúng ta.
Thứ hai, ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát là mục tiêu then chốt để xây dựng nền kinh tế vững mạnh, ổn định quan triệt phương châm “phát triển để ổn định- ổn định để phát triển”. Để đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế 8% trong năm 2025, coi trọng chất lượng tăng trưởng và phấn đấu tốc độ tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026 - 2030, cần phải thực hiện các giải pháp đồng bộ và hiệu quả. Trong đó, cần đẩy mạnh đột phá về thể chế, đề cao nguyên tắc thị trường trong huy động và phân bổ nguồn lực, đồng thời loại bỏ cơ chế “xin - cho” và tư duy bao cấp. Cần phát huy sức mạnh từ nhân dân và mọi thành phần kinh tế bằng cách xây dựng một nền hành chính hiệu quả, năng động, và môi trường đầu tư kinh doanh an toàn, minh bạch, chi phí thấp, đạt chuẩn quốc tế để thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp và làm giàu. Nhà nước phải bảo vệ quyền tài sản hợp pháp và quyền tự do kinh doanh, đồng thời ban hành chính sách khuyến khích phát triển các mô hình kinh doanh dựa trên công nghệ và đổi mới sáng tạo. Chuyển đổi số quốc gia cần được đẩy mạnh, phát triển kinh tế số và tăng cường kết nối giữa chính quyền, doanh nghiệp và người dân.Ưu tiên giải quyết các nguồn lực bị lãng phí, như quy hoạch treo, dự án vướng thủ tục, đất công không sử dụng, tài sản tranh chấp và các vụ án kéo dài. Hoàn thiện cơ chế thử nghiệm (sandbox) để hỗ trợ phát triển kinh tế số, kinh tế xanh và kinh tế tuần hoàn. Đồng thời, cải cách doanh nghiệp nhà nước theo hướng minh bạch, hiệu quả, thúc đẩy vai trò động lực quan trọng của khu vực kinh tế tư nhân. Thực hiện chính sách “khoán tăng trưởng” cả về số lượng và chất lượng cho các địa phương đi kèm với đẩy mạnh phân cấp, phân quyền nhằm tạo sự năng động, sáng tạo để các địa phương tự tìm cơ chế, chính sách và giải pháp nhằm đạt mức tăng trưởng hai con số, đóng góp cho tăng trưởng kinh tế cả nước. Ưu tiên cao phát triển ổn định, muốn phát triển được phải đảm bảo hai con số, muốn đạt được hai con số lâu dài phải giảm ICOR xuống 3-4, hiện nay chỉ số này là 7 (tài chính ngân hàng phải chịu trách nhiệm về chỉ số ICOR này) tức là phải quan tâm hơn nữa đến nguồn vốn xã hội, phát triển, đánh giá vai trò kinh tế tư nhân. Muốn phát triển được chúng ta phải quan tâm đến mục tiêu này (bên cạnh mục tiêu xuất khẩu đã được quan tâm), quan tâm phát triển sức mua, nâng cao cơ cấu tiêu dùng, nâng cao đời sống của nhân dân, nhất là các nhóm thu nhập thấp (quần áo, thực phẩm, đồ điện gia dụng, ô tô, xe máy, nhà cửa...) Nhà nước hỗ trợ cho dân mua sắm, kích thích sản xuất, tăng sản xuất thương mại thì nhà nước thu được thuế, dòng tiền chuyển động liên tục (tài chính, ngân hàng, công thương, nông nghiệp lo việc này).
Thứ ba, cần tập trung đầu tư hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng chiến lược, trọng điểm và quan trọng quốc gia, đặc biệt, các dự án về hạ tầng giao thông đường bộ và đường sắt cao tốc, cảng biển, sân bay, năng lượng và thích ứng với biến đổi khí hậu.Phấn đấu hoàn thành 3.000 km đường bộ cao tốc, trên 1.000 km đường bộ ven biển và khởi công tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng. Cần thực hiện hiệu quả Quy hoạch điện VIII. Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện cơ chế và chính sách phát triển điện lực và năng lượng tái tạo, đặc biệt là hydrogen, điện hạt nhân. Cần ưu tiên phát triển hạ tầng số quốc gia, hạ tầng đổi mới sáng tạo và xây dựng Trung tâm dữ liệu quốc gia nhằm tạo nền tảng cho sự phát triển của nền kinh tế số, các ngành mới như trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, điện toán đám mây, hỗ trợ mạnh mẽ cho các doanh nghiệp trong việc ứng dụng công nghệ mới, đồng thời tạo ra các cơ hội mới trong các lĩnh vực như công nghệ tài chính, thương mại điện tử, giáo dục số, y tế số, v.v... Cần đẩy mạnh thương mại hóa 5G và nghiên cứu công nghệ 6G, phát triển vệ tinh viễn thông và nâng cấp hạ tầng trục viễn thông quốc gia. Đặc biệt, tăng cường nghiên cứu và triển khai các chương trình khai thác hiệu quả không gian vũ trụ, không gian biển và không gian ngầm nhằm mở ra những cơ hội phát triển kinh tế mới và gia tăng năng lực nghiên cứu và phát triển khoa học công nghệ, bảo vệ tài nguyên và chủ quyền quốc gia.
Thứ tư, tập trung thực hiện hiệu quả và thực chất công cuộc cơ cấu lại nền kinh tế, gắn liền với đổi mới mô hình tăng trưởng, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Việc phát triển nhanh nhưng phải bền vững cần được xây dựng trên nền tảng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số và đặc biệt là lấy con người làm trung tâm, chú trọng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Cơ chế quản lý khoa học phải tạo động lực đổi mới sáng tạo như tinh thần “khoán 10” trong nông nghiệp, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, đặc biệt là trong các lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ sinh học. Tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và tạo ra giá trị kinh tế mới. Cùng với đó, thực hiện đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo, đột phá phát triển giáo dục nghề nghiệp để có nguồn nhân lực được đào tạo bài bản, có tay nghề cao và sẵn sàng đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường lao động và yêu cầu công việc do quá trình chuyển đổi số mang lại. Xây dựng các nền tảng số kết nối và chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan, tổ chức nhằm giúp tối ưu hóa các quy trình, tăng cường khả năng phối hợp giữa các bộ ngành, địa phương và cộng đồng doanh nghiệp, từ đó thúc đẩy tăng trưởng và phát triển bền vững trong mọi lĩnh vực của nền kinh tế. Thứ 2 tuần sau, Hội nghị toàn quốc triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Thứ năm, chú trọng phát triển văn hóa, xã hội, và xây dựng con người Việt Nam có đủ phẩm chất, năng lực đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững, đồng thời bảo đảm an sinh xã hội xây dựng môi trường sống trong lành, giảm nhẹ thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu. Cần hun đúc, nuôi dưỡng tư duy của trẻ em ngay từ khi cắp sách đến trường một tinh thần tự học, tinh thần tự giác, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc, sống có hoài bão, lý tưởng và ý chí vươn lên. Việc đầu tư phát triển văn hóa cần hài hòa với kinh tế và xã hội, tạo dựng một xã hội văn minh, đoàn kết và tiến bộ. Ban hành cơ chế khuyến khích phát triển công nghiệp văn hóa, tạo ra các sản phẩm văn hóa giá trị, phát huy tiềm năng và bản sắc dân tộc. Triển khai hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035 để nâng cao đời sống tinh thần, bảo vệ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống trong hội nhập quốc tế. Tổ chức các hoạt động kỷ niệm các ngày lễ lớn năm 2025 nhằm tăng cường nhận thức cộng đồng về giá trị lịch sử, văn hóa và truyền thống dân tộc. Xây dựng hệ thống chính sách xã hội toàn diện, hiện đại và bền vững. Thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững và hỗ trợ nhóm yếu thế. Đổi mới biện pháp dự báo và giám sát dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe cộng đồng hiệu quả. Chính sách về dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng cần công bằng, hiệu quả, hướng tới môi trường sống an toàn, thân thiện. Thúc đẩy bình đẳng giới, tiến bộ phụ nữ, phòng, chống bạo lực gia đình và phát triển thể dục thể thao như yếu tố quan trọng nâng cao chất lượng đời sống người dân. Quyết liệt triển khai các sáng kiến và cam kết tại COP26. Cần ban hành và thực thi lộ trình giải pháp giảm ô nhiễm không khí tại các thành phố lớn bao gồm Thủ đô Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, đưa chỉ số chất lượng không khí về mức không có hại cho sức khỏe. Thực hiện hiệu quả Đề án phát triển bền vững 1 triệu héc-ta lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh tại đồng bằng sông Cửu Long. Triển khai Chiến lược quốc gia về phòng, chống thiên tai, tập trung vào các giải pháp phòng, chống sạt lở đất tại miền núi phía Bắc và đồng bằng sông Cửu Long.
Thứ sáu, bảo vệ vững chắc, độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ; bảo đảm ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; đẩy mạnh đối ngoại và hội nhập quốc tế. Tiếp tục xây dựng và củng cố thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân gắn với thế trận lòng dân vững chắc. Đẩy mạnh xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân vững mạnh, tập trung nâng cao chất lượng huấn luyện, sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống. Quản lý chặt chẽ vùng trời, vùng biển, biên giới và không gian mạng; tăng cường đầu tư cho các hệ thống giám sát hiện đại và phối hợp giữa các lực lượng chức năng, bảo vệ chủ quyền và các quyền lợi hợp pháp của đất nước. Tập trung vào việc xây dựng quân đội “tinh, gọn, mạnh” với trọng tâm là nâng cao chất lượng huấn luyện, khả năng chiến đấu, và sự linh hoạt trong tác chiến. Tăng cường đầu tư vào công nghiệp quốc phòng, nghiên cứu phát triển các công nghệ quốc phòng hiện đại, nhằm đảm bảo quân đội luôn có đủ trang bị, phương tiện hiện đại phục vụ nhiệm vụ bảo vệ đất nước. Bảo đảm an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội. Triển khai đồng bộ, toàn diện, hiệu quả các hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định và tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế, thu hút đầu tư, chuyển giao công nghệ và củng cố và nâng cao uy tín quốc tế của Việt Nam.
Thứ bảy, tập trung thực hiện các giải pháp quyết liệt để đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng, từ đó nâng cao hiệu quả công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Trước hết, cần nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên về vai trò lãnh đạo toàn diện của Đảng, bảo đảm sự lãnh đạo vững chắc nhưng không bao biện hay buông lỏng. Các cấp ủy đảng phải thể hiện vai trò lãnh đạo thông qua hệ thống chính trị, kết hợp với tinh thần tiên phong, gương mẫu và tự phê bình, phê bình của mỗi cán bộ, đảng viên. Đồng thời, kịp thời thể chế hóa các chủ trương, đường lối thành pháp luật, tạo nền tảng pháp lý cho việc thực hiện chính sách. Công tác vận động, thuyết phục nhân dân phải được tăng cường, bảo đảm quyền lực thuộc về nhân dân và xây dựng Nhà nước “của dân, do dân, vì dân”. Kiểm tra, giám sát cần được thực hiện nghiêm túc, kịp thời phát hiện những sơ hở và ngăn chặn các vi phạm, giữ gìn sự trong sạch của Đảng. Chính phủ cần phát huy vai trò chủ động, sáng tạo trong quản lý vĩ mô, xây dựng chính sách, pháp luật, chiến lược và quy hoạch, đi đôi với kiểm tra, giám sát hiệu quả. Một nền hành chính phục vụ nhân dân cần được xây dựng trên nguyên tắc dân chủ, pháp quyền, chuyên nghiệp, hiện đại, minh bạch và trong sạch. Thực hiện nghiêm túc các kết luận của Hội nghị Trung ương 4 khóa XIII, kiên quyết ngăn chặn suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, và các biểu hiện “tự diễn biến, ” “tự chuyển hóa.” Cán bộ, đảng viên phải gương mẫu học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh, đồng thời duy trì và phát huy các giá trị văn hóa, đạo đức của Đảng. Đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí cần được thực hiện mạnh mẽ, không ngừng nghỉ. Tiến hành điều tra, truy tố, xét xử nghiêm minh các vụ án tham nhũng, tiêu cực, đồng thời tăng cường thu hồi tài sản thất thoát, minh bạch hóa hoạt động công vụ và kiểm soát tài sản của cán bộ, đảng viên.
Thứ tám, Đây là phần câu hỏi mở cho các đồng chí. Chúng ta đã nói rất nhiều về việc chuẩn bị “Tổ” cho “Đại bàng”, điều này rất đúng, rất nên làm. Nhưng tại sao chúng ta ít đề cập tới kế hoạch chuẩn bị những “cánh rừng”, những “cánh đồng” cho các “đàn ong” lấy hoa làm mật? tại sao chúng ta chưa đưa ra các chỉ tiêu tạo ra việc làm mới cho từng giai đoạn, cho từng lĩnh vực? giai đoạn tới sẽ có khoảng 100 ngàn lao động rời khỏi khu vực nhà nước do tác động của tinh gọn tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị và 100 ngàn thanh niên hoàn thành nghĩa vụ quân sự trở về địa phương. Vậy Chính phủ có chính sách gì để khu vực ngoài nhà nước có thể tiếp nhận một phần trong số đó. Chính sách gì để phát triển thị trường lao động, thị trường việc làm. Cơ cấu lại nền kinh tế phải có cơ cấu việc làm.
Từ 2021 đến nay chúng ta có 579 cam kết, thỏa thuận, dự án hợp tác được ký kết qua hoạt động đối ngoại với 69 đối tác. Vậy có ai theo dõi việc triển khai hay thúc đẩy các thỏa thuận, hợp đồng này? tác dụng thế nào? hay ký chỉ để mà ký.
Và còn rất nhiều câu hỏi tương tự đang đến với chúng ta.
Thưa toàn thể các đồng chí!
Những năm qua, toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta đã đoàn kết, nỗ lực vượt qua nhiều khó khăn, thách thức và đạt được những thành tựu quan trọng. Thực tiễn đã chứng minh rằng, càng trong khó khăn, chúng ta càng thể hiện sự đoàn kết, quyết tâm, đồng lòng và vươn lên mạnh mẽ. Và có thể khẳng định rằng, thời điểm hiện tại chúng ta đã có đủ thế và lực, đủ ý chí và quyết tâm để bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh, thịnh vượng của dân tộc.
Trong không khí rộn ràng chuẩn bị đón năm mới 2025 và những sự kiện trọng đại của đất nước, tôi mong muốn các đồng chí lãnh đạo, từng cán bộ, đảng viên và công chức, viên chức sẽ thấm nhuần tư tưởng trung tâm "Kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh, thịnh vượng của dân tộc". Coi đây là kim chỉ nam cho mọi hành động, quyết sách và là ngọn đuốc soi đường cho sự nghiệp phát triển đất nước trong giai đoạn tới. Để thực hiện tư tưởng này, chúng ta cần quán triệt và hành động khẩn trương, quyết liệt, biến nhận thức thành hành động cụ thể, ý chí thành hiện thực. Mọi cơ hội đang đến với chúng ta phải được nắm bắt kịp thời, bởi nếu để vuột mất cơ hội, chúng ta sẽ có lỗi với lịch sử và với nhân dân.
Tôi mong muốn và tin tưởng rằng Chính phủ, các bộ, ngành và chính quyền các địa phương sẽ cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân tiếp tục đoàn kết, đồng lòng, phấn đấu không ngừng với quyết tâm và trách nhiệm cao nhất để hoàn thành thắng lợi các mục tiêu và nhiệm vụ đã đề ra cho năm 2025 và những năm tiếp theo.
Nhân dịp đón Năm mới 2025 và chuẩn bị đón Xuân Ất Tỵ, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước và với tình cảm chân thành nhất, tôi xin gửi lời chúc tốt đẹp, ấm áp và sâu sắc nhất tới Chính phủ, các cấp, các ngành, các địa phương. Trong không khí hân hoan của mùa xuân mới, xin chúc các đồng chí luôn giữ vững tinh thần sáng tạo, đoàn kết và kiên cường trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và điều hành, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả công việc, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân tin tưởng giao phó. Mỗi thành công của các đồng chí là một bước tiến vững chắc trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước, là nguồn động lực lớn lao để chúng ta cùng chung tay xây dựng một Việt Nam giàu mạnh, văn minh và hạnh phúc.
Chúc mọi người, mọi nhà một năm mới dồi dào sức khỏe, an khang thịnh vượng, gia đình hạnh phúc và sự nghiệp phát triển bền vững!
Xin trân trọng cám ơn"./.(Hết)