Không chỉ xử lý tội phạm, chính quyền các cấp tại Gia Lai xác định việc đồng hành, hỗ trợ người dân ổn định cuộc sống, nâng cao nhận thức là giải pháp căn cơ, bền vững.
Gia Lai là tỉnh miền núi ở Tây Nguyên, đường biên giới dài hơn 90km giáp Campuchia, từng là điểm nóng về tình trạng buôn bán người qua biên giới. Những lời mời gọi “việc nhẹ lương cao” từ các đối tượng xấu đã khiến không ít thanh niên khu vực biên giới nhẹ dạ cả tin rơi vào bẫy lừa đảo, bị đưa sang Campuchia và ép buộc lao động phi pháp. Nhờ sự vào cuộc quyết liệt của lực lượng chức năng và chính quyền địa phương, nhiều nạn nhân đã được giải cứu, đưa trở về và hỗ trợ ổn định cuộc sống, góp phần mang lại sự bình yên cho các buôn làng nơi phên dậu Tổ quốc.
Năm 2022, làng Kloong (xã Ia O, huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai) xôn xao khi 7 thanh niên t bị lừa sang Campuchia làm thuê. Những lời dụ dỗ ngọt ngào về công việc dễ dàng, thu nhập cao đã khiến họ tin tưởng rời quê hương, để rồi rơi vào tay các đường dây buôn người. Puih Thái, một nạn nhân, nhớ lại: “Qua đó nó bắt mình lừa đảo, quán net. Mình làm không được thì nó đập. Mình không biết chữ, nó bắt đi buôn, xóc đĩa, buôn bán hàng "trắng". Em sợ, không làm được, nên đã gọi điện cho gia đình chuộc về với số tiền 150 triệu đồng. Mấy anh Bội đội Biên phòng cứu, đưa em về nước...".
Trở về sau một ngày lao động vất vả tại đội 18, Công ty 75, Binh đoàn 15 – đơn vị đóng ở gần làng, Puih Thái ngồi lặng bên bếp lửa. Gương mặt anh trầm ngâm khi nhắc lại ký ức từng bị lừa sang Campuchia, bị bóc lột sức lao động, bị đánh đập, bị đẩy vào các hoạt động phi pháp mà không có đường lui. “Mỗi ngày trôi qua như địa ngục, chỉ mong có ai đó cứu để được trở về”, Thái kể.
Những tháng đầu trở về, Thái từng rất mặc cảm, e ngại ánh mắt người làng. Nhờ sự quan tâm, động viên của cán bộ Biên phòng, chính quyền xã và buôn làng, anh dần vượt qua cú sốc tâm lý. Giờ đây, Thái đã ổn định công việc tại Binh đoàn 15, thu nhập đều đặn hơn 6 triệu đồng/tháng, được bố trí ở gần nhà để tiện chăm sóc cha mẹ già. Anh còn tích cực tham gia các hoạt động cộng đồng tại làng, chia sẻ câu chuyện của mình để cảnh báo thanh niên khác không đi vào vết xe đổ.
Puih Đại – em trai Thái, cũng là nạn nhân của vụ buôn người năm 2022. Puih Đại hiện có cuộc sống ổn định và yên bình bên gia đình. Anh cảm thấy vui và may mắn khi được trở về với bố mẹ, được Đồn Biên phòng, Công an xã hỗ trợ tiền, xây nhà và tạo việc làm cạo mủ cao su.
Puih Phú – một nạn nhân khác lại chọn ở lại quê làm nông để trả món nợ gia đình vay mượn để đưa anh trở về.
Trở về là hành trình gian nan, nhưng ổn định cuộc sống là chặng đường dài hơn. Tại làng Kloong, sự đồng hành bền bỉ của chính quyền và lực lượng chức năng đã mang đến những đổi thay. Ông Ksor Chung, Trưởng thôn làng Kloong, cho biết: Được Nhà nước quan tâm đầu tư nhà ở, tạo công ăn việc làm để thay đổi cuộc sống, những người từng là nạn nhân của việc buôn bán người giờ đã tập trung làm ăn, không nghe theo người xấu.
Thượng úy Rơ Lan Tân, Đội trưởng Đội Vận động quần chúng, Đồn Biên phòng Ia O cho biết, đơn vị đã cùng địa phương xây dựng nhà ở, hỗ trợ ngày công, giới thiệu việc làm, vận động người dân đi học nghề để có việc làm, thu nhập ổn định.
Từ năm 2022 đến nay, Bộ đội Biên phòng tỉnh Gia Lai đã phối hợp phát hiện, xử lý nhiều vụ việc liên quan đến mua bán người, giải cứu thành công hàng chục nạn nhân. Đặc biệt, các địa bàn như Ia O, Ia Chía, Ia Dom (huyện Ia Grai) và Ia Mơr (huyện Chư Prông) là điểm nóng, nơi các đối tượng lợi dụng điều kiện kinh tế khó khăn và trình độ dân trí thấp để dụ dỗ, lôi kéo người dân xuất cảnh trái phép.
Các đối tượng buôn người thường tiếp cận qua mạng xã hội như Facebook, Zalo, đưa ra lời hứa hẹn hấp dẫn về công việc nhẹ nhàng, thu nhập cao ở nước ngoài. Sau khi lừa được nạn nhân sang Campuchia, chúng ép buộc họ lao động, hành hạ tinh thần, thể xác, đe dọa và đòi tiền chuộc từ gia đình.
Không chỉ xử lý tội phạm, chính quyền các cấp xác định việc đồng hành, hỗ trợ người dân ổn định cuộc sống, nâng cao nhận thức là giải pháp căn cơ, bền vững. Từ cấp xã đến tỉnh, nhiều chương trình đã được triển khai như truyền thông lưu động, cấp đất sản xuất, xây dựng nhà ở, tạo việc làm, giới thiệu học nghề. Một số nạn nhân trở về còn được hỗ trợ thành lập mô hình sản xuất, tham gia tổ hợp tác, từng bước trở thành nòng cốt giữ gìn an ninh cơ sở. Đặc biệt, chính họ nay là những tuyên truyền viên tích cực, chia sẻ trải nghiệm để cảnh báo cộng đồng không đi vào "vết xe đổ".
Nhờ sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của cả hệ thống chính trị và nỗ lực vượt lên của người dân, các buôn làng vùng biên giới Gia Lai đang hồi sinh. Bóng tối của sự nhẹ dạ, cả tin từng khiến nhiều phận đời phải đánh đổi bằng nước mắt, giờ đang được thay thế bởi ánh sáng của hiểu biết và ý chí vươn lên.
Những cánh đồng lúa, nương sắn, vườn cà phê, lô cao su lại xanh trở lại; nhiều mái nhà mới mọc lên giữa núi rừng biên giới là minh chứng cho sự hồi sinh của niềm tin. Trên từng con đường đất đỏ, bước chân của thế hệ trẻ giờ không còn bị cám dỗ bởi “việc nhẹ lương cao”, mà là khát vọng làm chủ cuộc đời trên quê hương, nơi đang hồi sinh bằng chính nội lực và niềm tin./.
