Việc hình thành Tủ sách Khoa học và Công nghệ sẽ giúp tập hợp, giới thiệu, quảng bá toàn bộ các công trình, tài liệu của các hội ngành dưới một thương hiệu chung, qua đó khẳng định vị thế của Liên hiệp Hội trên lĩnh vực xuất bản khoa học.
Nhằm xây dựng cơ chế kết nối, chia sẻ và lan tỏa tri thức trong hệ thống Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội), ngày 9/10, Liên hiệp Hội tổ chức Hội thảo “Giải pháp xây dựng và phát triển Tủ sách Khoa học và Công nghệ – Xây dựng hệ sinh thái xuất bản với các hội ngành thành viên”. Sự kiện thu hút các chuyên gia, nhà khoa học và các đơn vị hoạt động trong lĩnh vực xuất bản, công nghệ, giáo dục và truyền thông tham dự.
Thạc sĩ Lê Thanh Tùng, Trưởng Ban Phổ biến Kiến thức (Liên hiệp Hội) cho biết, Hội thảo được tổ chức nhằm tìm kiếm giải pháp cụ thể để hình thành hệ thống tủ sách khoa học và công nghệ, phục vụ cho công tác phổ biến tri thức và thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong kỷ nguyên số. Liên hiệp Hội hiện có hơn 120 hội thành viên, trong đó 93 hội, ngành toàn quốc và 34 liên hiệp hội địa phương, với đông đảo trí thức khoa học, công nghệ đang trực tiếp tham gia nghiên cứu, giảng dạy. Đây là nguồn lực to lớn để xây dựng tủ sách khoa học và công nghệ, hướng tới mục tiêu lan tỏa tri thức khoa học đến đông đảo bạn đọc.
Thạc sĩ Lê Thanh Tùng nhấn mạnh, việc hình thành tủ sách không chỉ góp phần khẳng định vai trò, uy tín của Liên hiệp Hội trong công tác phổ biến kiến thức mà còn là bước đi cụ thể thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW năm 2024 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Ban Phổ biến Kiến thức sẽ phối hợp với Nhà xuất bản Tri thức và các hội ngành để xây dựng tủ sách điện tử, trước mắt tập hợp tối thiểu 500 đầu sách có giá trị học thuật và thực tiễn, từng bước phát triển thành thư viện số quy mô lớn, phục vụ rộng rãi cộng đồng.
Theo Thạc sĩ Phạm Thị Bích Hồng, Phó Trưởng Ban Phổ biến Kiến thức, công tác xuất bản luôn được Đảng, Nhà nước và Liên hiệp Hội xác định là nhiệm vụ quan trọng trong việc nâng cao dân trí và truyền bá khoa học. Trải qua hơn 40 năm phát triển, Liên hiệp Hội đã phát huy vai trò là tổ chức tập hợp đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ, trong đó xuất bản sách là một trong những phương thức hiệu quả và bền vững nhất để phổ biến tri thức đến nhân dân.
Hiện nay, nhiều hội thành viên đã chủ động xuất bản các ấn phẩm khoa học có giá trị, song còn thiếu sự kết nối thống nhất và tính nhận diện chung của Liên hiệp Hội. Việc hình thành Tủ sách Khoa học và Công nghệ sẽ giúp tập hợp, giới thiệu, quảng bá toàn bộ các công trình, tài liệu của các hội ngành dưới một thương hiệu chung, qua đó khẳng định vị thế của Liên hiệp Hội trên lĩnh vực xuất bản khoa học. Do đó, trong giai đoạn đầu, cần ưu tiên xây dựng tủ sách điện tử nhằm tiết kiệm nguồn lực, phù hợp với xu hướng chuyển đổi số; đồng thời, khi đủ điều kiện, sẽ từng bước hình thành tủ sách vật lý và thư viện mở cho các nhà khoa học, sinh viên và bạn đọc. Ban Phổ biến Kiến thức sẽ phối hợp chặt chẽ với Nhà xuất bản Tri thức và các hội thành viên để triển khai mô hình, huy động các nguồn lực xã hội hóa, kết nối chuyên gia, thúc đẩy xuất bản, biên tập và quảng bá tri thức đến công chúng.
Tiến sĩ Đặng Vũ Cảnh Linh, Phó Viện trưởng Viện Đào tạo, Bồi dưỡng cán bộ và Nghiên cứu khoa học (Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam) cho rằng, trong kỷ nguyên tri thức, tủ sách khoa học và công nghệ là nền tảng giúp nâng cao chất lượng nghiên cứu, đào tạo và đổi mới sáng tạo. Do đó, Liên hiệp Hội cần chủ động hoàn thiện cơ chế, chính sách phù hợp với tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW; tăng đầu tư cho số hóa tài liệu và hạ tầng thư viện số; tận dụng mạng lưới gần 200 hội thành viên để xây dựng hệ sinh thái tri thức mở. Việc phát triển thư viện số hiện đại, ứng dụng trí tuệ nhân tạo và công nghệ dữ liệu lớn sẽ giúp nâng cao khả năng tiếp cận, chia sẻ và khai thác nguồn tài liệu khoa học, đồng thời góp phần lan tỏa văn hóa đọc và tư duy khoa học trong xã hội.
Thạc sĩ Bùi Thị Thu Hằng, Phó Giám đốc phụ trách, Phó Tổng Biên tập Nhà xuất bản Tri thức chia sẻ định hướng xây dựng hệ sinh thái xuất bản gắn với 93 hội, ngành trong Liên hiệp Hội Việt Nam. Theo bà, Nhà xuất bản Tri thức sẽ phối hợp cùng các hội, viện, cá nhân và doanh nghiệp khoa học công nghệ để hình thành kho dữ liệu điện tử cho từng đơn vị, thiết kế nền tảng xuất bản đa phương tiện gồm sách in, sách điện tử, audio và video. Các hội, ngành tham gia hệ sinh thái sẽ được hỗ trợ truy cập, trao đổi và thương mại hóa các ấn phẩm khoa học, tiến tới xuất bản song ngữ, đưa tri thức Việt Nam ra thế giới. Nhà xuất bản Tri thức sẵn sàng đảm nhiệm vai trò đầu mối triển khai, kết nối và phát triển Tủ sách Khoa học và Công nghệ, góp phần thực hiện nhiệm vụ phổ biến tri thức, thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực xuất bản.
Các đại biểu tại hội thảo thống nhất cho rằng việc xây dựng và phát triển Tủ sách Khoa học và Công nghệ là hướng đi thiết thực, có ý nghĩa cả về khoa học lẫn xã hội. Các ý kiến đề nghị Liên hiệp Hội sớm ban hành kế hoạch tổng thể về hoạt động xuất bản trong toàn hệ thống, tạo cơ chế phối hợp giữa Ban Phổ biến Kiến thức và Nhà xuất bản Tri thức; đồng thời huy động nguồn lực tài chính, công nghệ và nhân lực để triển khai tủ sách một cách đồng bộ, bền vững. Đại biểu các hội thành viên bày tỏ sẵn sàng cung cấp tư liệu, công trình nghiên cứu và tham gia biên tập, xuất bản trong tủ sách chung; mong muốn Liên hiệp Hội xây dựng cổng thông tin điện tử tập trung để giới thiệu các ấn phẩm khoa học, tăng tính nhận diện, quảng bá kết quả nghiên cứu, góp phần lan tỏa tri thức khoa học và công nghệ đến đông đảo công chúng trong và ngoài nước./.
