Chất lượng sáng tác trẻ chịu tác động nhiều chiều, yếu tố và xu hướng ảnh hưởng khác nhau nên rất cần sự đổi mới về nội dung, phương thức, định hướng sáng tác.
TTXVN - "Nâng cao chất lượng sáng tác trẻ" là chủ đề Hội thảo do Cục Nghệ thuật biểu diễn (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cùng Ban Nhà văn trẻ (Hội Nhà văn Việt Nam) phối hợp tổ chức ngày 28/11 tại Hà Nội.
Phát biểu đề dẫn, Phó Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn Trần Hướng Dương nêu rõ: Hội thảo là diễn đàn để các nhà văn, chuyên gia, nhà khoa học, nhà nghiên cứu làm rõ những vấn đề về nâng cao năng lực sáng tác trẻ, đề xuất giải pháp, nâng cao vai trò của cơ quan nhà nước, hội chuyên ngành về văn học trong việc tạo dựng sự phát triển văn học trẻ.
Thực tế cho thấy, chất lượng sáng tác trẻ chịu tác động nhiều chiều, yếu tố và xu hướng ảnh hưởng khác nhau nên rất cần sự đổi mới về nội dung, phương thức, định hướng sáng tác. Câu hỏi đặt ra là đổi mới đến đâu, làm thế nào để nâng cao chất lượng sáng tác trẻ, thẩm thấu đến với người viết trẻ, công chúng, bạn đọc đón nhận nhằm tạo cơ sở hình thành giá trị trong nền văn chương nước nhà.
Ban Tổ chức mong muốn các đại biểu tham dự từ góc độ thực tiễn và khoa học nêu lên tổng quan hoạt động sáng tác văn học trẻ hiện nay - điểm mạnh và hạn chế; chia sẻ mô hình hỗ trợ nhà văn trẻ tại một số quốc gia công nghiệp phát triển phù hợp; phát huy vai trò của lý luận phê bình văn học; chính sách phát triển văn học thông qua các cuộc thi, giải thưởng văn học, trại sáng tác, phát triển văn học thiếu nhi, đào tạo người viết trẻ, văn học trên không gian mạng...
Nhà thơ Trần Hữu Việt, Trưởng Ban Nhà văn trẻ (Hội Nhà văn Việt Nam) chia sẻ: Năm 2022, Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức Hội nghị Viết văn trẻ toàn quốc với 138 đại biểu tiêu biểu, có tuổi đời dưới 35 tham dự. Đây là số lượng đại biểu đông nhất so với 2 hội nghị trước đó trong vòng 10 năm qua. Hội viên trẻ của Hội Nhà văn Việt Nam, tuổi đời dưới 35 nhưng họ sở hữu "gia tài" ấn tượng. Ví dụ, gương mặt Đinh Phương với 6 tập truyện ngắn và tiểu thuyết; Văn Thành Lê có 13 đầu sách gồm tập truyện ngắn, tả văn, thơ, chân dung văn học; Lữ Thị Mai 33 tuổi đã viết 10 đầu sách gồm thơ, trường ca, truyện ngắn, tản văn...
Theo ông Trần Hữu Việt, bên cạnh lối viết truyền thống, nhiều cây bút trẻ đã có những tìm tòi, thể nghiệm, bắt kịp nhiều khuynh hướng sáng tác mới của thế giới hiện nay như văn học phi hư cấu, tiểu thuyết giả tưởng hay hiên thực huyền ảo... Một số người quay về với tiểu thuyết trinh thám, kinh dị, tạo thành bức tranh văn chương phong phú. Hiện tượng đáng lưu ý là gần đây, nhiều tác giả trẻ tập trung vào đề tài lịch sử, lý giải lịch sử bằng cái nhìn đương đại.
Tuy nhiên, số hội viên trẻ của Hội Nhà văn Việt Nam (tính đến tuổi 40) chỉ khoảng 4%; nếu tính từ 35 tuổi trở xuống, chỉ được khoảng 1,7% - một con số qua thấp và đã duy trì từ nhiều năm nay. Trong đó, lực lượng lý luận phê bình và dịch văn học thấp, chủ yếu là người sáng tác mảng thơ và văn xuôi.
Để nâng cao chất lượng sáng tác văn học trẻ, Nhà thơ Trần Hữu Việt cho rằng trước hết cần quan tâm vấn đề đào tạo nhân lực; tiếp theo là tổ chức các cuộc thi văn học với giải thưởng uy tín, giá trị cao nhằm cổ vũ, khích lệ người trẻ vững tâm đi tiếp trên con đường văn học. Cùng với đó, Nhà nước phải có chính sách hỗ trợ các cây bút trẻ xuất bản tác phẩm, có thể thông qua đặt hàng...
Tại hội thảo, nhiều đại biểu đã nêu ý kiến thiết thực nhằm nâng cao chất lượng sáng tác văn học trẻ. Phó Giáo sư, Tiến sỹ Phạm Xuân Thạch, Khoa Văn học nêu việc hỗ trợ sáng tác của nhà văn mới bắt đầu sự nghiệp trong liên hệ với mô hình khởi nghiệp và hệ sinh thái khởi nghiệp; nhà văn trẻ Huyền Trang nói về mô hình khóa đào tạo viết văn quốc tế.
Chủ tịch Hội Nhà văn Thành phố Hồ Chí Minh Trịnh Bích Ngân nêu ý kiến về nâng cao chất lượng sáng tác văn học trẻ thông qua các giải thưởng nhằm khuyến khích khởi nghiệp văn chương trong sinh viên các trường đại học, khơi dậy đam mê văn chương với thế hệ trẻ. Bà nêu rõ Nhà nước cần gấp rút có chiến lược đầu tư cho quảng bá văn học ra thế giới...
Phát biểu kết luận, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông nhấn mạnh, văn học Việt Nam có sức sống mãnh liệt, các thế hệ trẻ ngày nay đang tiếp bước cha anh. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang triển khai Đề án đào tạo, bồi dưỡng nhân lực văn hóa nghệ thuật ở nước ngoài đến năm 2030, trong đó có đề cập đến lĩnh vực lý luận và sáng tác văn học. Bộ luôn sẵn sàng tổ chức các trại sáng tác dành cho những cây viết trẻ để học hỏi, sáng tác, quảng bá tác phẩm văn học. Hiện, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang nỗ lực xây dựng dự thảo Nghị định về hoạt động văn học, tạo đà cho sự phát triển của văn học Việt Nam, nhất là văn học trẻ.../.
