K53 là đội Thanh niên xung phong đặc biệt và chiến công cũng hết sức đặc biệt: 111 đội viên của Đội K53 đã hy sinh, 167 đội viên khác bị thương, những người còn lại bị sức ép của bom đạn, nhiễm chất độc da cam.
Ngày 15/8, tại Hà Nội, Đội Thanh niên xung phong K53 - đơn vị duy nhất của Trung ương Đoàn được cử vào chiến trường miền Nam đánh Mỹ, tổ chức gặp mặt 60 năm ngày truyền thống; 15 năm đón nhận danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính gửi lẵng hoa chúc mừng.
Tới dự chương trình, Chủ tịch Hội Cựu Thanh niên xung phong Việt Nam Vũ Trọng Kim gửi lời chúc sức khỏe tới các cựu thanh niên xung phong – những người nay phần lớn đã ở tuổi 80–90; bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc với những đồng đội đã hy sinh và các thương binh nay vẫn mang trong mình vết thương chiến tranh, chất độc da cam.
Chủ tịch Hội Cựu Thanh niên xung phong Việt Nam xúc động chia sẻ, chặng đường của lực lượng thanh niên xung phong K53 là hành trình gian nan, đầy hy sinh và quả cảm, vượt qua bom cày, đạn xới, khói lửa suốt ngày đêm. Đó là những người “anh hùng trong những người anh hùng”.
Theo ông, động lực để thế hệ thanh niên năm xưa bền bỉ chiến đấu chính là lý tưởng của người thanh niên lao động, ngọn cờ Đoàn dẫn dắt, tinh thần cống hiến và sẵn sàng hiến dâng cho sự nghiệp giải phóng miền Nam.
Nhắc lại những gian khó trong Chiến dịch Mậu Thân 1968, Chủ tịch Hội Cựu Thanh niên xung phong Việt Nam không giấu được sự xúc động khi tưởng nhớ sự hy sinh của các liệt sĩ, thương binh, khẳng định bốn chữ “Thanh niên xung phong” luôn thiêng liêng, kiêu hãnh và đầy tự hào.
Ôn lại chặng đường chiến đấu và cống hiến, ông Đỗ Quốc Phong, Trưởng Ban liên lạc Đội Thanh niên xung phong K53 chia sẻ, cách đây 60 năm, Trung ương Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam đã quyết định thành lập đội thanh niên xung phong đặc biệt lấy tên là Đội Thanh niên xung phong K53 (Đội K53) với số lượng gồm 347 chiến sĩ tuổi “mười tám đôi mươi” từ các tỉnh, thành phố: Hà Nội, Ninh Bình, Quảng Trị và thành phố Huế.
Sau một tháng tập trung huấn luyện tại Hà Nội, ngày 16/8/1965, đội Thanh niên xung phong K53 lên đường vào Nam với nhiệm vụ ban đầu làm công tác thanh vận ở vùng giải phóng Trị Thiên. Cuối năm 1965, đơn vị quay ra Vĩnh Linh xuôi về Nam và mở một con đường mới gọi là đường dây thống nhất song song với đường dây 559.
Đội K53 phối hợp với Đoàn Vận tải Bắc Sơn phần lớn đội viên là người Tà Ôi - Vân Kiều và Tiểu đoàn 8 Vận tải - Quân khu 4 hình thành đường dây vận chuyển vũ khí, lương thực đưa cán bộ, bộ đội vào Nam, cáng tải thương binh ra Bắc điều trị với địa bàn hoạt động từ nam sông Bến Hải đến bắc đèo Hải Vân. Tuyến đường mới được mở, K53 đã thành lập đội trinh sát bảo vệ hàng lang vận tải với tên gọi "Đạo lộ".
Kết quả sự phối hợp giữa Đội K53 và cán bộ, du kích địa phương là một con đò lớn được ra đời. Con đò có thể chở cả 1 trung đội qua sông (bến đò này tồn tại đến ngày ký kết Hiệp định Pari năm 1973).
Cuối năm 1967, với thành tích xuất sắc, Đội K53 được cử 2 đại biểu dự Đại hội Anh hùng, Chiến sĩ thi đua cấp quân khu được suy tôn là Lá Cờ đầu ngành Vận tải Quân khu; được tặng Huân chương Chiến công hạng Nhất cho đội và C3 Hà Tây (2 đại biểu là đại đội trưởng Nguyễn Nam Hải và chiến sĩ chèo đò Đỗ Quốc Phong đều nhận bằng khen và danh hiệu “Dũng sĩ Quyết thắng”).
Bước chân các đội viên Thanh niên xung phong K53 đã đi khắp chiến trường, không chỉ vận tải, giao liên mà còn trực tiếp chiến đấu bảo vệ đường dây, lập nhiều chiến công đánh Mỹ, Ngụy.
K53 là đội Thanh niên xung phong đặc biệt và chiến công cũng hết sức đặc biệt: 111 đội viên của Đội K53 đã hy sinh, 167 đội viên khác bị thương, những người còn lại bị sức ép của bom đạn, nhiễm chất độc da cam.
Với những thành tích đã đạt được, đội K53 đã được tặng cờ thi đua xuất sắc 1967-1972; được thưởng hàng ngàn huân chương chiến công và huân chương các loại gấp 4 lần quân số. Tháng 2/2010, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã ký quyết định phong tặng Đội K53 danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân./.
