Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 được rút ngắn 3 tháng, kết thúc vào đầu tháng 4/2026 (thay vì tháng 7/2026).
Tiếp tục chương trình Kỳ họp, sáng 12/5, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường, nghe Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh trình bày Tờ trình về việc rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026; Tờ trình về ngày bầu cử toàn quốc đối với bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026 – 2031.
Theo các Tờ trình, Quốc hội khóa XV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 được bầu cử vào ngày Chủ Nhật 23/5/2021; kỳ họp thứ nhất của Quốc hội được khai mạc ngày 20/7/2021 và Hội đồng nhân dân các cấp cũng được khai mạc vào khoảng thời gian này. Như vậy, theo các quy định của pháp luật trên, đến ngày 20/7/2026, Quốc hội khóa XV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 sẽ kết thúc nhiệm kỳ và chậm nhất là ngày 24/5/2026, Quốc hội khóa XVI, Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031 phải được bầu xong.
Tuy nhiên, căn cứ chủ trương của Đảng, yêu cầu thực tiễn cho thấy, cần rút ngắn khoảng thời gian giữa Đại hội Đảng toàn quốc và Kỳ họp thứ nhất của Quốc hội, Hội đồng nhân dân khóa mới. Việc này để kịp thời kiện toàn nhân sự cấp cao, thực hiện việc phân công cấp ủy viên khóa mới đảm bảo tính đồng bộ, tổng thể, ổn định liên tục, liên thông đội ngũ cán bộ chủ chốt trong các cơ quan Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể chính trị - xã hội; giúp cấp ủy các cấp nhiệm kỳ mới kịp thời triển khai nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIV và Đại hội Đảng các cấp.
Trên cơ sở các quy định của Hiến pháp, pháp luật, để thực hiện Nghị quyết của Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 11, sau khi cân nhắc thận trọng, kỹ lưỡng, toàn diện, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031 dự kiến sẽ được tổ chức vào Chủ Nhật, ngày 15/3/2026 là phù hợp với các yêu cầu thực tiễn. Do vậy, việc rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 là cần thiết.
Để rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội, Hội đồng nhân dân với mục tiêu nêu trên, nhưng vẫn có đủ thời gian thực hiện các thủ tục, quy trình trong công tác bầu cử, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 được rút ngắn 3 tháng, kết thúc vào đầu tháng 4/2026 (thay vì tháng 7/2026).
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng trình Quốc hội việc quyết định ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031, dự kiến vào ngày 15/3/2026.
Giảm thời gian thực hiện quy trình, thủ tục bầu cử còn 42 ngày
Cũng trong phiên họp sáng 12/5, Quốc hội đã nghe Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu của Quốc hội Nguyễn Thanh Hải trình bày Tờ trình và Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội Dương Thanh Bình báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân.
Theo Tờ trình và báo cáo thẩm tra, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân được xây dựng nhằm bảo đảm sự lãnh đạo tuyệt đối của Đảng, bảo đảm đáp ứng yêu cầu chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, về bầu cử sớm, rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Quốc hội. Bám sát các nội dung sửa đổi Hiến pháp có liên quan đến dự án Luật.
Hoàn thiện các quy định về bầu cử trong bối cảnh triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; điều chỉnh giảm thời gian thực hiện một số bước trong quy trình bầu cử song phải bảo đảm chặt chẽ, công khai, dân chủ, khả thi.
Chỉ sửa đổi, bổ sung những nội dung có liên quan đến sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy đã có chỉ đạo rõ của cấp có thẩm quyền; những vấn đề cấp thiết xuất hiện trong thực tế để cụ thể hóa các chỉ đạo, kết luận của Trung ương Đảng và kịp thời khắc phục một số bất cập đã được tổng kết trong triển khai Luật Bầu cử thời gian qua…
Dự thảo Luật đã lược bỏ toàn bộ các quy định có nội dung liên quan đến Hội đồng nhân dân cấp huyện; rà soát, sửa đổi, bổ sung 47/98 điều của Luật hiện hành; phạm vi sửa đổi không quá 1/2 tổng số điều; sửa đổi các quy định nhằm điều chỉnh giảm thời gian thực hiện quy trình, thủ tục bầu cử, đa số ý kiến tán thành với việc điều chỉnh giảm thời gian thực hiện quy trình, thủ tục bầu cử còn 42 ngày.
*Thời gian còn lại của phiên thảo luận sáng 12/5, Quốc hội nghe Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Lê Minh Trí trình bày Tờ trình và Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật Tố tụng hành chính, Luật Tư pháp người chưa thành niên, Luật Phá sản và Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án.
Quốc hội nghe Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội Phan Văn Mãi trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) và thảo luận trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật này./.