Tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách cho hoạt động đổi mới sáng tạo tại Việt Nam
Làm chủ và vươn lên về khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, Việt Nam mới có thể cùng đi trên con tàu phát triển và tăng trưởng của thế giới, hấp thụ tốt nhất những tiến bộ của nhân loại”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, Hà Nội (NIC Hòa Lạc) đã được khánh thành sáng 28/10 dưới sự chứng kiến của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính. Nhân dịp này, Triển lãm quốc tế Đổi mới sáng tạo Việt Nam năm 2023 (VIIE 2023) cũng được khai trương.
*Phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia
Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) trực thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư, được thành lập theo Quyết định số 1269/QĐ-TTg ngày 2/10/2019 của Thủ tướng Chính phủ; có chức năng hỗ trợ, phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, góp phần đổi mới mô hình tăng trưởng dựa trên phát triển khoa học công nghệ.
NIC có các nhiệm vụ trọng tâm là: Hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận các nguồn lực cho đổi mới sáng tạo; phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp; đào tạo, phát triển nguồn nhân lực công nghệ và đổi mới sáng tạo chất lượng cao; phát triển Mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam.
NIC Hòa Lạc có tổng diện tích sàn làm việc gần 20 nghìn mét vuông, gồm 2 khối nhà làm việc và 1 khối nhà trung tâm hội nghị quốc tế; được xây dựng với tổng kinh phí gần 1.000 tỷ đồng, từ nguồn huy động tài trợ, đóng góp của doanh nghiệp trong và ngoài nước dưới các hình thức.
Cùng với xây dựng cơ sở vật chất, NIC đã phát triển mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam trên toàn cầu. Đế nay, mạng lưới được hình thành với 2.000 thành viên, gồm các chuyên gia, trí thức người Việt tiêu biểu trong và ngoài nước tại 20 quốc gia, vùng lãnh thổ (8 mạng lưới thành phần tại Đức, Nhật Bản, Australia, Hàn Quốc, châu Âu, Đài Loan (Trung Quốc), Bờ Đông và Bờ Tây (Hoa Kỳ).
Trước khi diễn ra Lễ khánh thành NIC Hòa Lạc, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và các đại biểu đã tham quan Triển lãm VIIE 2023.
Triển lãm VIIE 2023 diễn ra trong 5 ngày từ 28/10 đến 1/11, là sự kiện mang tầm quốc tế, quy tụ hàng trăm doanh nghiệp công nghệ hàng đầu trong nước và quốc tế, cùng sự tham gia của nhiều chủ thể hệ sinh thái; với sự tham gia của các doanh nghiệp uy tín trong nước và quốc tế, như SK, Samsung, Google, Meta, Signify, Intel, VISA, Viettel, FPT, THACO, VNPT, Sovico, MoMo… gồm hơn 300 không gian trưng bày.
Trong thời gian diễn ra Triển lãm có các hoạt động trưng bày, giới thiệu sản phẩm, công nghệ mới trong 8 lĩnh vực trọng tâm của NIC, gồm: Nhà máy thông minh, Đô thị thông minh, Truyền thông số, Công nghệ môi trường, An ninh mạng, Công nghiệp bán dẫn, Hydrogen và Y tế.
Bên lề Triển lãm diễn ra nhiều hoạt động như các hội thảo quốc tế về các chủ đề: công nghiệp bán dẫn, năng lượng hydrogen, công nghiệp game... Đồng thời có các sự kiện như: Diễn đàn Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam (VVS); Ngày hội STEAM; Chương trình Better Choice...
Tại Lễ khánh thành NIC Hòa Lạc và khai trương VIIE 2023, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, NIC Hòa Lạc là một trong những mô hình trung tâm đổi mới sáng tạo đầu tiên trên thế giới do nhà nước làm chủ, phục vụ mục tiêu chung của quốc gia, có cơ chế đặc thù và được đầu tư, vận hành hoàn toàn bằng nguồn vốn xã hội hóa.
Lễ Khánh thành NIC Hòa Lạc đánh dấu sự hình thành của không chỉ một không gian đổi mới sáng tạo của quốc gia, mà còn là biểu tượng, tượng trưng cho sự quyết tâm của Việt Nam trong việc thúc đẩy đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng nhanh, bền vững dựa trên khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ cao, thực hiện thành công công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Triển lãm quốc tế Đổi mới sáng tạo Việt Nam có chủ đề “Hội tụ – Sáng tạo – Lan tỏa”, mang ý nghĩa hội tụ các chủ thể, các nguồn lực, các ý tưởng đổi mới sáng tạo; kết nối, hợp tác và sáng tạo ra các công nghệ, giải pháp, sản phẩm mới, đột phá và có giá trị cao và lan tỏa tinh thần, giá trị, lợi ích từ đổi mới sáng tạo tới người dân, doanh nghiệp và quốc gia. Đây cũng là cách để Việt Nam nâng cao vị thế và vai trò của mình trong bản đồ đổi mới sáng tạo khu vực và trên thế giới.
Thời gian tới, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các ban, bộ, ngành và các cơ quan, tổ chức trong nước và quốc tế để tiếp tục xây dựng và vận hành hiệu quả, thành công Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia, góp phần thúc đẩy các giá trị đổi mới sáng tạo vì một Việt Nam hùng cường và thịnh vượng như mục tiêu, kỳ vọng của Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Ông Chey Tae-won, Chủ tịch Tập đoàn SK cho biết, NIC Hòa Lạc được khánh thành sẽ là nơi mà các doanh nghiệp quy mô khác nhau từ nhiều quốc gia cùng hợp tác để tìm kiếm giải pháp cho các lĩnh vực và công nghệ trọng tâm. SK sẽ hợp tác với NIC trong 3 lĩnh vực gồm: chuyển đổi năng lượng, công nghệ số và phát triển bền vững. SK kỳ vọng sẽ có nhiều start-up ưu tú được ươm tạo tại NIC để góp phần dẫn dắt nền kinh tế Việt Nam và giải quyết bài toán của nhân loại.
*Lựa chọn đột phá chiến lược của quốc gia
Cùng lãnh đạo các bộ, ban, ngành thực hiện nghi thức khánh thành NIC Hòa Lạc và khai trương VIIE 2023, phát biểu tại sự kiện “2 trong 1” này, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chỉ rõ, đổi mới sáng tạo đang là một xu thế tất yếu, sự lựa chọn mang tính đột phá chiến lược của đất nước ta, là đòi hỏi khách quan để hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng, nhân dân ấm no, hạnh phúc.
Đảng, Nhà nước đã sớm quan tâm, có nhiều chủ trương, đường lối lãnh đạo, chỉ đạo phát triển khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; coi khoa học công nghệ là quốc sách hàng đầu. Sau gần 4 thập kỷ đổi mới, mở cửa và hội nhập, Việt Nam đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. GDP bình quân đầu người tăng từ dưới 100 USD lên khoảng 4.400 USD; Việt Nam vào top 40 nền kinh tế có quy mô GDP lớn nhất thế giới và vào top 20 toàn cầu về xuất nhập khẩu.
Chính trị, xã hội ổn định, quốc phòng. an ninh, trật tự an toàn xã hội được giữ vững, văn hóa, xã hội phát triển, đối ngoại và hội nhập quốc tế được đẩy mạnh toàn diện… Đúng như đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã đánh giá: “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”.
Thủ tướng khẳng định, những thành tựu trên có sự đóng góp rất lớn của khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn đang đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức. Phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo tuy đã có những bước phát triển nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển cũng như chưa tương xứng với tiềm năng, nhất là tiềm năng trí tuệ, năng lực sáng tạo của con người Việt Nam.
Để phát triển nhanh, toàn diện và bền vững, Đại hội XIII của Đảng chỉ rõ: phát triển nhanh và bền vững trên cơ sở khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, phấn đấu đến năm 2030 là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao.
Thủ tướng cho biết, triển khai các chủ trương, đường lối và quyết sách của Đảng, Nhà nước về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, Chính phủ đã và đang triển khai các chương trình hành động cụ thể để đẩy mạnh phát triển toàn diện hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, tạo môi trường thúc đẩy nghiên cứu phát triển, ứng dụng khoa học kỹ thuật và chuyển giao công nghệ. Các cấp các ngành và cả xã hội đã rất quan tâm thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp với những việc làm và hành động cụ thể, thiết thực.
Thủ tướng vui mừng, hoan nghênh, đánh giá cao ý tưởng kết nối đầy đủ các chủ thể của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Việt Nam thông qua Triển lãm quốc tế Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2023 với vai trò trung tâm của doanh nghiệp và vai trò nghiên cứu của các Viện, Trường theo đúng tinh thần của Nghị quyết số 52-NQ/TW của Bộ Chính trị.
Thủ tướng đánh giá, Triển lãm đã giới thiệu và lan tỏa hình ảnh “Quốc gia đổi mới sáng tạo” tới công chúng và cộng đồng đổi mới sáng tạo trên thế giới; cho thấy tiềm năng, lợi thế và những bước tiến của Việt Nam về đổi mới sáng tạo và việc tiếp cận, ứng dụng các thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư trong phát triển kinh tế - xã hội đất nước.
Thủ tướng Chính phủ cảm nhận tinh thần quyết tâm và nhiệt huyết đổi mới sáng tạo của các tổ chức, doanh nghiệp, mỗi người dân Việt Nam và tin tưởng vào năng lực đổi mới sáng tạo của các thành tố trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.
“Đây là sự kiện quốc tế tiêu biểu, thường kỳ về đổi mới sáng tạo tại Việt Nam, để thúc đẩy các kết nối sâu rộng và hiệu quả giữa các chủ thể của hệ sinh thái, đồng thời mở rộng các liên kết, hợp tác với các đối tác quốc tế trong khu vực và trên thế giới”, Thủ tướng chỉ rõ.
Về sự kiện khánh thành cơ sở của Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia tại Khu công nghệ cao Hoà Lạc (NIC Hòa Lạc), Thủ tướng Chính phủ cho rằng, NIC Hoà Lạc sẽ tạo ra không gian đổi mới sáng tạo mới cho đất nước; thể hiện rõ nét tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới để phát triển, trở thành hình mẫu đổi mới sáng tạo cho đất nước; đồng thời góp phần tạo nên một biểu tượng cho Việt Nam là điểm đến của đổi mới sáng tạo, với mô hình thiết kế theo hình tượng đại bàng cất cánh bay lên.
“Độc lập, tự chủ, song phải hội nhập sâu rộng, thực chất, hiệu quả, làm chủ và vươn lên về khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, Việt Nam mới có thể cùng đi trên con tàu phát triển và tăng trưởng của thế giới, hấp thụ tốt nhất những tiến bộ của nhân loại”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng bày tỏ xúc động khi chứng kiến khoảnh khắc khánh thành NIC Hòa Lạc, đánh dấu một bước trưởng thành mới của Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia để đáp ứng được những yêu cầu và kỳ vọng của Chính phủ trong việc thúc đẩy khoa học công nghệ và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Quốc gia. Những kết quả đạt được thể hiện khát vọng thịnh vượng cho quốc gia và sự tin tưởng vào một giai đoạn phát triển mới của đất nước dựa chủ yếu vào khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao và biểu dương các bộ, ngành, nhất là người đứng đầu đã nỗ lực chỉ đạo sát sao, tháo gỡ kịp thời những khó khăn; sự phối hợp, hỗ trợ của các doanh nghiệp trong và ngoài nước để cùng xây dựng và phát triển NIC Hòa Lạc và tổ chức những chương trình có ý nghĩa quy tụ và kết nối hệ sinh thái đổi mới sáng tạo như Triển lãm này.
*Phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp
Theo Thủ tướng, việc hoàn thành đưa vào khai thác NIC Hòa Lạc có vai trò, ý nghĩa to lớn trong phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp; đó là sự khởi đầu của giai đoạn phát triển mới trong việc cung cấp hạ tầng đồng bộ để đẩy nhanh và mạnh hơn nữa hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Việt Nam.
Nhằm phát huy tối đa hiệu quả đầu tư đối với NIC, Thủ tướng Phạm Minh Chính giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Khoa học và Công nghệ và các Bộ, cơ quan, doanh nghiệp cần mạnh dạn, quyết tâm cao hơn nữa, nỗ lực hơn nữa, tận dụng nhiều hơn nữa các cơ hội hợp tác với các đối tác quốc tế.
Thủ tướng yêu cầu tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách cho hoạt động đổi mới sáng tạo tại Việt Nam, đáp ứng kịp thời yêu cầu phát triển trong thực tiễn của các chủ thể hệ sinh thái, đặc biệt là các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp sáng tạo.
Xây dựng chiến lược, kế hoạch, chương trình hành động để tập trung phát triển những lĩnh vực có hàm lượng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và mang lại giá trị gia tăng cao cho Việt Nam trong giai đoạn tới như ngành công nghiệp bán dẫn, công nghệ hydrogen xanh; chuẩn bị các điều kiện hạ tầng, nguồn nhân lực chất lượng cao để phát triển các ngành, lĩnh vực.
Phát huy tinh thần hợp tác, kết nối hiệu quả, bền vững, toàn diện giữa các chủ thể của hệ sinh thái đối mới sáng tạo, gồm khối doanh nghiệp, tập đoàn lớn; khối doanh nghiệp vừa và nhỏ, khởi nghiệp sáng tạo; khối viện nghiên cứu, trường đại học; khối tổ chức hỗ trợ đổi mới sáng tạo, trung tâm đổi mới sáng tạo, ươm tạo…
Đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo và khoa học công nghệ, đặc biệt là hợp tác giữa doanh nghiệp, tổ chức đổi mới sáng tạo trong nước với các doanh nghiệp, tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới.
Thủ tướng đề nghị các đại sứ quán, các tổ chức quốc tế và các tập đoàn công nghệ lớn tham dự chương trình này đẩy mạnh các hoạt động đầu tư, hợp tác đầu tư kinh doanh và hỗ trợ các doanh nghiệp trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Việt Nam, trên tinh thần "lợi ích hài hòa, rui ro chia sẻ".
Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ, phải tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia, sớm triển khai công tác vận hành, thu hút các đối tác đầu tư, xây dựng cơ sở nghiên cứu và phát triển tại NIC Hòa Lạc; hoàn thiện hạ tầng kết nối, nhất là về giao thông và dịch vụ của Khu công nghệ cao Hòa Lạc.
Các Bộ, ngành, địa phương cùng chủ động phối hợp để triển khai hiệu quả những nhiệm vụ, giải pháp theo chủ trương của Bộ Chính trị, Quốc hội và Chính phủ đã đề ra trong việc phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, trong đó luôn đặt doanh nghiệp - người dân là trọng tâm của đổi mới sáng tạo; tập trung xây dựng, hoàn thiện 3 Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo quốc gia tại các thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và thành phố Đà Nẵng.
Tại sự kiện, dưới sự chứng kiến của Thủ trướng Chính phủ Phạm Minh Chính và các đại biểu diễn ra lễ trao các thỏa thuận hợp tác giữa NIC với 11 đối tác hàng đầu Việt Nam và quốc tế trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, đào tạo như: Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam, Tập đoàn FPT, Công ty cổ phần Tập đoàn Sovico, Tập đoàn Google, Tập đoàn SpaceX, Tập đoàn Intel, Tập đoàn Samsung…
Cùng với đó, Ban Tổ chức trao giải thưởng Thách thức Đổi mới sáng tạo Việt Nam năm 2023, vinh danh 12 giải pháp, trong đó có 4 giải pháp xuất sắc nhất./.
