Từ những bản làng xa xôi nơi biên giới đến trung tâm phố thị, hình ảnh người phụ nữ các dân tộc của tỉnh Điện Biên hôm nay đã khác xưa. Họ không còn e dè, tự ti mà đang tự tin khẳng định mình – dám nghĩ, dám làm, góp phần làm nên diện mạo mới cho quê hương vùng cao.
Những năm gần đây, ở các bản làng của tỉnh Điện Biên, không khó để bắt gặp hình ảnh những người phụ nữ các dân tộc tay thoăn thoắt chăm nương chè, cà phê, mắc ca, chăm đàn trâu hay tất bật đón khách du lịch. Trên hành trình đó, họ đã vượt qua giới hạn của bản thân, tự tin làm kinh tế, nuôi dưỡng giấc mơ đổi đời bằng chính đôi tay mình.
Trước đây, gia đình chị Mùa Thị Hoàn ở bản Mường Nhé, xã Mường Nhé, từng là hộ nghèo nhiều năm liền. Cuộc sống quanh quẩn với ruộng nương khiến gia đình chị thường xuyên thiếu trước hụt sau. Thế nhưng, nhờ sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền và đặc biệt là Hội Liên hiệp Phụ nữ xã, chị Hoàn đã mạnh dạn thay đổi tư duy, học cách làm ăn mới.
“Lúc đầu tôi cũng lo lắm. Nhưng được các chị trong Hội động viên, cán bộ xã hướng dẫn kỹ thuật chăn nuôi, tôi mới mạnh dạn vay 80 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội để mua một cặp trâu giống”, chị Hoàn nhớ lại.
Nhờ cần cù, chịu khó học hỏi và áp dụng kỹ thuật bài bản, đàn trâu của chị Hoàn phát triển tốt, ngày càng tăng số lượng. Có thêm thu nhập ổn định, chị đầu tư mở rộng chuồng trại, kết hợp nuôi thêm lợn, dê và tận dụng phụ phẩm nông nghiệp làm thức ăn. Mỗi năm, sau khi trừ chi phí, gia đình chị thu về hơn 150 triệu đồng. Từ một hộ nghèo, nay chị Hoàn đã trở thành hộ khá trong bản, có điều kiện cho con học hành, sửa sang nhà cửa khang trang hơn.
“Giờ tôi thấy mình tự tin hơn nhiều, có thể làm được những việc mà trước đây cứ nghĩ chỉ đàn ông mới làm được…”, chị Hoàn chia sẻ, ánh mắt rạng rỡ niềm vui.
Cũng mang trong mình khát vọng làm giàu, nhưng ở một hướng đi khác, chị Lù Thị Toản, người dân tộc Thái ở bản Quan Chiêng, phường Mường Lay lại chọn con đường phát triển du lịch cộng đồng.
“Mường Lay có cảnh đẹp, có nhà sàn, có văn hóa dân tộc đặc sắc. Nếu chỉ làm nương rẫy thì khó khá lên, còn biết kết nối du lịch thì cơ hội sẽ rộng mở hơn”, chị Toản chia sẻ.
Từ suy nghĩ đó, chị Toản đã cải tạo ngôi nhà sàn của gia đình thành homestay đón khách du lịch. Không chỉ dừng ở việc phục vụ lưu trú, chị còn tổ chức các hoạt động trải nghiệm văn hóa Thái như dệt vải, nấu ẩm thực truyền thống, múa xòe… Khi thị xã Mường Lay tổ chức Lễ hội đua thuyền đuôi én và Giải dù lượn quốc gia, chị Toản vận động bà con cùng dọn dẹp, trang trí, phục vụ du khách. Nhờ sự nhiệt tình và chuyên nghiệp, chỉ trong dịp lễ hội, bản Quan Chiêng đã đón gần 1.000 lượt khách.
Không giữ riêng kinh nghiệm cho mình, chị Toản còn liên kết với các hộ khác để hình thành chuỗi dịch vụ gồm lưu trú, ẩm thực, văn nghệ và trải nghiệm văn hóa. Nhờ đó, nhiều phụ nữ trong bản có thêm việc làm, thu nhập được cải thiện đáng kể.
“Khi mình tự tin làm, người khác nhìn vào sẽ tin theo. Giờ đây, chị em trong bản ai cũng muốn góp phần để du lịch của bản mình ngày càng phát triển hơn”, chị Toản phấn khởi tâm sự.
Với những đóng góp thiết thực, chị Lù Thị Toản đã được vinh danh tại Đại hội Thi đua yêu nước tỉnh Điện Biên lần thứ VI (2025 – 2030) và là thanh niên tiêu biểu làm theo lời Bác do Tỉnh đoàn tôn vinh năm 2024.
Không chỉ có chị Hoàn hay chị Toản, trên khắp các vùng cao Điện Biên, hàng nghìn phụ nữ các dân tộc đang âm thầm làm nên sự đổi thay. Họ dám nghĩ, dám làm, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, tham gia các mô hình khởi nghiệp, tổ hợp tác, hợp tác xã... Từ những nương ngô, đồi chè hay ruộng lúa, bàn tay phụ nữ đã làm nên những sản phẩm mang thương hiệu địa phương như gạo Điện Biên, chè Tủa Chùa, cà phê Mường Ảng, dược liệu, mắc ca, dứa, bưởi da xanh...
Bà Pờ Diệu Ninh, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Điện Biên, cho biết: “Phụ nữ các dân tộc thiểu số ngày càng tự tin, năng động, sáng tạo hơn trong cuộc sống. Họ đã biết tận dụng lợi thế địa phương để phát triển kinh tế, từng bước khẳng định vai trò, vị thế của mình trong gia đình và xã hội”.
Theo bà Ninh, trong những năm qua, các cấp Hội phụ nữ đã tích cực đồng hành cùng chị em bằng nhiều hình thức thiết thực như: hỗ trợ vay vốn, tập huấn chuyển giao kỹ thuật, khởi nghiệp, tiêu thụ sản phẩm OCOP... Nhiều mô hình phụ nữ làm kinh tế giỏi đã trở thành điểm sáng, lan tỏa tinh thần “giúp nhau phát triển sinh kế”, cùng nhau thoát nghèo bền vững.
Song song với phát triển kinh tế, phụ nữ Điện Biên còn tích cực tham gia hoạt động thiện nguyện, nhân đạo, “lá lành đùm lá rách”. Nhiều chương trình như “Mẹ đỡ đầu”, “Ngôi nhà ấm áp cho phụ nữ nghèo”, “Hỗ trợ gia đình bị thiệt hại do mưa lũ”… được triển khai hiệu quả, huy động nguồn lực hàng chục tỷ đồng, góp phần củng cố tình đoàn kết trong cộng đồng.
Bước vào giai đoạn 2025 – 2030, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Điện Biên đặt mục tiêu xây dựng hình mẫu “Người phụ nữ Điện Biên thân thiện, sáng tạo, khát vọng, phát triển”. Các phong trào thi đua yêu nước được phát động mạnh mẽ, gắn với cuộc vận động “Phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo, xây dựng gia đình hạnh phúc”, “Phụ nữ Điện Biên khởi nghiệp”, “Xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”.
Nhờ sự lan tỏa của các phong trào này, hàng nghìn phụ nữ dân tộc thiểu số đã tự tin thay đổi tư duy, chủ động làm chủ kinh tế, thoát nghèo và giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. Ở mỗi bản làng, họ trở thành hạt nhân lan tỏa tinh thần đổi mới, không chỉ làm kinh tế giỏi mà còn giữ gìn văn hóa truyền thống, vun đắp nếp sống văn minh, hạnh phúc.
“Phụ nữ Điện Biên hôm nay không chỉ là hậu phương vững chắc mà còn là lực lượng xung kích trong phát triển kinh tế – xã hội. Họ đang trở thành nguồn cảm hứng mạnh mẽ cho sự đổi thay của quê hương”, bà Pờ Diệu Ninh khẳng định.
Từ Sín Thầu, Mường Nhé, Tủa Chùa, Mường Ảng, Sín Chải, Mường Nhà… đâu đâu cũng có thể bắt gặp những tấm gương phụ nữ vươn lên thoát nghèo, làm kinh tế giỏi. Họ chính là minh chứng sinh động cho tinh thần “tự lực, tự cường”, là điểm tựa vững chắc cho gia đình, cộng đồng.
Những bước chân miệt mài trên nương, những nụ cười tươi trong ngày mùa thắng lợi hay khi đón khách phương xa – tất cả tạo nên bức tranh sống động về người phụ nữ Điện Biên hôm nay: hiền hậu mà mạnh mẽ, giản dị mà kiên cường, đang góp phần viết tiếp câu chuyện đổi thay trên vùng đất anh hùng./.
