Dưới giọng kể chuyện của chị, từng kỷ vật đều trở thành một câu chuyện sống động về lòng yêu nước, lòng tự tôn dân tộc.
Gần 25 năm qua, tại Đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh ở phường Long Đức (tỉnh Vĩnh Long), có một người phụ nữ bền bỉ giữ gìn, trân quý những kỷ vật thiêng liêng và kết nối, lan tỏa những ký ức lịch sử hào hùng của dân tộc nói chung, quân dân Vĩnh Long nói riêng, với hàng trăm nghìn lượt khách trong nước và quốc tế. Người phụ nữ ấy là chị Hà Thị Vĩnh Bình, thuyết minh viên của Đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh được công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia từ năm 1989. Đây là “Công trình của trái tim” đối với Bác Hồ kính yêu, được hình thành từ lòng yêu nước, ý chí quật cường và tình cảm son sắt của quân, dân Long Đức anh hùng trong những năm tháng khốc liệt của chiến tranh.
Chị Hà Thị Vĩnh Bình sinh năm 1977, là người có thâm niên lâu nhất trong công việc thuyết minh tại Đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh, với tuổi nghề hơn nửa tuổi đời. Từ nhỏ, chị đã được nghe kể, được giáo dục về truyền thống đấu tranh cách mạng hào hùng của dân tộc, về thân thế, sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh và lịch sử hình thành Đền thờ Bác. Chính sự am hiểu sâu sắc ấy đã hun đúc trong chị tình cảm thiêng liêng và niềm tự hào lớn lao. Nhờ đó, chị được tin tưởng giao trọng trách làm thuyết minh viên chính tại Đền thờ, vinh dự đón tiếp nhiều đoàn khách quan trọng, từ các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước đến các đoàn khách quốc tế.
Với cách truyền đạt nghiêm cẩn, gần gũi, giản dị, những lời thuyết minh của chị luôn đem lại nhiều cảm xúc, khơi dậy niềm tự hào dân tộc trong lòng mỗi người khi được nghe. Dưới giọng kể chuyện của chị, từng kỷ vật, từ bức chân dung Bác Hồ được vẽ từ cơ sở bí mật giữa chiến tranh, chiếc cột gỗ do chùa Phật Kinh Lớn hiến tặng, đến câu chuyện xúc động về người lính buộc phải đốt Đền thờ rồi để lại mảnh giấy xin lỗi và 500 đồng tiền chuộc lỗi… đều trở thành một câu chuyện sống động về lòng yêu nước, lòng tự tôn dân tộc.
Một ngày làm việc của chị Hà Thị Vĩnh Bình bắt đầu bằng việc quét dọn, lau chùi bàn thờ, thắp ba nén hương dâng Bác. Chiều xuống, chị lại lặp lại công việc ấy, một nghi lễ thiêng liêng không được phép quên đối với người cán bộ giữ Đền và cũng là sự hiếu kính riêng trong tâm chị đối với Bác Hồ.
Chị cho biết, những ngày lễ, Tết, chị liên tục thuyết minh cho 4 - 5 đoàn khách. Có hôm phải thức dậy từ 4 giờ sáng để chuẩn bị đón đoàn viếng sớm, hoặc có khi đợi đoàn khách viếng đến tận tối muộn, chị vẫn luôn cảm thấy vui và tự hào nên những mệt mỏi gần như tan biến.
Chính sự tận tâm, bền bỉ, nghiêm cẩn với công việc đã tạo nên một thuyết minh viên Hà Thị Vĩnh Bình luôn tâm huyết, ngày càng giỏi nghề. Mỗi lần thuyết minh cho các đoàn cựu chiến binh - những nhân chứng sống của lịch sử, khi nhìn thấy họ rơi nước mắt, chị vô cùng xúc động, càng thấm thía sứ mệnh mà mình đang đảm nhận, tự thấy vinh dự hơn vì mình đã góp được một phần công sức cho việc “giữ gìn ký ức, làm cháy rực thêm ngọn lửa truyền thống yêu nước cho nhiều thế hệ hôm nay”.
Hơn hai thập kỷ trôi qua, chị Hà Thị Vĩnh Bình là gương mặt quen thuộc với biết bao học sinh, sinh viên, cựu chiến binh, du khách trong nước và khách quốc tế, những người từng đến Đền thờ viếng Bác. Chị Bình chia sẻ: “Mỗi lần đón khách, tôi không đơn thuần là làm việc thuyết minh, mà mỗi câu chuyện tôi đều gửi hết tâm tư, tình cảm với mong muốn khơi gợi niềm tự hào, nghiêm cẩn, gieo niềm cảm xúc chân thành, sâu lắng trong lòng người nghe”.
Em Nguyễn Minh Nhựt, học sinh lớp 9 Trường Trung học cơ sở Trần Phú (phường Long Đức) cho biết, em đã được nghe cô Vĩnh Bình thuyết minh nhiều lần. Dù kể về cùng một sự kiện, nhưng mỗi lần nghe, cảm xúc trong em lại khác nhau. Lời kể chân thành, mộc mạc của cô làm em thật sự xúc động và thấm thía hơn về tình cảm của đồng bào miền Nam dành cho Bác Hồ trong những năm tháng chiến tranh gian khổ. Em ấn tượng nhất là hình ảnh bà con vượt qua bom đạn, đêm đêm kéo về Vĩnh Hội dựng Đền bằng những dụng cụ thô sơ, dưới ánh đèn khí đá leo lét, với mỗi niềm mong muốn duy nhất là có một nơi tôn thờ, tưởng nhớ Bác. Đặc biệt, câu chuyện về họa sĩ vẽ chân dung Bác bằng tất cả tấm lòng trong một căn chòi nhỏ ven sông giúp em hiểu và yêu hơn những giá trị thiêng liêng của dân tộc, càng trân trọng hòa bình hôm nay mà thế hệ cha, ông đi trước đã đánh đổi bằng cả máu xương và lòng trung kiên sắt son.
Hiện nay, Đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ là địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống yêu nước cho thế hệ trẻ, mà còn được công nhận là điểm du lịch tiêu biểu của Đồng bằng sông Cửu Long. Khuôn viên Đền thờ có diện tích gần 5ha, trong đó, hạng mục chính là ngôi Đền trang nghiêm thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Khu di tích còn có nhà trưng bày với hơn 500 hình ảnh, hiện vật quý giá gắn liền với những dấu mốc quan trọng trong cuộc đời hoạt động cách mạng của Bác, cũng như quá trình xây dựng và bảo vệ Đền thờ của quân dân địa phương… Đặc biệt, trong khuôn viên khu di tích còn có phiên bản Nhà sàn Bác Hồ, được dựng năm 2012, với tỷ lệ đạt 97% so với nguyên mẫu, góp phần tái hiện sinh động không gian sống và làm việc giản dị của Bác.
Trung bình mỗi năm, Đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh đón khoảng 40.000 lượt khách, trong đó có 30% là học sinh, sinh viên về nguồn. Riêng dịp Tết Nguyên đán, mỗi ngày có từ 2.000 - 3.500 lượt người viếng.
“Làm thuyết minh ở đây không chỉ là công việc, mà là một phần đời của tôi. Tôi được sống trong lịch sử, và quan trọng hơn, tôi được truyền tải lịch sử đó lại cho những người trẻ, những người sẽ viết tiếp trang sử và xây dựng tương lai đất nước”, chị Bình chia sẻ.
Phó Giám đốc Ban Quản lý Di tích tỉnh Vĩnh Long Nguyễn Đức Tố đánh giá, chị Hà Thị Vĩnh Bình không chỉ là một thuyết minh viên giỏi, mà còn là Tổ trưởng Tổ thuyết minh rất tiêu biểu tại Đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh. Chị am hiểu sâu sắc về lịch sử Đền thờ, giỏi khả năng truyền cảm xúc mạnh mẽ cho người nghe, nhờ đó giá trị di tích không chỉ được bảo tồn, mà còn lan tỏa sâu rộng; trở thành nơi vun bồi lý tưởng cách mạng cho thế hệ trẻ, nơi để người dân thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với các thế hệ cha, anh đã hy sinh vì nền độc lập, tự do của Tổ quốc.
Giỏi nghề và luôn tận tụy với công việc, năm 2023, chị Hà Thị Vĩnh Bình đã được cấp trên đưa vào diện quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng để làm cán bộ lãnh đạo, quản lý, nhưng chị từ chối. Chị bày tỏ, mong muốn lớn nhất của mình là được tiếp tục làm nghề thuyết minh, để được kể chuyện và hương khói cho Bác Hồ mỗi ngày, để được nhìn thấy những gương mặt tràn đầy cảm xúc và tự hào về truyền thống cách mạng của ông, cha từ những câu chuyện mình kể. Những hình ảnh đó cho chị niềm vui, sự hạnh phúc vì biết rằng mình đã làm được chút phần việc để lan tỏa những giá trị thiêng liêng của lịch sử, góp phần vun đắp tình yêu Tổ quốc cho các thế hệ trong công cuộc phát triển của đất nước hôm nay./.
