Các thế hệ người làng Yên Mẫn nối tiếp truyền dạy, gìn giữ bí quyết nghề chơi với nhiều nghệ nhân Quan họ gạo cội, nổi tiếng.
Với tình yêu vô bờ dành cho dân ca Quan họ, hơn 30 năm qua, những thành viên của câu lạc bộ Quan họ Yên Mẫn, phường Kinh Bắc, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh không ngừng học tập, giữ gìn, bảo tồn, diễn xướng và truyền dạy những làn điệu Dân ca Quan họ lời cổ cho nhiều thế hệ trong và ngoài tỉnh.
Đã thành nếp sinh hoạt từ bao năm qua, cứ mỗi tối thứ 2, 6 hàng tuần, những liền anh, liền chị của câu lạc bộ Quan họ Yên Mẫn lại tập trung tại đình làng Yên Mẫn để gặp gỡ, giao lưu, ca cho nhau nghe những bài Quan họ cổ, để được thỏa lòng với tình yêu Quan họ….
Chủ nhiệm câu lạc bộ Quan họ Yên Mẫn Nguyễn Tiến Dũng cho biết: Yên Mẫn là một trong 49 làng Quan họ gốc vùng Kinh Bắc. Các thế hệ người làng Yên Mẫn nối tiếp truyền dạy, gìn giữ bí quyết nghề chơi với nhiều nghệ nhân Quan họ gạo cội, nổi tiếng. Nơi đây có những nét độc đáo riêng về lối chơi, phong cách đối đáp, tạo nên nét đặc trưng của Quan họ nơi đây.
Với mong muốn gìn giữ và phát triển những tinh hoa của nghề chơi Quan họ, năm 1991, Câu lạc bộ Quan họ Yên Mẫn chính thức được thành lập do nghệ nhân Nguyễn Văn Quyển làm Chủ nhiệm và sau này ông Nguyễn Tiến Dũng kế nhiệm. Từ đó đến nay, câu lạc bộ vừa sinh hoạt, vừa truyền dạy, cứ thế tình yêu Quan họ dần lan tỏa, thấm đẫm trong mỗi thành viên.
Trải qua hơn 30 năm phát triển, hiện nay, Câu lạc bộ Quan họ Yên Mẫn có khoảng 40 thành viên, người ít tuổi nhất khoảng hơn 50 và người nhiều tuổi nhất cũng đã 80 tuổi. Mặc dù ở nhiều lứa tuổi khác nhau, mỗi người đều có những công việc và những lo toan riêng, nhưng khi đến với câu lạc bộ để sinh hoạt, bao bộn bề cuộc sống đều gác lại, để mỗi người dành vẹn tròn tình yêu cho những câu ca.
Liền chị Nguyễn Thị Nga, thành viên câu lạc bộ chia sẻ: Tham gia sinh hoạt tại câu lạc bộ gần 10 năm, chị cảm thấy nơi đây như gia đình thứ 2 của mình. Ở đây, mỗi buổi gặp gỡ, sinh hoạt, ngoài việc hát cho nhau nghe, hướng dẫn nhau những bài Quan họ cổ sao cho đúng cách hát, cách “chơi”,…các chị còn chia sẻ với nhau những vui buồn trong công việc, cuộc sống.
Nhiều thành viên trong Câu lạc bộ Quan họ Yên Mẫn cho rằng, việc câu lạc bộ phát triển và thu hút thành viên tham gia phần nhiều cũng bởi có người “thuyền trưởng” tận tâm và nhiệt tình như anh hai Dũng. Đảm nhiệm vị trí chủ nhiệm câu lạc bộ, ngoài tập hợp, truyền dạy cho các thành viên, ông còn dày công ghi chép, sưu tầm và tự biên soạn giáo trình với hơn 300 bài Quan họ để phổ biến, truyền dạy. Khi chưa có máy tính, ông thường viết tay, đánh dấu ngắt nghỉ để người học dễ nhớ. Sau này, những tài liệu ấy được đánh máy thành quyển để phát cho các thành viên và bất cứ ai yêu, muốn tìm hiểu và học hát Quan họ.
Hiện nay, các thành viên trong câu lạc bộ đã hát được hơn 150 câu Quan họ cổ. Hàng năm, câu lạc bộ đều tổ chức các hoạt động giao lưu với các câu lạc bộ Quan họ trong khác trong và ngoài tỉnh, tích cực tham gia các liên hoan, hội thi, hội diễn các cấp, địa phương…
Bên cạnh sinh hoạt nội bộ, các thành viên của Câu lạc bộ Quan họ Yên Mẫn còn tích cực tham gia các hoạt động truyền dạy tại cho các câu lạc bộ khác tại nhiều địa phương trong và ngoài tỉnh. Ngoài ra, các thành viên trong câu lạc bộ cũng bỏ tiền túi đóng góp kinh phí in tài liệu, mua sắm cơ sở vật chất và tổ chức các lớp truyền dạy Quan họ cho các cháu thiếu nhi vào dịp hè.
Trải qua thăng trầm của cuộc sống, có lẽ hơn ai hết, những người cao tuổi hiểu rõ giá trị của văn hóa truyền thống mà bản thân họ là đối tượng chính nắm giữ giá trị này. Cùng với đam mê và trách nhiệm, những thành viên của Câu lạc bộ Quan họ Yên Mẫn dù đã luống tuổi vẫn đang lặng lẽ, miệt mài tham gia, góp phần vào gìn giữ, phát huy các di sản văn hóa phi vật thể của quốc gia, dân tộc.
Theo thống kê của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh, hiện toàn tỉnh có 44 làng Quan họ gốc, 150 làng Quan họ thực hành, trên 600 câu lạc bộ Quan họ với hơn 10.000 hội viên tham gia, hàng nghìn người có khả năng truyền dạy. Điều đó khẳng định giá trị to lớn của Dân ca Quan họ Bắc Ninh, nỗ lực của cả chính quyền và cộng đồng đã gây dựng./.
