Thành công trong chuyển giao công nghệ phụ thuộc vào sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan, sự phù hợp công nghệ với nhu cầu thực tế của bên nhận, và cơ chế quản lý cũng như hỗ trợ kỹ thuật đồng bộ.
Sáng 3/10, tại Hà Nội, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (Viện Hàn lâm) tổ chức Hội thảo “Thúc đẩy đổi mới sáng tạo và thương mại hóa công nghệ: Kết nối viện, trường, doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững” nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo, đưa tri thức đến gần hơn với cuộc sống.
Tham dự Hội thảo có đại diện Cục Đổi mới sáng tạo (Bộ Khoa học và Công nghệ), Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội và một số doanh nghiệp.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Tiến sĩ Nguyễn Trần Điện, Phó Trưởng ban ứng dụng và triển khai công nghệ, Viện Hàn lâm cho biết, Hội thảo diễn ra trong bối cảnh triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, đồng thời hưởng ứng tinh thần lan tỏa của Ngày hội đổi mới sáng tạo quốc gia. Những chủ trương này không chỉ là định hướng chính trị mà còn là kim chỉ nam cho mọi hoạt động khoa học công nghệ nhằm thúc đẩy kinh tế tăng trưởng nhanh, bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam với tư cách là một tổ chức nghiên cứu khoa học hàng đầu của đất nước, có trách nhiệm và vị thế rõ ràng trong việc hiện thực hóa Nghị quyết 57. Vị thế ấy không chỉ thể hiện ở số lượng, chất lượng công trình khoa học, mà quan trọng hơn là khả năng chuyển hóa khoa học thành những giải pháp kỹ thuật, công nghệ và chính sách cụ thể, góp phần giải quyết những thách thức phát triển kinh tế - xã hội từ thực tiễn, bảo vệ tài nguyên môi trường và nâng cao đời sống nhân dân.
Tiến sĩ Nguyễn Trần Điện nhấn mạnh, việc hiện thực hóa Nghị quyết 57-NQ/TW không thể do một tổ chức đơn lẻ đảm nhiệm, mà là trách nhiệm chung của cả hệ thống gồm: các viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp, chính quyền địa phương và cộng đồng xã hội.
Trong bối cảnh hiện nay, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đóng vai trò then chốt trong việc tạo động lực cho phát triển kinh tế - xã hội. Việc thương mại hóa kết quả nghiên cứu không chỉ là cầu nối giữa nghiên cứu và thị trường mà còn là chìa khóa thúc đẩy năng suất, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Thị Nhi Công, Viện Sinh học, thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cho rằng, thành công trong chuyển giao công nghệ phụ thuộc vào sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan, sự phù hợp công nghệ với nhu cầu thực tế của bên nhận, và cơ chế quản lý cũng như hỗ trợ kỹ thuật đồng bộ.
“Vấn đề pháp lý và chính sách, năng lực và trình độ bên nhận chuyển giao, tục hành chính, thông tin và nguồn lực là những rào cản làm giảm hiệu quả chuyển giao công nghệ và đòi hỏi các giải pháp toàn diện về chính sách, quản lý nhà nước, nâng cao năng lực của bên nhận, cải cách thủ tục hành chính và tăng cường hợp tác liên ngành”, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Thị Nhi Công chia sẻ.
Dưới góc nhìn doanh nghiệp khoa học công nghệ, ông Nguyễn Quang Thái, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Dược phẩm Thái Minh đề xuất giải quyết các điểm nghẽn và thúc đẩy quá trình hợp tác chuyển giao khoa học công nghệ. Trong đó, doanh nghiệp cần thay đổi tư duy về "giá trị đem lại cho Nhà nước”, coi việc sản phẩm được đưa ra thị trường thành công, doanh nghiệp đóng thuế mới là nguồn thu quan trọng; xây dựng "Sàn giao dịch khoa học công nghệ", Nhà nước tăng thêm ngân sách đầu tư cho các đề tài nghiên cứu; mở rộng đầu tư không chỉ các đề tài nghiên cứu mà còn ứng dụng triển khai và phát triển sản phẩm khoa học công nghệ trong thực tiễn; tăng cường đầu tư cho truyền thông đến nhà khoa học, doanh nghiệp và người tiêu dùng đối với các sản phẩm khoa học công nghệ.
Tại Hội thảo, các diễn giả cũng trình bày các tham luận với những nội dung cụ thể như: Những rào cản trong chuyển giao công nghệ; ứng dụng kết quả nghiên cứu trong sản xuất và phát triển các sản phẩm khoa học công nghệ; xây dựng và kết nối hệ sinh thái cho thương mại hóa công nghệ; đề cập đến những khó khăn, rào cản trong cơ chế chính sách; chia sẻ những kết quả nghiên cứu, ứng dụng và triển khai công nghệ nổi bật, trải dài trên nhiều lĩnh vực; chia sẻ nhiều mô hình khởi nghiệp nhằm thu hút các tài năng trẻ đóng góp cho sự nghiệp khoa học Việt Nam.
Theo các diễn giả, để chuyển giao công nghệ trên thực tế là một chuỗi các giai đoạn bao gồm đánh giá nhu cầu, lựa chọn công nghệ, đàm phán hợp đồng, chuyển giao kiến thức và kỹ thuật, đào tạo nhân lựcvà cuối cùng là ứng dụng công nghệ vào sản xuất kinh doanh hiệu quả. Đặc biệt, các hoạt động về mặt thủ tục giấy tờ pháp lý cũng cần nhiều thời gian.
Trong khuôn khổ Hội thảo, các chuyên gia, nhà khoa học và doanh nghiệp cùng trao đổi, giải đáp những băn khoăn về giải pháp để các kết quả nghiên cứu tiếp cận được doanh nghiệp, thương mại hóa sản phẩm ra thị trường. Các bên đều kỳ vọng với những cơ chế chính sách mới, thời gian tới sẽ có nhiều kết quả nghiên cứu của nhà khoa học được thị trường đón nhận.../.
