Đến nay, Đội K91 hoàn thành công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ở Campuchia và trong nước giai đoạn mùa khô 2024 - 2025. Về nước, đơn vị tiếp tục chuẩn bị cho Lễ truy điệu, cải táng hài cốt liệt sĩ tại Nghĩa trang liệt sĩ Tam Nông (xã Phú Thọ, tỉnh Đồng Tháp).
Hơn 20 năm qua, Đội K91 (thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Đồng Tháp) luôn thực hiện tốt nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ở 2 tỉnh Pur Sát, Prey Veng (Campuchia) và ở Đồng Tháp. Đây không chỉ là trách nhiệm mà còn thể hiện lòng tri ân sâu sắc đối với cán bộ, chiến sĩ tham gia chiến đấu và anh dũng hy sinh vì đất nước.
* Nỗ lực tìm kiếm
Đến nay, Đội K91 hoàn thành công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ở Campuchia và trong nước giai đoạn mùa khô 2024 - 2025. Về nước, đơn vị tiếp tục chuẩn bị cho Lễ truy điệu, cải táng hài cốt liệt sĩ tại Nghĩa trang liệt sĩ Tam Nông (xã Phú Thọ, tỉnh Đồng Tháp). Theo Thượng tá Võ Thành Dẫn, Đội trưởng Đội K91, trong quá trình tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, đơn vị nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời, sâu sát của cấp trên, cùng với sự ủng hộ, giúp đỡ nhiệt tình của các cơ quan, ban, ngành và các cựu chiến binh. Đặc biệt là sự hỗ trợ của chính quyền, nhân dân, lực lượng vũ trang của 2 tỉnh Pur Sát, Prey Veng.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, Đội K91 còn gặp nhiều khó khăn như thời tiết khí hậu khắc nghiệt; còn tiềm ẩn hiểm họa bom, mìn, vật liệu nổ sót lại sau chiến tranh; bất đồng ngôn ngữ… Hiện nay, người biết được thông tin về hài cốt liệt sĩ và trực tiếp chôn cất liệt sĩ đa phần đều lớn tuổi, đã qua đời hay sức khỏe yếu, trí nhớ kém. Địa bàn tìm kiếm rộng; thông tin về hài cốt liệt sĩ ngày càng ít và đa số không rõ danh tính. Hài cốt phân hủy theo thời gian; một số thông tin hài cốt được cung cấp nằm ở vùng sâu, vùng xa, nằm trong công trình kiên cố, vườn cây cổ thụ, trường học...
Thượng tá Võ Thành Dẫn chia sẻ, trải qua thời gian dài, địa hình địa vật thay đổi rất lớn nên việc xác định vị trí mộ liệt sĩ rất khó khăn. Đội tìm kiếm đa số theo thông tin cũ, có những vị trí đã đào tìm nhiều lần nhưng chưa tìm được. Đặc biệt, cũng có vị trí đơn vị đào tìm suốt 5 năm, 10 năm và diện tích mở rộng 1.000 - 10.000m2 và thậm chí hơn nữa. Địa bàn tìm kiếm đa số là đồi núi, đất rất cứng vào mùa khô nhưng lại sình lầy vào mùa mưa.
Tuy đối mặt với nhiều khó khăn, hiểm nguy nhưng cán bộ, chiến sỹ của Đội K91 vẫn nỗ lực, quyết tâm hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Bởi đơn vị xác định việc tìm kiếm, cất bốc, hồi hương hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh qua các thời kỳ chiến tranh ở Campuchia là nhiệm vụ hết sức ý nghĩa, thể hiện truyền thống của dân tộc “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ người trồng cây”. Đội K91 tìm kiếm, mang hài cốt các chú, các anh về với đất mẹ Việt Nam bằng cả trách nhiệm, nghĩa vụ và tình cảm.
Mùa khô năm 2024 - 2025, có nhiều chiến sỹ của Đội K91 lần đầu tiên tham gia đi tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ở Campuchia. Binh nhất Huỳnh Gia Hào tâm sự, việc đào tìm các chú, các bác hy sinh ở Campuchia là rất khó khăn, cực nhọc. Tuy nhiên, đây là nhiệm vụ thiêng liêng nên anh cố gắng cùng đơn vị thực hiện hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Đối với anh Hào, mỗi khi tìm gặp hài cốt của các liệt sĩ, anh rất vui mừng và mọi cực nhọc đều như tan biến.
* Đưa hàng nghìn liệt sĩ về quê hương
Theo Đội K91, từ khi thành lập (năm 2001) đến nay, đơn vị đã tìm kiếm, quy tập tổng cộng 2.201 hài cốt liệt sĩ, trong đó có 96 hài cốt liệt sĩ xác định danh tính. Đội K91 tìm được ở nước bạn Campuchia 1.963 hài cốt liệt sĩ và 238 hài cốt liệt sĩ tìm thấy ở tỉnh Đồng Tháp. Trong kháng chiến, nhiều cán bộ, chiến sỹ tham gia chiến đấu, anh dũng hy sinh rồi nằm lại chiến trường suốt mấy chục năm qua. Đội K91 cố gắng tìm kiếm, đưa các anh, các chú về quê hương.
Thượng tá Võ Thành Dẫn, Đội trưởng Đội K91 cho biết, giai đoạn mùa khô 2024 - 2025, đơn vị tập trung đào tìm hài cốt liệt sĩ trên địa bàn tỉnh Pur Sát, Prey Veng và trong tỉnh Đồng Tháp. Hơn 8 tháng qua, Đội K91 đào tìm bằng xe cơ giới và thủ công hơn 180 điểm, trên 2.150 hố, tương đương hơn 45.500m3 đất, đá. Kết quả, đơn vị tìm kiếm, quy tập được 43 hài cốt liệt sĩ. Trong đó, ở địa bàn 2 tỉnh Pur Sát, Prey Veng là 41 hài cốt liệt sĩ và 2 hài cốt liệt sĩ tìm thấy trong tỉnh Đồng Tháp.
Cùng với nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, Đội K91 còn quan tâm thực hiện tốt công tác dân vận và chấp hành nghiêm chính sách đối ngoại của Đảng, Nhà nước. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, Đội K91 tham mưu Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Đồng Tháp tổ chức khám bệnh, phát thuốc miễn phí, tặng quà cho nhân dân và lực lượng vũ trang ở nhiều xã của 2 tỉnh Pur Sát, Prey Veng. Tại địa điểm Đội làm nhiệm vụ, nhân dân nước bạn nhiệt tình cung cấp thông tin, dẫn đường, chỉ vị trí có hài cốt liệt sĩ của bộ đội Việt Nam; đồng thời, giúp Đội K91 kiểm chứng, đối chiếu thông tin.
Công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ của Đội K91 là việc làm rất ý nghĩa, thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, sự tri ân, tôn kính, biết ơn sâu sắc đối với các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế cao cả. Các thành viên Đội K91 đang tiếp tục với hành trình tri ân thầm lặng này. Thượng tá Võ Thành Dẫn cho hay, để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ giai đoạn mùa khô 2025 - 2026, Đội K91 chủ động, thường xuyên giữ mối liên hệ với các lực lượng của nước bạn để nắm thông tin, khảo sát, xác minh thông tin nhằm chuẩn bị thực hiện nhiệm vụ thời gian tới.
Bên cạnh đó, đơn vị tiếp tục tăng cường mối quan hệ đoàn kết với chính quyền, nhân dân và lực lượng vũ trang 2 tỉnh Pur Sát và Prây Veng; phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ với chính quyền và lực lượng chức năng của nước bạn trong việc tuyên truyền, vận động nhân dân cung cấp thông tin về hài cốt liệt sĩ… Đội K91 sẽ tập trung làm tốt công tác phối hợp, đẩy mạnh việc khảo sát, thu thập, xử lý thông tin về hài cốt liệt sĩ; tổ chức đào tìm ở những khu vực có thông tin mới và tiếp tục đào tìm tại các địa điểm cũ nhưng chưa tìm được hài cốt liệt sĩ để có kết luận cụ thể; không để sót thông tin./.
