Chính phủ yêu cầu các bộ ngành, địa phương thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế để phấn đấu hoàn thành đạt mức cao nhất các chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 9/2023. (Ảnh: Dương Giang/TTXVN)

TTXVN - Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết 164/NQ-CP về phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 9 năm 2023 và Hội nghị trực tuyến Chính phủ với địa phương.

Nghị quyết nêu rõ:

Về tình hình kinh tế - xã hội tháng 9 và 9 tháng năm 2023

Chính phủ thống nhất đánh giá: Trong tháng 9, tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp; kinh tế phục hồi chậm, tăng trưởng thấp, lạm phát vẫn duy trì ở mức cao ở nhiều quốc gia, khu vực; giá dầu thô, lương thực có xu hướng tăng; thiên tai, biến đổi khí hậu gây hậu quả nặng nề. Ở trong nước, nền kinh tế tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực; tuy nhiên, khó khăn, thách thức còn rất lớn, nhất là “tác động kép” từ những yếu tố bất lợi bên ngoài và hạn chế, bất cập nội tại bộc lộ rõ hơn trong điều kiện khó khăn.

Trước bối cảnh đó, dưới sự lãnh đạo tập trung, thống nhất của Trung ương Đảng, trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; sự đồng hành, phối hợp chặt chẽ của Quốc hội và các cơ quan trong hệ thống chính trị; sự chung sức, đồng lòng của người dân, doanh nghiệp và sự hợp tác, giúp đỡ của bạn bè quốc tế; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các cấp, các ngành, các địa phương nắm chắc tình hình, bám sát thực tiễn, tập trung thực hiện quyết liệt, linh hoạt, sáng tạo, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp trên các lĩnh vực; chú trọng tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp; chủ động, tích cực giải quyết những vấn đề tồn đọng kéo dài và ứng phó, xử lý kịp thời những vấn đề phát sinh. Nhờ vậy, tình hình kinh tế - xã hội tháng 9, quý III và 9 tháng năm 2023 tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực, tháng sau tốt hơn tháng trước, quý sau cao hơn quý trước và đạt những kết quả quan trọng, tích cực trên nhiều lĩnh vực.

Kinh tế vĩ mô tiếp tục được duy trì cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, tăng trưởng được thúc đẩy, các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm. Tăng trưởng kinh tế quý III ước tăng 5,33% so với cùng kỳ năm trước, tính chung 9 tháng tăng 4,24%, thuộc nhóm các nước tăng trưởng cao trong khu vực và trên thế giới. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 9 tháng tăng 3,16%. Thị trường tiền tệ cơ bản ổn định, mặt bằng lãi suất tiếp tục giảm; bảo đảm an toàn hệ thống ngân hàng. Thu ngân sách nhà nước 9 tháng ước đạt 75,5% dự toán năm trong điều kiện đã thực hiện các chính sách miễn, giảm, gia hạn nộp thuế, phí, tiền sử dụng đất v.v. Nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài quốc gia, bội chi ngân sách nhà nước được kiểm soát tốt theo Nghị quyết của Quốc hội. Kim ngạch xuất nhập khẩu tháng 9 tăng 3,6% so với cùng kỳ; 9 tháng ước xuất siêu 21,68 tỷ USD. Giải ngân vốn đầu tư công ước đạt 51,38% kế hoạch, cao hơn so với cùng kỳ về tỷ lệ (46,7%) và số tuyệt đối (khoảng 110 nghìn tỷ đồng). Tổng vốn đầu tư toàn xã hội 9 tháng tăng 5,9% so với cùng kỳ, trong đó, vốn đầu tư của khu vực Nhà nước tăng 15,1%; tổng vốn FDI đăng ký đạt gần 20,21 tỷ USD, tăng 7,7%; FDI thực hiện đạt hơn 15,9 tỷ USD, tăng 2,2%. Đầu tư của Việt Nam ra nước ngoài đạt 416,8 triệu USD, tăng 4,6% so với cùng kỳ năm 2022.

Hoạt động sản xuất kinh doanh tiếp tục chuyển biến tích cực, nhất là lĩnh vực công nghiệp. Giá trị tăng thêm ngành công nghiệp quý III tăng 4,57% so với cùng kỳ; nhiều địa phương là trung tâm công nghiệp của cả nước đã phục hồi, tăng trưởng khá; bảo đảm an ninh năng lượng. Sản xuất nông nghiệp phát triển ổn định; an ninh lương thực được đảm bảo. Khu vực dịch vụ tăng nhanh; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 9 tăng 7,5%, tính chung 9 tháng tăng 9,7% so với cùng kỳ; khách du lịch quốc tế đến Việt Nam 9 tháng ước đạt gần 8,9 triệu lượt người, vượt mục tiêu cả năm (8 triệu lượt người). Gần 18,5 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và tái gia nhập thị trường trong tháng 9, tăng 11,5% so với cùng kỳ năm trước; tính chung 9 tháng đạt 165,2 nghìn doanh nghiệp, tăng 1,2%. Công tác quy hoạch được tập trung hoàn thiện; các dự án kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông được đẩy mạnh. Nhiều tổ chức quốc tế đánh giá tích cực về triển vọng kinh tế của nước ta; xếp hạng toàn cầu về đổi mới sáng tạo, môi trường kinh doanh, giá trị thương hiệu quốc gia tiếp tục được nâng lên.

Công tác người có công, bảo đảm an sinh xã hội tiếp tục được thực hiện hiệu quả; đời sống của người dân được nâng lên; tính chung 9 tháng, tỷ lệ hộ dân có thu nhập không thay đổi và tăng lên là 94,1%, tăng 10,9 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước. Việt Nam là điểm sáng toàn cầu về thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững, chống đói nghèo. Các chính sách dân tộc, tôn giáo, phát triển văn hóa, thể thao, bảo vệ trẻ em, vì sự tiến bộ của phụ nữ, bình đẳng giới tiếp tục được quan tâm. Hoạt động kết nối cung cầu lao động, hỗ trợ người lao động bị mất việc, giảm giờ làm được tăng cường. Tỷ lệ thất nghiệp, thiếu việc làm 9 tháng là 2,28%, giảm 0,07 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước. Tiếp tục nâng cao chất lượng dạy và học, khắc phục tình trạng thiếu giáo viên ở một số địa phương. Công tác khám, chữa bệnh, phòng ngừa dịch bệnh được thực hiện hiệu quả; tỷ lệ hài lòng của người dân đạt trên 90%.

Công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật, cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được đẩy mạnh. Quốc phòng, an ninh được giữ vững; bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ; trật tự, an toàn xã hội, an ninh kinh tế, xã hội, an ninh dân tộc, tôn giáo được bảo đảm. Trong tháng 9 đã tổ chức tiếp đón thành công chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden tới Việt Nam theo lời mời của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và hai bên đã thống nhất nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện; các hoạt động ngoại giao cấp cao của lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã góp phần thúc đẩy quan hệ hợp tác với các nước, tổ chức khu vực, quốc tế ngày càng thực chất, hiệu quả hơn; góp phần củng cố, nâng cao vị thế, vai trò, cơ hội mới của Việt Nam trên trường quốc tế.

Bên cạnh những kết quả đạt được, nền kinh tế nước ta còn những hạn chế, bất cập và tiếp tục gặp nhiều khó khăn, thách thức. Tăng trưởng kinh tế chưa đạt mục tiêu đề ra; sản xuất công nghiệp phục hồi chậm; một số mặt hàng xuất khẩu giảm; đầu tư của khu vực ngoài nhà nước tăng thấp. Hoạt động sản xuất, kinh doanh, doanh nghiệp tiếp tục khó khăn, nhất là về thị trường, nguồn vốn. Thu ngân sách nhà nước giảm so cùng kỳ năm trước. Tăng trưởng tín dụng thấp, vẫn còn khó khăn trong tiếp cận tín dụng; nợ xấu có xu hướng tăng. Thủ tục hành chính trong một số lĩnh vực vẫn còn rườm rà, phức tạp. Thiên tai, lũ lụt, hạn hán diễn biến phức tạp, gây thiệt hại về người và tài sản, nhất là tại một số tỉnh miền núi phía Bắc và Bắc Trung bộ. Đời sống của một bộ phận người dân còn khó khăn. Tình hình an ninh, trật tự an toàn xã hội, tình hình cháy nổ, tai nạn giao thông, tội phạm ở một số địa bàn còn tiềm ẩn phức tạp. Tình trạng đùn đẩy, né tránh, sợ sai, sợ trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức vẫn chưa được khắc phục hiệu quả.

Trong những tháng cuối năm 2023 và thời gian tới, dự báo tình hình thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường. Ở trong nước, nền kinh tế phục hồi tích cực, nhiều cơ chế, chính sách, giải pháp đang từng bước phát huy hiệu quả; công tác đối ngoại và hội nhập kinh tế quốc tế tiếp tục mở ra cơ hội mới cho thu hút đầu tư; tuy nhiên, khó khăn, thách thức vẫn nhiều hơn thời cơ, thuận lợi. Để nỗ lực phấn đấu hoàn thành đạt mức cao nhất các nhiệm vụ, chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023, Chính phủ yêu cầu các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục phát huy tinh thần trách nhiệm cao, đoàn kết, thống nhất, phối hợp chặt chẽ, thực hiện quyết liệt, nghiêm túc, đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra tại các Nghị quyết, Kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; trong đó, tập trung thực hiện một số nội dung sau:

Các bộ, cơ quan, địa phương căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao tiếp tục tập trung chỉ đạo, chú trọng ưu tiên thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng, thu hút vốn đầu tư ngoài nhà nước gắn với ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Theo dõi sát tình hình thế giới, trong nước, tăng cường năng lực phân tích, dự báo để có phản ứng chính sách chủ động, kịp thời, hiệu quả trước các tình huống phát sinh. Quyết liệt tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho sản xuất, kinh doanh, nhất là việc tăng khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế. Tuyệt đối không trông chờ, ỷ lại, đùn đẩy, né tránh trách nhiệm.

Chủ động, nắm chắc tình hình thị trường, cung cầu, giá cả hàng hóa để có giải pháp phù hợp, hiệu quả ổn định thị trường, nhất là đối với hàng hóa thiết yếu, bảo đảm nguồn cung vào dịp cuối năm và Tết Nguyên đán Giáp Thìn năm 2024. Các Bộ: Tài chính, Công Thương, Y tế, Giáo dục và Đào tạo theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền được giao chủ trì đánh giá kỹ tác động và thực hiện phương án điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý, các dịch vụ công, nhất là giá điện, giá dịch vụ y tế, giáo dục theo lộ trình, thời điểm, mức độ phù hợp, đúng quy định, sát thực tiễn, bảo đảm vừa thúc đẩy tăng trưởng, sản xuất kinh doanh vừa kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra; báo cáo Thường trực Chính phủ trước ngày 25/10/2023. Mở rộng xuất khẩu và kích cầu tiêu dùng trong những tháng cuối năm. Theo dõi chặt chẽ tình hình thị trường bất động sản, thị trường trái phiếu doanh nghiệp, chủ động ứng phó với các diễn biến, yếu tố rủi ro có thể phát sinh.

Các Bộ, cơ quan: Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Thông tin và Truyền thông, Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam và các cơ quan báo chí hướng dẫn, tuyên truyền việc huy động vốn qua các kênh trái phiếu doanh nghiệp, chứng khoán và các kênh hợp pháp khác theo quy định của pháp luật.

Tập trung thực hiện 3 đột phá chiến lược. Huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực trong và ngoài nước cho đầu tư phát triển. Tăng cường xúc tiến, thu hút đầu tư, dự án FDI có quy mô lớn, công nghệ cao, nhất là trong các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo, điện tử, bán dẫn. Chú trọng giải quyết vướng mắc, nhất là về cơ chế, chính sách ưu đãi, thủ tục pháp lý, giải phóng mặt bằng... để đẩy nhanh triển khai dự án đầu tư tại Việt Nam.

Tiếp tục thúc đẩy hơn nữa phát triển hạ tầng chiến lược, đặc biệt là hạ tầng giao thông, hạ tầng xã hội, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, chống biến đổi khí hậu...; rà soát, kịp thời tháo gỡ vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ các dự án, công trình thuộc phạm vi quản lý, nhất là các dự án đường bộ cao tốc; bảo đảm an toàn và tiến độ thi công công trình trong mùa thiên tai, mưa lũ cuối năm. Khẩn trương hoàn thành việc lập, tổ chức thẩm định, phê duyệt theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền phê duyệt các quy hoạch trong hệ thống quy hoạch quốc gia. Tăng cường công tác quản lý quy hoạch và trật tự xây dựng, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, yêu cầu khôi phục đúng quy hoạch. Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc đi qua phải phối hợp để bảo đảm cung ứng vật liệu cát, sỏi, đất đắp nền…

Thực hiện nghiêm chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về công tác phòng cháy, chữa cháy và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 825/CĐ-TTg ngày 15/9/2023 về tăng cường công tác phòng cháy, chữa cháy.

Thường xuyên quan tâm, triển khai đầy đủ, kịp thời, hiệu quả công tác bảo đảm an sinh xã hội; thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội. Tập trung đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển, nhất là đối với các ngành mới nổi, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, chống biến đổi khí hậu... Chủ động, kịp thời ứng phó, kiểm soát và thực hiện hiệu quả công tác phòng, chống dịch bệnh. Làm tốt các nhiệm vụ phát triển văn hóa, thể thao. Theo dõi, nắm bắt tình hình và có giải pháp hỗ trợ kịp thời, bảo đảm ổn định đời sống cho người lao động. Chủ động, sẵn sàng triển khai công tác cứu hộ, cứu nạn, kịp thời hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả thiên tai, bão lũ, sạt lở đất, bờ sông, bờ biển, ổn định đời sống.

Tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cắt giảm điều kiện kinh doanh, bảo đảm thực chất, hiệu quả, gắn kết chặt chẽ với chuyển đổi số quốc gia, trong đó tập trung thực hiện đúng tiến độ, chất lượng các nhiệm vụ được giao trọng tâm Kế hoạch hoạt động năm 2023 của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số, Kế hoạch hoạt động 4 tháng cuối năm 2023 của Tổ công tác cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ.

Phối hợp chặt chẽ với Bộ Tư pháp, Văn phòng Chính phủ trong việc hoàn thiện Báo cáo của Chính phủ về kết quả rà soát hệ thống văn bản quy phạm pháp luật theo Nghị quyết 101/2023/QH15 của Quốc hội. Các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ trực tiếp phụ trách, lãnh đạo, chỉ đạo và chịu trách nhiệm về công tác xây dựng thể chế và cải cách thủ tục hành chính của bộ, cơ quan; phát huy hiệu quả các Tổ công tác rà soát, cải cách thủ tục hành chính của bộ, cơ quan mình. Văn phòng Chính phủ tổng hợp việc thực hiện Nghị quyết của Chính phủ về giao Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ phụ trách lĩnh vực xây dựng pháp luật để báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trước ngày 10/10/2023.

Khẩn trương triển khai các nhiệm vụ liên quan đến Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 (Đề án 06) được giao tại Nghị quyết số 144/NQ-CP ngày 10/9/2023 của Chính phủ, nhất là các nhiệm vụ chậm tiến độ được nêu tại văn bản số 7323/VPCP-KSTT ngày 23/9/2023 của Văn phòng Chính phủ; chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ đối với các nhiệm vụ không bảo đảm lộ trình triển khai Đề án 06.

Rà soát, hoàn thiện các cơ sở dữ liệu hiện có, bảo đảm kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các cơ sở dữ liệu của các bộ, ngành, địa phương với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Trung tâm thông tin chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Đẩy mạnh cập nhật, liên thông, kết nối, chia sẻ, khai thác hiệu quả dữ liệu từ các cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành để phục vụ chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, chính quyền các cấp và cung cấp dịch vụ công trực tuyến, giảm thiểu giấy tờ, thời gian cho người dân, doanh nghiệp thực hiện thủ tục hành chính.

Các địa phương tập trung rà soát các chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội chủ yếu năm 2023 của địa phương, kết quả thực hiện trong 9 tháng, thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp để phấn đấu hoàn thành ở mức cao nhất các mục tiêu, chỉ tiêu đã đề ra của năm 2023. Triển khai tốt việc xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước, đầu tư công và chỉ tiêu biên chế năm 2024; rà soát, tính toán chỉ tiêu sử dụng đất đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả đưa vào kế hoạch sử dụng đất trình cấp có thẩm phê duyệt trong tháng 10 năm 2023. Tập trung chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để triển khai nhanh các dự án bất động sản, nhà ở, nhất là các dự án nhà ở có mức giá phù hợp cho người lao động; thúc đẩy phát triển các ngành sản xuất công nghiệp trên địa bàn.

Các bộ, cơ quan được giao nhiệm vụ tập trung chuẩn bị chu đáo, bảo đảm tiến độ, chất lượng các báo cáo, tờ trình, đề án, tài liệu phục vụ Hội nghị Trung ương 8 khóa XIII, Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV. Các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ theo chức năng, nhiệm vụ được giao tập trung chỉ đạo hoàn thiện các hồ sơ, tài liệu, báo cáo của Chính phủ trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, bảo đảm chất lượng, thời hạn theo quy định; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Quốc hội trong quá trình tiếp thu, giải trình các ý kiến của đại biểu Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, kịp thời báo cáo Chính phủ, lãnh đạo Chính phủ đối với các vấn đề phát sinh; chủ động chuẩn bị kỹ các nội dung thuộc lĩnh vực theo dõi để giải trình, trả lời chất vấn trước Quốc hội. Triển khai tích cực, hiệu quả xây dựng nghị định, các chủ trương của Đảng, các Luật, Nghị quyết được Quốc hội thông qua, bảo đảm gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật.

Các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Nội vụ, các bộ, ngành, địa phương có liên quan theo dõi sát tình hình Hội nghị Trung ương 8 khóa XIII; tiếp thu đầy đủ các ý kiến của Trung ương, cập nhật số liệu, tình hình phát triển kinh tế - xã hội 9 tháng và ước thực hiện cả năm 2023 để hoàn thiện các Báo cáo trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội theo quy định.

Các Bộ: Nội vụ, Tài chính, Lao động - Thương binh và Xã hội theo chức năng, nhiệm vụ được giao chủ trì, phối hợp với các các bộ, cơ quan liên quan chủ động xây dựng các văn bản quy định và chuẩn bị các công việc cụ thể để triển khai kịp thời chế độ tiền lương mới khi được Trung ương và Quốc hội thông qua.

(Còn tiếp)