Nếu như trước đây, rừng trồng chủ yếu nhỏ lẻ, phục vụ khai thác ngắn hạn, thì nay, quản lý và phát triển rừng được Lạng Sơn tổ chức theo hướng tập trung, có quy hoạch và chứng chỉ quản lý rừng bền vững.
Triển khai Nghị quyết số 30-NQ/TU ngày 03/6/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Lạng Sơn về phát triển lâm nghiệp bền vững tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2021 – 2030, những năm gần đây, diện mạo lâm nghiệp tỉnh Lạng Sơn đang thay đổi rõ rệt. Từ những triền đồi rừng trồng nhỏ lẻ, manh mún, nay đã hình thành vùng rừng sản xuất tập trung, gắn với chuỗi giá trị chế biến – xuất khẩu gỗ. Phát triển lâm nghiệp bền vững đã góp phần tạo sinh kế ổn định, nâng cao thu nhập cho hàng vạn hộ dân miền núi xứ Lạng.
Lạng Sơn có hơn 80% diện tích là đất lâm nghiệp. Từ nhiều năm nay, rừng đã trở thành lợi thế nổi bật, đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh, đến nay tỷ lệ che phủ rừng của Lạng Sơn đạt trên 64,5%, thuộc nhóm cao nhất cả nước; giai đoạn 2021 – 2025, Lạng Sơn trồng rừng đạt trên 44.920 ha (trung bình đạt trên 9.000 ha/năm), trong đó trồng rừng gỗ lớn là 7.055 ha, trồng cây xanh phân tán đạt trên 3 triệu cây/năm; giá trị sản xuất ngành lâm nghiệp hàng năm ước đạt trên 4.000 tỷ đồng.
Nếu như trước đây, rừng trồng chủ yếu nhỏ lẻ, phục vụ khai thác ngắn hạn, thì nay, quản lý và phát triển rừng được Lạng Sơn tổ chức theo hướng tập trung, có quy hoạch và chứng chỉ quản lý rừng bền vững. Hiện địa bàn tỉnh đã được cấp 4 loại chứng chỉ rừng với tổng diện tích hơn 15.136 ha (đạt 302,72% theo kế hoạch Nghị quyết 30/NQ-TU giai đoạn 2021- 2025) và đạt 100% chỉ tiêu kế hoạch của cả giai đoạn 2021 - 2030.
Xã Đình Lập là một địa phương có lợi thế nổi bật về phát triển nông - lâm nghiệp của Lạng Sơn. Với diện tích đất lâm nghiệp rộng lớn, khí hậu mát mẻ, nguồn nước dồi dào, địa phương này đã tập trung khai thác hiệu quả tiềm năng rừng gắn với quản lý rừng bền vững, được cấp chứng chỉ VFCS/PEFC và FSC, góp phần bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế lâm nghiệp và tạo việc làm ổn định cho hàng trăm lao động.
Bà Vũ Thị Hương, Phó trưởng phòng Kinh tế xã Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn cho biết, tổng diện tích tự nhiên toàn xã là trên 16.000 héc-ta thì trong đó đất rừng chiếm 12.000 héc-ta. Đặc biệt, hiện xã có đã có gần 3.000 héc–ta rừng được cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững theo tiêu chuẩn quốc tế, nhờ đó người dân đã thay đổi nhận thức, hiểu rõ hơn lợi ích của việc trồng và bảo vệ rừng. Với tiềm năng và lợi thế từ rừng, các đơn vị liên quan tại địa phương đã thường xuyên tuyên truyền vận động bà con để phát huy thế mạnh từ rừng.
Việc ứng dụng Khoa học công nghệ trong công tác quản lý bảo vệ và phát triển rừng được các đơn vị chuyên môn bảo vệ rừng tỉnh Lạng Sơn chú trọng, đặc biệt là lực lượng Kiểm lâm địa bàn đã tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ vào công tác quản lý, bảo vệ rừng, thẩm định hiện trạng rừng các công trình, dự án có chuyển mục đích sử dụng rừng. Các đơn vị đã sử dụng thành thạo phần mềm theo dõi diễn biến rừng FRMS, QGIS, Google Earth, phát hiện sớm cháy rừng, phát hiện sớm mất rừng...; các phần mềm bản đồ tích hợp lên máy tính bảng, điện thoại thông minh nhằm hỗ trợ cho cán bộ trong quá trình thực thi công việc. Công tác đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ vào công tác quản lý bảo vệ rừng trên địa bàn Lạng Sơn đã góp phần tích cực ngăn chặn những biến động xấu xâm hại đến tài nguyên rừng, đẩy lùi tình trạng phá rừng trái phép.
Một trong những yếu tố quyết định cho sự bền vững trong bảo vệ rừng chính là lợi ích của người dân gắn với trách nhiệm giữ rừng. Tới nay, Lạng Sơn có hàng nghìn hộ gia đình và hơn 200 cộng đồng dân cư được giao quản lý, bảo vệ hàng trăm nghìn héc-ta rừng. Và nhờ chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng được triển khai kịp thời rừng đã đem lại nguồn thu nhập nhất định cho người dân, góp phần nâng cao nhận thức, tạo động lực khuyến khích người dân tích cực, chủ động tham gia các hoạt động quản lý, bảo vệ và phát triển rừng.
Thống kê từ Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng Lạng Sơn cho biết, từ năm 2021 đến nay, số tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng là trên 25,6 tỷ đồng, với khoảng 35.000 chủ rừng là hộ gia đình cá nhân, 15 chủ rừng là tổ chức được hướng lợi từ chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng.
Ông Hoàng Văn Hùng, người dân xã Mẫu Sơn, tỉnh Lạng Sơn cho biết: “Gia đình tôi trồng thông trên khu vực núi Mẫu Sơn, hàng năm vẫn khai thác lấy nhựa để bán tăng thu nhập cho gia đình mỗi năm khoảng 20-30 triệu đồng. Từ rừng thông cũng được thêm khoản tiền từ dịch vụ môi trường rừng; ở trong xã cũng có nhiều hộ được thụ hưởng chính sách này.
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lạng Sơn, tỉnh đã và đang hình thành 16 chuỗi liên kết sản phẩm lâm nghiệp về các phẩm gỗ, Quế, Hồi, nhựa Thông ở hầu khắp các địa phương toàn tỉnh. Các đơn vị chuyên môn xây dựng các mô hình chuyển giao, tuyên truyền, hướng dẫn nông dân quy trình cải tạo các giống cây trồng mới... nhằm đưa vào sản xuất, nâng cao thu nhập cho nông dân thông qua các mô hình dự án, liên kết hiệu quả theo chuỗi giá trị sản phẩm, hướng đến phát triển lâm nghiệp hiện đại, bền vững, sản xuất hàng hóa lớn, tăng năng suất, chất lượng, hiệu quả và khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Ông Nguyễn Hữu Chiến, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lạng Sơn cho biết, nhờ triển khai đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng rừng, ngành lâm nghiệp Lạng Sơn đã đạt được những kết quả quan trọng. Thời gian tới, ngành chuyên môn sẽ tiếp tục công tác tham mưu để tập trung vào việc hoàn thiện cơ chế, chính sách, đổi mới sản xuất, đẩy mạnh ứng dụng khoa học và công nghệ trong quản lý bảo vệ, phát triển rừng. Cùng đó là huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực đầu tư, phát triển thị trường lâm sản địa phương.
Những cánh rừng hồi thơm ngát, những rừng keo trải dài, Lạng Sơn đang khẳng định bước đi vững chắc trên con đường phát triển lâm nghiệp bền vững. Mỗi cánh rừng phát triển không chỉ góp phần tăng trưởng kinh tế địa phương, mà còn song song với đó là “lời cam kết” của người dân xứ Lạng cùng nhau gìn giữ màu xanh của rừng./.
