Là một người con Vĩnh Phúc, anh Dương luôn ấp ủ khát vọng mang công nghệ tiên tiến sản xuất, chế biến các sản phẩm chất lượng từ sữa tươi ngay trên chính quê hương của mình, giúp người chăn nuôi có nơi tiêu thụ ổn định.
Với niềm đam mê nghiên cứu, tìm tòi và ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật vào sản xuất, Tiến sĩ Vũ Xuân Dương (sinh năm 1984), giảng viên Viện Nghiên cứu Ứng dụng và Phát triển – Trường Đại học Hùng Vương, đã không ngừng nghiên cứu và ứng dụng các biện pháp kỹ thuật trong nông nghiệp, làm thay đổi giá trị nông sản, giúp người dân nâng cao thu nhập, đóng góp không nhỏ cho nền nông nghiệp của địa phương.
Tiến sĩ Vũ Xuân Dương cho biết, từ năm 2010, khi về công tác tại khoa Nông nghiệp của Trường Đại học Hùng Vương, anh thấy đây là lĩnh vực thú vị, gần gũi với người nông dân và các đề tài nghiên cứu trong lĩnh vực nông nghiệp có tính ứng dụng cao, giúp ích được cho người dân. Đam mê ấy đã thôi thúc anh tiếp tục con đường học tập, nghiên cứu.
Xác định hoạt động khoa học - công nghệ cần gắn liền với thực tiễn, giải quyết các vấn đề đặt ra tại địa phương, anh Dương đã triển khai và tham gia thực hiện nhiều đề tài gắn với các hộ nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp. Từ năm 2020 đến nay, anh Dương và các cộng sự đã kiên trì thực hiện áp dụng vào thực tiễn 5 đề tài nghiên cứu khoa học, góp phần đưa các tiến bộ khoa học - công nghệ vào sản xuất, đáp ứng nhu cầu thực tế của các địa phương như tỉnh Vĩnh Phúc, Phú Thọ.
Đặc biệt, đề tài “Nghiên cứu, xây dựng mô hình ứng dụng công nghệ sinh học để nâng cao giá trị cho sản phẩm sữa tươi trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc” (thực hiện từ năm 2020 - 2022) được anh Dương tâm huyết. Theo anh Dương, vùng đất xã Vĩnh Thinh, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc cũ (nay là xã Vĩnh Phú, tỉnh Phú Thọ) có nghề chăn nuôi bò sữa rất phát triển, với hơn 14.000 con bò, cho sản lượng sữa tươi đạt gần 100 tấn mỗi ngày. Mặc dù có sản lượng sữa tươi rất lớn nhưng vùng này chưa có cơ sở chế biến các sản phẩm từ sữa bò. Hầu hết sữa tươi từ đàn bò sữa được xuất bán nguyên liệu cho các công ty thu mua sữa tươi. Việc xuất bán sữa nguyên liệu mặc dù mang lại thu nhập ổn định nhưng thương hiệu sữa của địa phương không được người tiêu dùng biết đến.
Là một người con Vĩnh Phúc, anh Dương luôn ấp ủ khát vọng mang công nghệ tiên tiến sản xuất, chế biến các sản phẩm chất lượng từ sữa tươi ngay trên chính quê hương của mình, giúp người chăn nuôi có nơi tiêu thụ ổn định. Điều đó thôi thúc anh triển khai đề tài nghiên cứu và tìm cơ sở để triển khai ứng dụng.
Trong quá trình thực hiện đề tài, anh Dương thường xuyên bám sát tình hình thực tiễn địa phương, thông qua UBND xã Vĩnh Thịnh cũ (nay là xã Vĩnh Phú) kết nối nhà đầu tư để thành lập Công ty cổ phần Chăn nuôi và Chế biến sữa Vĩnh Thịnh. Đây là công ty đầu tiên trên địa bàn huyện Vĩnh Tường (thời điểm đó) hoạt động về lĩnh vực chế biến sữa và các sản phẩm từ sữa bò tươi. Công ty có quy mô đầu tư với công suất thiết kế 1500 – 2000 tấn sản phẩm/năm, với hệ thống cơ sở hạ tầng, dây chuyền, thiết bị đồng bộ, hiện đại, quy trình sản xuất và quản lý sản xuất đạt tiêu chuẩn ISO 22000:2018. Hiện nay, Công ty cổ phần Chăn nuôi và Chế biến sữa Vĩnh Thịnh đã đi vào hoạt động ổn định, liên kết sản xuất tiêu thụ sản phẩm sữa bò cho hơn 20 hộ dân tại xã Vĩnh Phú, tạo việc làm cho 12-15 lao động, thu nhập bình quân đạt khoảng 7-12 triệu đồng/tháng.
Anh Trần Trung Thành, thôn Hoàng Xá, xã Vĩnh Phú cho biết, gia đình anh nuôi 50 con bò sữa, mỗi ngày cho sản lượng khoảng 500 lít sữa. Trước đây, gia đình anh bán sữa nguyên liệu cho công ty thu mua với giá từ 12.000- 15.000 đồng/lít. Tuy nhiên, giá sữa không ổn định, thay đổi liên tục. Từ khi tham gia mô hình liên kiết với Công ty cổ phần Chăn nuôi và Chế biến sữa Vĩnh Thịnh, gia đình anh được thu mua sữa với giá ổn định 15.000 đồng/lít. Ngoài ra, anh được công ty hướng dẫn kỹ thuật vệ sinh chuồng trại, kỹ thuật chăm sóc để đàn bò khỏe mạnh, cho chất lượng sữa tốt nhất. Hiện nay, sau khi trừ chi phí, trung bình mỗi năm gia đình anh Thành thu nhập khoảng gần 1 tỷ đồng.
Giám đốc Công ty cổ phần Chăn nuôi và Chế biến sữa Vĩnh Thịnh Nguyễn Tiến Lộc chia sẻ, nhờ ứng dụng các kỹ thuật hiện đại vào chế biến, toàn bộ sản phẩm đều được lên men tự nhiên, sử dụng hệ thống men vi sinh riêng, tạo hương vị đặc trưng cho sản phẩm. Năm 2023, các sản phẩm chế biến từ sữa của Công ty gồm: sữa tươi thanh trùng không đường, sữa tươi thanh trùng có đường, sữa chua Vĩnh Tường, sữa chua nếp cẩm Vĩnh Tường, sữa chua uống, được chứng nhận OCOP 3 sao của tỉnh. Đầu năm 2024, các sản phẩm của Công ty được vinh danh là Sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu khu vực phía Bắc.
Tiến sĩ Vũ Xuân Dương cho biết, anh đang cùng công ty tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện và cải tiến để tạo ra những sản phẩm mới, đáp ứng ngày càng cao sự đa dạng hóa các sản phẩm của thị trường.
Không chỉ vậy, anh Dương còn tham gia nhiều dự án nghiên cứu nông nghiệp khác và tham gia nhiệm vụ tư vấn cho các hộ nông dân và các hợp tác xã tại tỉnh Vĩnh Phúc (cũ) tham gia mô hình chuỗi liên kết, giúp tăng năng suất, chất lượng và sản phẩm nông sản như: tư vấn cho Hợp tác xã nông nghiệp Đại Lải thực hiện kế hoạch liên kết phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm rau an toàn; tư vấn phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm gà thịt an toàn sinh học cho Hợp tác xã Chăn nuôi và Dịch vụ nông nghiệp Yên Bình; tư vấn cho Hợp tác xã thanh long Ngọc Mỹ thực hiện “Liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm thanh long ruột đỏ…
Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Phú Thọ Hoàng Xuân Giao đánh giá, anh Vũ Xuân Dương là cán bộ trẻ giàu tâm huyết, luôn gắn bó, đồng hành cùng ngành nông nghiệp, nông dân. Các mô hình do anh triển khai, tư vấn không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ kỹ thuật mà còn giúp người dân thay đổi tư duy sản xuất, tiếp cận tiến bộ khoa học một cách bài bản, từ đó thay đổi tư duy sản xuất, nâng cao giá trị nông sản.
Với những đóng góp của mình, anh Dương nhiều lần được các cấp, ngành tuyên dương, khen thưởng. Đặc biệt, tháng 8/2025, anh là cá nhân duy nhất của tỉnh Phú Thọ được Hội đồng bình chọn của Trung ương Hội Nông dân Việt Nam vinh danh là 1 trong 32 nhà khoa học của nhà nông 2025./.
