Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV: Cắt giảm giấy phép kinh doanh cho 38 ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện
Về ngành nghề ưu đãi đầu tư, dự thảo Luật đã rà soát, quy định về ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, điều kiện đầu tư kinh doanh đảm bảo theo đúng tinh thần của Nghị quyết số 68 và Nghị quyết số 198.
Sáng 11/12, Quốc hội đã thông qua Luật Đầu tư (sửa đổi) với 425 đại biểu tán thành, chiếm 89,85% tổng số đại biểu Quốc hội.
* Thay đổi căn bản nhiều thủ tục đầu tư
Trước khi biểu quyết thông qua, Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày Báo cáo tóm tắt tiếp thu, giải trình dự thảo luật.
Về thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, dự thảo Luật đã thu hẹp và làm rõ phạm vi các dự án phải thực hiện chấp thuận chủ trương đầu tư. Theo đó, chỉ chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án đầu tư trong một số lĩnh vực quan trọng, nhạy cảm như cảng biển, sân bay, viễn thông, xuất bản, báo chí, các dự án thực hiện tại khu vực có ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh.
Về ngành nghề ưu đãi đầu tư, dự thảo Luật đã rà soát, quy định về ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, điều kiện đầu tư kinh doanh đảm bảo theo đúng tinh thần của Nghị quyết số 68 và Nghị quyết số 198. Trên cơ sở đó, Chính phủ đã rà soát cắt giảm 38 ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện và sửa đổi phạm vi của 20 ngành nghề. Đồng thời, Chính phủ sẽ công bố danh mục ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện cần thiết phải cấp phép, chứng nhận trước khi thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh và danh mục ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện phải chuyển phương thức quản lý từ cấp phép, chứng nhận sang công bố yêu cầu, điều kiện kinh doanh để thực hiện quản lý theo phương thức hậu kiểm.
Về thành lập tổ chức kinh tế của nhà đầu tư nước ngoài, dự thảo Luật tiếp tục đề xuất quy định cho phép nhà đầu tư nước ngoài thành lập doanh nghiệp trước khi cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư. Đây là quy định mang tính cải cách căn bản thủ tục đầu tư đối với nhà đầu tư nước ngoài, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Chính phủ dự kiến bổ sung dự thảo nghị định một số quy định nhằm đảm bảo quản lý nhà nước, đảm bảo yếu tố quốc phòng, an ninh như quy định về trách nhiệm báo cáo tình hình hoạt động trong thời gian chưa thực hiện dự án đầu tư, quy định phải đáp ứng yêu cầu tiếp cận thị trường ngay từ giai đoạn thành lập tổ chức kinh tế.
Về quản lý hoạt động đầu tư ra nước ngoài, dự thảo Luật đã đơn giản hóa thủ tục đầu tư ra nước ngoài, trong đó bãi bỏ thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư ra nước ngoài và thu hẹp diện dự án phải thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận đầu tư ra đăng ký đầu tư ra nước ngoài. Chính phủ sẽ quy định chi tiết về các dự án không phải thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư ra nước ngoài nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư vươn ra thị trường quốc tế; đồng thời, sẽ nghiên cứu bổ sung các quy định nhằm bảo đảm việc quản lý ngoại hối, đảm bảo mục tiêu an ninh kinh tế, an toàn tài chính quốc gia.
Ngoài ra, Chính phủ đã rà soát đánh giá sự cần thiết của việc sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Đường sắt tại dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi) và rà soát đảm bảo tính thống nhất về các trường hợp chấp thuận đầu tư, quy định cấm kinh doanh thuốc lá điếu và thuốc lá nung nóng, quy định liên quan đến dự án bất động sản.
Nội dung dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi) sau chỉnh lý đã đảm bảo thể chế hóa đầy đủ các chủ trương, quan điểm của Đảng, thiết lập được khung pháp lý đầy đủ, đồng bộ, góp phần hoàn thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao chất lượng công tác thu hút đầu tư.
* Phân cấp cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư dự án điện gió ngoài khơi
Cũng trong chương trình sáng 11/12, Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách phát triển năng lượng quốc gia giai đoạn 2026 - 2030 với 424 đại biểu tán thành, chiếm 89,64% tổng số đại biểu Quốc hội.
Trước khi biểu quyết thông qua, Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên trình bày Báo cáo tóm tắt tiếp thu, giải trình dự thảo Nghị quyết.
Trên cơ sở kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, cơ quan chủ trì soạn thảo đã phối hợp chặt chẽ với cơ quan thẩm tra, các Ủy ban của Quốc hội, tiếp thu tối đa các ý kiến xác đáng của đại biểu Quốc hội và chỉnh lý hoàn thiện dự thảo nghị quyết theo hướng: Điều chỉnh tên gọi của nghị quyết như kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Quy định việc điều chỉnh, cập nhật quy hoạch nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn nhưng không làm thay đổi quan điểm, mục tiêu, định hướng lớn của quy hoạch và không làm tăng tổng công suất lắp đặt theo cơ cấu từng loại hình nguồn điện.
Quy định giao thẩm quyền Thủ tướng chấp thuận chủ trương đầu tư, đồng thời chấp thuận nhà đầu tư không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, dự án điện gió ngoài khơi của giai đoạn 2025-2030. Phân cấp cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư dự án điện gió ngoài khơi giai đoạn 2031-2035. Mở rộng đối tượng tham gia cơ chế Mua bán điện trực tiếp (DPPA) đối với các đơn vị bán lẻ điện và không đưa vào chính sách trùng lặp. Đồng thời, có ý kiến bằng văn bản gửi cơ quan chủ trì soạn thảo, cơ quan chủ trì thẩm tra, các luật có liên quan đang được xem xét thông qua tại kỳ họp này như Luật Dự trữ quốc gia, Luật Quản lý nợ công sửa đổi, và cơ chế xử lý dự án chậm tiến độ tại Luật Đầu tư, Luật Đất đai để bảo đảm tính thống nhất của pháp luật.
Ngoài ra, các nội dung được xác định thuộc thẩm quyền của Chính phủ hoặc có tính biến động linh hoạt cần được Chính phủ quy định chi tiết đã được cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp thu, chỉnh lý tại dự thảo luật như điều kiện cụ thể về năng lực tài chính của doanh nghiệp đề xuất hồ sơ chấp thuận chủ trương đầu tư dự án điện gió ngoài khơi, phát triển điện hạt nhân mô-đun nhỏ, cơ chế xử lý chi phí khảo sát, trình tự, thủ tục lập, tiếp nhận hồ sơ và xử lý tình huống đối với hồ sơ dự án điện gió ngoài khơi.
Để không tạo khoảng trống pháp lý sau khi nghị quyết được thông qua, Chính phủ sẽ ban hành đầy đủ các văn bản hướng dẫn, bảo đảm quy định rõ ràng, đầy đủ, đồng bộ và khả thi để sớm đưa nghị quyết vào cuộc sống. Chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương khẩn trương triển khai thực hiện các quy định của nghị quyết, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của các dự án về nguồn và lưới điện, hoàn thiện cơ chế thị trường và đẩy mạnh thu hút đầu tư, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia trong những năm tới, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội ở mức hai con số và đạt mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050. Tăng cường công khai, minh bạch, giám sát thực thi, kịp thời báo cáo cấp có thẩm quyền những vấn đề phát sinh và đề xuất các giải pháp bổ sung nếu thấy cần thiết.
Dự thảo nghị quyết sau tiếp thu, chỉnh lý đã được hoàn thiện theo hướng chặt chẽ, đồng bộ với các luật có liên quan và phù hợp với tinh thần các Nghị quyết 66, 68 và 70 của Bộ Chính trị./.
