Kiên trì, quyết liệt và sáng tạo khi vận động nông dân tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế
Tuyên truyền, vận động nông dân tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế hộ gia đình là nhiệm vụ chính trị, trách nhiệm của tổ chức Hội đối với hội viên, nông dân.
Sáng 28/12, tại Hà Nội, Hội Nông dân Việt Nam tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò của Hội Nông dân Việt Nam trong tuyên truyền, vận động nông dân tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế hộ gia đình trong giai đoạn mới”.
Phó Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Nguyễn Xuân Định cho biết, thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách nhằm mở rộng diện bao phủ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế toàn dân, trong đó nhấn mạnh vai trò của các tổ chức chính trị - xã hội, đặc biệt là Hội Nông dân Việt Nam, trong tuyên truyền, vận động nông dân tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế hộ gia đình. Đây không chỉ là nhiệm vụ chính trị mà còn là trách nhiệm của tổ chức Hội đối với hội viên, nông dân.
Theo ông Nguyễn Xuân Định, thời gian qua, dù tỷ lệ nông dân tham gia bảo hiểm y tế đã đạt kết quả tích cực, song bảo hiểm xã hội tự nguyện vẫn còn nhiều khó khăn do nhận thức hạn chế, thu nhập chưa ổn định, tâm lý e ngại tham gia dài hạn và công tác tuyên truyền ở một số nơi chưa hiệu quả. Thực tiễn cho thấy, ở những địa phương Hội Nông dân vào cuộc quyết liệt, bám sát cơ sở, cán bộ Hội gương mẫu, kiên trì tuyên truyền gắn với mô hình sinh kế cụ thể, sinh kế thực tế và có sự hỗ trợ phù hợp, thì tỷ lệ tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế hộ gia đình có chuyển biến rõ rệt và bền vững hơn.
Trước năm 2018, số người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện tăng khoảng 20% đến 30% so với năm trước. Từ năm 2019, với sự hỗ trợ của ngân sách nhà nước, sự vào cuộc của hệ thống chính trị và sự nỗ lực của ngành bảo hiểm xã hội Việt Nam, diện bao phủ bảo hiểm tự nguyện ngày càng tăng. Năm 2019, số người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện đạt trên 558.000 người, tăng gấp 2 lần so với năm 2018, bằng cả 11 năm trước cộng lại. Năm 2024, cả nước có hơn 2,3 triệu người tham gia bảo hiểm xã hội, chiếm 4,9% lực lượng lao động và khoảng 95,5 triệu người tham gia bảo hiểm y tế (tỷ lệ bao phủ đạt 94,29% dân số đến cuối năm 2024). Ông Nguyễn Hồng Cường, Phó Trưởng ban Quản lý thu và phát triển người tham gia Bảo hiểm xã hội (Bộ Tài chính) khẳng định: Các tổ chức chính trị - xã hội, trong đó có các cấp Hội Nông dân luôn đóng vai trò quan trọng, trong đó, mỗi cán bộ là một tuyên truyền viên tích cực trong công tác vận động và phát triển người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế hộ gia đình.
Để nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các tổ chức chính trị, xã hội và Bảo hiểm xã hội Việt Nam trong phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế hộ gia đình, theo ông Nguyễn Hồng Cường cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật theo hướng tăng mức hỗ trợ của Nhà nước, bổ sung quyền lợi cho người tham gia và tăng cường giám sát của Quốc hội; duy trì và đẩy mạnh quy chế phối hợp giữa các tổ chức chính trị – xã hội và cơ quan bảo hiểm hiểm xã hội ở cả Trung ương và địa phương, gắn với tham mưu ban hành chính sách hỗ trợ cho người dân, nhất là hộ nghèo, cận nghèo. Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác tuyên truyền, tập huấn, đối thoại, lồng ghép phổ biến chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trong các hoạt động của Hội; xây dựng đội ngũ truyền thông viên, các mô hình vận động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế hộ gia đình hiệu quả. Công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cũng cần được chú trọng nhằm bảo đảm quyền lợi của người tham gia và sử dụng hiệu quả quỹ bảo hiểm.
Theo ông Nguyễn Mậu Dũng, Khoa Kinh tế và Quản lý, Học viện Nông nghiệp Việt Nam, để gia tăng tỷ lệ tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế hộ gia đình của nông dân, cần tiếp tục hoàn thiện chính sách theo hướng mở rộng quyền lợi, giảm rào cản và tăng tính hấp dẫn. Truyền thông cần làm rõ các điểm mới như rút ngắn thời gian đóng bảo hiểm xã hội, bổ sung chế độ thai sản, nâng mức hỗ trợ của Nhà nước, mở rộng quyền lợi bảo hiểm y tế và cho phép đóng bù khi đến tuổi nghỉ hưu. Đồng thời, các địa phương chủ động ban hành chính sách hỗ trợ đặc thù từ ngân sách địa phương nhằm mở rộng diện bao phủ cho các nhóm yếu thế. Cùng với đó, cần thiết kế cơ chế đóng linh hoạt theo vụ, theo quý hoặc đóng bù khi có thu nhập cao để phù hợp với đặc thù thu nhập không ổn định của nông dân. Công tác tuyên truyền phải chuyển sang tiếp cận trực tiếp, cá thể hóa tư vấn, phát huy vai trò của Hội Nông dân trong việc giúp người dân hiểu rõ lợi ích lâu dài của bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.
Tại hội thảo, các đại biểu đã chia sẻ tình hình thực tế, các mô hình hay, cách làm hiệu quả của địa phương, đồng thời đề xuất các giải pháp thiết thực để nâng cao hiệu quả tuyên truyền, vận động nông dân tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế hộ gia đình trong thời gian tới./.
