Những thầy, cô ở vùng biên giới của xã Tân Hòa tỉnh Tây Ninh việc dạy học không chỉ là trách nhiệm nghề nghiệp mà còn là hành trình gieo niềm tin rằng tri thức sẽ mở ra con đường đổi thay cho vùng biên hôm nay và mai sau.
Trên dải đất biên giới đầy nắng gió của xã Tân Hòa (tỉnh Tây Ninh), nơi những thầy cô đang ngày ngày miệt mài gieo từng con chữ, thắp sáng ước mơ cho con em vùng biên. Với họ, việc dạy học không chỉ là trách nhiệm nghề nghiệp mà còn là hành trình gieo niềm tin rằng tri thức sẽ mở ra con đường đổi thay cho vùng biên hôm nay và mai sau.
*Hành trình gieo tri thức
Xã Tân Hòa (tỉnh Tây Ninh) có đường biên dài gần 20km giáp Campuchia. Do địa bàn rộng, dân cư phân tán, các ngôi trường nơi đây đều có nhiều điểm phụ. Riêng Trường Tiểu học Tân Hòa A có tới 3 điểm trường, cách nhau từ 7 - 8 km.
“Làm nghề này ở vùng biên, nếu không có tình yêu với học trò, chắc khó mà gắn bó được lâu” thầy Trần Thanh Mỹ, sinh năm 1969, giáo viên có hơn 32 năm gắn bó với nghề chia sẻ. Thầy thường dạy lớp 2, luôn ân cần, kiên nhẫn uốn nắn từng con chữ cho học sinh nơi biên cương.
Hơn ba thập niên đứng lớp, thầy Mỹ đã chứng kiến sự đổi thay từng ngày của 4 ngôi trường thầy đã tham gia giảng dạy: “Ngày tôi mới vào nghề, trường chỉ là những căn nhà tranh vách đất, bàn ghế xiêu vẹo. Giờ đã có phòng học kiên cố, nhà trường đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, tăng cường dạy kỹ năng, tin học, tiếng Anh cho học sinh… Nhìn lại, thấy mình cũng đã đi qua cả một chặng đường của ngành giáo dục vùng biên, tôi thấy mình hạnh phúc vì đã theo nghề được đến giờ”.
Trường Tiểu học Tân Hòa A điểm chính cách trung tâm xã khoảng 6-7km; 2 điểm phụ rẽ về 2 hướng khác nhau, mỗi điểm cách điểm chính 7-8km. Điểm phụ tại ấp Cây Cày có hơn 100 học sinh là người đồng bào, trong đó hơn một nửa là người dân tộc Khmer. Điểm phụ tại ấp Cây Khế vẫn còn có nhiều học sinh là trẻ di cư tự do cùng ba mẹ từ Campuchia về.
Với những đặc trưng địa bàn, dân cư như vậy, điều kiện phụ huynh học sinh ở đây còn nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, các điểm trường phụ cũng chưa được đầu tư đầy đủ, thiếu sân chơi, thiếu phòng học chức năng, đặc biệt chưa có phòng học Tin học. Thầy Trần Thanh Mỹ mong muốn Nhà nước quan tâm đầu tư nhiều hơn nữa cho giáo dục, nhất là những nơi vùng sâu, vùng xa như ở đây.
Dù điều kiện còn thiếu thốn, những đứa trẻ vẫn đến trường đều đặn mỗi ngày, nơi đây luôn đầy ắp tình thầy trò. Nhiều em đi học xa 6-7 km, cha mẹ bận đi nương rẫy, nhà trường chưa có điều kiện tổ chức học bán trú nên nhờ thầy cô trông coi và cho trẻ ăn trưa tại trường, ở lại lớp nghỉ ngơi cùng cô rồi học tiếp buổi chiều. Mỗi điểm trường của Trường Tiểu học Tân Hòa A có khoảng gần chục em như thế.
Trong lớp 5A của điểm chính, em Bùi Mai Trang là học sinh giỏi nhiều năm liền. Nhà xa, mỗi trưa em được ăn cơm, nghỉ ngơi cùng cô giáo chủ nhiệm tại trường. Yêu mến thầy cô và bạn bè, Mai Trang và các bạn của em đều thấy môi trường học tập ở đây thật tốt, thầy cô giáo hiền hậu, tận tình chỉ bảo. “Đây là ngôi trường con rất yêu mến, thầy cô giáo con hiền lành và chăm sóc con mỗi ngày. Con thích học môn tiếng Anh và Toán vì trong tiết học 2 môn này con cảm thấy được vui chơi nhiều và con học giỏi 2 môn đó”, Mai Trang nói.
*Nỗ lực khắc phục khó khăn vì học trò
Năm học 2025-2026, toàn xã Tân Hòa có 8 trường học với 19 điểm trường chính – phụ; gồm 2 trường mầm non, 4 trường tiểu học và 2 trường Trung học cơ sở. Tổng số học sinh là 3.158 em, trong đó có hơn 1.600 học sinh tiểu học. Khoảng cách giữa các điểm trường có nơi 20km, khiến công tác quản lý, kiểm tra, bồi dưỡng chuyên môn gặp nhiều trở ngại.
Tại Trường Tiểu học Tân Hòa A, cơ sở vật chất đã được đầu tư mới năm 2020, nhưng các điểm phụ ở ấp Cây Cày và Cây Khế vẫn thiếu phòng chức năng, chưa có máy tính cho phòng học môn Tin học. Dù chương trình giáo dục phổ thông mới đã đưa môn Tin học và Ngoại ngữ vào danh mục bắt buộc, song nhà trường cũng như các trường trên địa bàn vẫn phải xoay xở bằng cách mời giáo viên thỉnh giảng.
Hiện trường có 543 học sinh, 18 lớp, đạt tỷ lệ 1,1 giáo viên/lớp. Để bảo đảm chương trình, trường Trường Tiểu học Tân Hòa A hợp đồng 4 giáo viên tiếng Anh từ các trường khác thỉnh giảng. “Có thầy cô phải dạy 2-3 lớp, đi lại xa nhưng vẫn nhiệt tình. Dù chi phí thỉnh giảng chỉ 50.000 đồng/tiết, các thầy cô vẫn cố gắng vì các em,” thầy Nguyễn Thanh Lý, Hiệu trưởng nhà trường chia sẻ.
Theo chị Phan Thị Nga, chuyên viên phụ trách giáo dục xã Tân Hòa, toàn xã hiện có 168 viên chức ngành giáo dục trên tổng nhu cầu 245, còn thiếu 77 biên chế - chủ yếu là giáo viên tiếng Anh bậc tiểu học. “Đây là khó khăn lớn nhất hiện nay. Từ năm 2012 đến nay, mức chi thỉnh giảng cho giáo viên tiểu học vẫn giữ nguyên 50.000 đồng/tiết, trong khi giá cả tăng, đường sá xa xôi”, chị Nga cho biết.
Đầu năm học mới 2025 - 2026, UBND xã Tân Hòa tổ chức cuộc họp với hiệu trưởng các trường và giáo viên dạy tiếng Anh. Các thầy cô đều mong muốn có sự quan tâm điều chỉnh mức chi cho giáo viên tiểu học, ít nhất bằng mức chi cho giáo viên thỉnh giảng cấp trung học cơ sở. Do địa bàn rộng, nhiều thầy cô khi nhận thỉnh giảng cho các trường vùng sâu, xa cách nhà hay điểm trường chính 15-20 km, chi phí đi lại đã vượt xa tiền thù lao. Thế nhưng họ vẫn đến lớp mỗi ngày vì “nếu mình nghỉ, ai sẽ dạy cho các em”.
Ở Tân Hòa, mỗi ngôi trường là một câu chuyện đẹp về nghị lực và niềm tin. Ở đó thầy và trò đều nêu cao tinh thần trách nhiệm, ra sức thi đua, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ dạy và học.
Thầy Nguyễn Thanh Lý chia sẻ, năm học 2025-2026, Trường Tiểu học Tân Hòa A tiếp tục đặt mục tiêu xây dựng “trường học thân thiện – học sinh tích cực”, chú trọng giáo dục năng lực, phẩm chất, kỹ năng sống và tinh thần trách nhiệm cho học sinh. Cùng với đó là đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong các hoạt động giáo dục và quản lý của đơn vị; thực hiện nhập số liệu, khai thác, sử dụng thống nhất dữ liệu về trường, lớp, học sinh, giáo viên... trong quản lý, báo cáo; chủ động tham mưu về đầu tư cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ thông tin./.
