Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám là mốc son chói lọi trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc, là một trong những chiến công hiển hách và thắng lợi có ý nghĩa lịch sử và thời đại của dân tộc Việt Nam trong thế kỷ XX, mở ra kỷ nguyên mới trong lịch sử phát triển của nước ta.
Chiều 14/8, tại Hà Nội, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam phối hợp với Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh và UBND thành phố Hà Nội tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia với chủ đề “Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9: Giá trị thời đại và sức sống trường tồn”.
Đến dự có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị: Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; Nguyễn Hòa Bình, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ; Nguyễn Xuân Thắng, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; Bùi Thị Minh Hoài, Bí thư Thành ủy Hà Nội.
Dự hội thảo còn có các đồng chí: Nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương; các chuyên gia, nhà khoa học...
* Vận dụng xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới
Cách đây 80 năm, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân Việt Nam đã vùng dậy giành chính quyền, lật đổ ách thống trị của thực dân, phát xít và phong kiến, lập nên nhà nước dân chủ nhân dân. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám là mốc son chói lọi trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc, là một trong những chiến công hiển hách và thắng lợi có ý nghĩa lịch sử và thời đại của dân tộc Việt Nam trong thế kỷ XX, mở ra kỷ nguyên mới trong lịch sử phát triển của nước ta - kỷ nguyên của một nước Việt Nam độc lập và có quyền tự quyết. Nhân dân Việt Nam từ thân phận nô lệ đã trở thành người làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh của mình.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa nhắc lại những năm tháng Đảng ta, dân tộc ta đoàn kết, đồng lòng chuẩn bị cho Cách mạng tháng Tám. “Từ khi ra đời năm 1930, Đảng Cộng sản Việt Nam, dưới ánh sáng chủ nghĩa Mác - Lênin, kiên định lãnh đạo nhân dân đấu tranh qua các cao trào 1930 - 1931, 1936 - 1939, 1939 - 1945; xây dựng lực lượng chính trị và vũ trang; giác ngộ, tổ chức quần chúng; gây dựng căn cứ địa cách mạng, sẵn sàng đón bắt thời cơ lịch sử.
Tháng Tám năm 1945, khi phát xít Nhật đầu hàng Đồng minh, thời cơ “ngàn năm có một” xuất hiện. Chỉ trong 15 ngày, dưới ngọn cờ của Đảng và Bác Hồ, toàn dân tộc đồng loạt vùng dậy tiến hành Tổng khởi nghĩa, đập tan xiềng xích nô lệ, giành chính quyền về tay nhân dân. Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ lâm thời trịnh trọng đọc Tuyên ngôn Độc lập, tuyên bố trước toàn thế giới: “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã trở thành một nước tự do độc lập…”.
Để Hội thảo thành công và đạt kết quả tốt đẹp, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận, làm rõ và luận giải sâu sắc bối cảnh lịch sử, diễn biến và các nhân tố tạo nên thắng lợi vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, từ đó khẳng định tầm vóc lịch sử và giá trị thời đại của thắng lợi này; tiếp tục kế thừa và phát huy giá trị lý luận, thực tiễn của thắng lợi Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 trong sự nghiệp cách mạng Việt Nam; vận dụng giá trị và bài học của Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9 trong sự nghiệp xây dựng, phát triển và bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới.
Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa tin tưởng, những ý kiến tâm huyết, những kết quả nghiên cứu và luận cứ khoa học được trình bày tại Hội thảo hôm nay sẽ góp phần làm sáng rõ hơn giá trị lý luận và thực tiễn của Cách mạng Tháng Tám, khẳng định con đường cách mạng mà Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lựa chọn cũng như vai trò lãnh đạo của Đảng và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, củng cố nền tảng tư tưởng, nâng cao niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Tạo sự thống nhất cao về ý chí và hành động để toàn Đảng, toàn dân, toàn quân kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, vững vàng bảo vệ Tổ quốc và đấu tranh làm thất bại mọi quan điểm sai trái, thù địch. Từ ánh sáng của Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, có thêm niềm tin mãnh liệt vào những kỳ tích trong công cuộc xây dựng, phát triển và hội nhập, vững bước tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng.
*Ý nghĩa quốc tế và tầm vóc thời đại sâu sắc
Phát biểu tại Hội thảo, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình khẳng định, Cách mạng Tháng Tám đã mở ra kỷ nguyên mới trong lịch sử dân tộc. Từ thân phận nô lệ, nhân dân Việt Nam đã trở thành người làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh của mình. Việt Nam từ một nước phong kiến, thuộc địa lạc hậu đã thành một quốc gia độc lập, dân chủ, tự do. Cách mạng Tháng Tám thành công, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời chính là một trong những bước ngoặt có ý nghĩa vĩ đại nhất trong tiến trình lịch sử hàng nghìn năm của dân tộc ta.
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đánh giá, Cách mạng Tháng Tám không chỉ có ý nghĩa to lớn đối với riêng Việt Nam mà còn có ý nghĩa quốc tế và tầm vóc thời đại sâu sắc. Cách mạng Tháng Tám đã giáng một đòn chí mạng vào toàn bộ hệ thống thực dân cũ trên thế giới, góp phần quan trọng mở ra kỷ nguyên giải phóng dân tộc trên toàn cầu. Cách mạng Tháng Tám là tấm gương, là nguồn cổ vũ mạnh mẽ và tạo ra động lực to lớn cho phong trào giải phóng dân tộc của các nước thuộc địa ở châu Á, châu Phi và Mỹ La tinh đứng lên giành độc lập. Cách mạng Tháng Tám cũng là thắng lợi của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, của phong trào đấu tranh vì hòa bình, tiến bộ xã hội trên toàn thế giới. Cách mạng tháng Tám đã khẳng định sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng sản Đông Dương, một đảng non trẻ mới 15 tuổi có thể lãnh đạo cách mạng thành công, giành chính quyền trên toàn quốc. Điều này chứng minh sức mạnh của chân lý cách mạng và nghệ thuật lãnh đạo tài tình của những người cộng sản ưu tú của Việt Nam.
Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài chia sẻ, Cách mạng Tháng Tám là sự kiện có tầm vóc thời đại, có ý nghĩa quốc tế sâu sắc; là nguồn cổ vũ, động viên to lớn đối với các dân tộc thuộc địa, bị áp bức bóc lột trên thế giới vùng lên đấu tranh; là minh chứng sống động về sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, truyền thống yêu nước nồng nàn, bản lĩnh, trí tuệ và ý chí quật cường của dân tộc ta được kế thừa, phát huy lên tầm cao mới; là thắng lợi của đường lối cách mạng đúng đắn, sự lãnh đạo sáng suốt, tầm nhìn chiến lược, sự nhạy bén tạo thời cơ và chớp thời cơ ngàn năm có một, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, mà Hà Nội vinh dự, tự hào là nơi khởi nguồn và tạo tiền đề thành công của cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trên phạm vi cả nước.
Hà Nội mãi mãi khắc ghi hình ảnh hàng chục vạn người dân tề tựu tại Quảng trường Ba Đình trong ngày 2/9/1945, cùng nhau cất lên lời thề thiêng liêng tại Lễ Tuyên ngôn độc lập “Toàn thể dân Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mệnh và của cải để giữ vững quyền tự do và độc lập ấy”; cùng đồng bào cả nước đổ biết bao công sức, trí tuệ, xương máu để giữ vững thành quả và thực hiện các mục tiêu cao cả của Cách mạng Tháng Tám: Độc lập cho Tổ quốc, tự do, hạnh phúc cho nhân dân.
Bí thư Thành ủy Bùi Thị Minh Hoài bày tỏ, Thủ đô Hà Nội đang đứng trước những thời cơ, vận hội mới để phát triển nhanh và bền vững hơn, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Hà Nội quyết tâm xây dựng Thủ đô "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại", xứng đáng là trung tâm chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, giáo dục, khoa học và công nghệ và hội nhập quốc tế của cả nước.
Tiến sĩ Phan Chí Hiếu, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam cho biết, ý nghĩa trọng tâm của sự kiện này không chỉ ở việc ôn lại trang sử hào hùng của dân tộc, còn tạo diễn đàn khoa học uy tín để trao đổi, làm rõ những giá trị, bài học và sức sống trường tồn của Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 dưới góc nhìn khoa học liên ngành, gắn với yêu cầu phát triển đất nước trong bối cảnh mới.
Tại Hội thảo, hơn 90 báo cáo, tham luận của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các ban, bộ, ngành, chính quyền địa phương, các chuyên gia, nhà khoa học đến từ các viện nghiên cứu, trường đại học, cho thấy sự quan tâm rất lớn của các cấp, ngành, chuyên gia, nhà khoa học đối với chủ đề hội thảo. Đồng thời, các đại biểu cũng đề xuất giải pháp cụ thể để vận dụng những bài học lịch sử vào phát triển kinh tế, xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh, hội nhập quốc tế, chuyển đổi số quốc gia, góp phần hiện thực hóa khát vọng phát triển hùng cường, thịnh vượng.
Các tham luận đã tập trung phân tích bối cảnh lịch sử và nhân tố tạo nên thắng lợi; khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; làm rõ ý nghĩa của Tuyên ngôn Độc lập về quyền con người, quyền dân tộc tự quyết; đề xuất tăng cường giáo dục lịch sử cho thế hệ trẻ, đổi mới cách thức truyền thông, khai thác hiệu quả giá trị di tích cách mạng, kết hợp phát triển du lịch văn hóa.../.
