Diễn đàn pháp luật ASEAN với chủ đề “Kinh nghiệm quốc tế trong thực hiện tương trợ tư pháp về các vấn đề dân sự và thương mại” được tổ chức sáng 17/11.
Ngày 17/11, Bộ Tư pháp phối hợp với Phái đoàn Liên minh châu Âu (EU) tại Việt Nam, Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP), Ban Thư ký Hội nghị La Haye về tư pháp quốc tế, Ban Thư ký ASEAN tổ chức Diễn đàn pháp luật ASEAN với chủ đề “Kinh nghiệm quốc tế trong thực hiện tương trợ tư pháp về các vấn đề dân sự và thương mại trong khuôn khổ Hội nghị La Haye về tư pháp quốc tế”. Diễn đàn được tổ chức theo hình thức trực tiếp từ điểm cầu Hà Nội, kết hợp trực tuyến.
Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Khánh Ngọc cho biết, Diễn đàn pháp luật ASEAN là nơi trao đổi, thảo luận, chia sẻ các thực tiễn, kinh nghiệm tốt trong xây dựng, thực hiện pháp luật, cùng những vấn đề pháp luật và tư pháp đặt ra đối với các nước thành viên ASEAN, thông qua đó nâng cao hiểu biết, kiến thức, cùng nhau giải quyết các vấn đề và thúc đẩy sự hợp tác giữa các nước ASEAN.
Diễn đàn nằm trong kế hoạch triển khai Sáng kiến tăng cường tương trợ tư pháp về dân sự và thương mại trong ASEAN do Việt Nam đề xuất và được Bộ Tư pháp các nước ASEAN thông qua năm 2005.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa, sự liên kết, hội nhập trong nội khối ASEAN và giữa ASEAN với bên ngoài không ngừng được tăng cường và mở rộng, đem lại sự gia tăng các vấn đề pháp lý có yếu tố nước ngoài phát sinh, đòi hỏi các quốc gia cùng hợp tác giải quyết. Trong khu vực Đông Nam Á, các nước ASEAN đã có nhiều nỗ lực thúc đẩy hợp tác tư pháp quốc tế thông qua việc ký kết, thực hiện các Điều ước quốc tế song phương và gần đây là tham gia các tổ chức quốc tế và Điều ước quốc tế đa phương về tư pháp quốc tế, cũng như nỗ lực sửa đổi pháp luật trong nước về tư pháp quốc tế để đáp ứng yêu cầu phát triển của quốc gia mình.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc, trong quá trình thực hiện sáng kiến của Việt Nam về tăng cường tương trợ tư pháp về dân sự và thương mại trong ASEAN, các nước thành viên đã nhận ra sự cần thiết phải nghiên cứu, tham khảo các khuôn khổ quốc tế khác, đặc biệt là Hội nghị La Haye về tư pháp quốc tế và các công ước khác về tư pháp quốc tế của tổ chức này. Một kết quả dễ nhận ra là ngày càng nhiều quốc gia thành viên ASEAN tham gia Hội nghị La Haye về tư pháp quốc tế và các Điều ước quốc tế về tư pháp quốc tế.
Trong 10 năm qua, Việt Nam đã tham gia Hội nghị La Haye về tư pháp quốc tế năm 2013, Công ước La Haye về bảo vệ trẻ em và hợp tác trong lĩnh vực con nuôi quốc tế năm 2012; về tống đạt ra nước ngoài giấy tờ tư pháp và ngoài tư pháp trong lĩnh vực dân sự và thương mại năm 2016; về thu thập chứng cứ ở nước ngoài trong lĩnh vực dân sự hoặc thương mại năm 2020.
Việt Nam cũng đã ký kết 18 hiệp định tương trợ tư pháp về dân sự và thương mại song phương với các nước, trong đó hiệp định mới nhất là với Thái Lan vừa ký kết hôm 16/11/2022… và đang tiếp tục nghiên cứu, đánh giá khả năng tham gia các Điều ước quốc tế khác về tư pháp quốc tế. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng tăng cường nghiên cứu, tham khảo có chọn lọc kinh nghiệm của nhiều nước trong xây dựng và hoàn thiện pháp luật về tư pháp quốc tế. Đi cùng với đó là tăng cường công tác nghiên cứu, đào tạo, bồi dưỡng cho sinh viên luật, cán bộ pháp luật và tư pháp về các chủ đề của tư pháp quốc tế đương đại.
“Những nỗ lực trên của Việt Nam đã đem lại nhiều kết quả tích cực, đặc biệt trong việc tăng cường hiểu biết về tư pháp quốc tế, giải quyết hiệu quả hơn các vụ việc dân sự, thương mại có yếu tố nước ngoài”, Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc nhấn mạnh.
Đánh giá Việt Nam là một thành viên tích cực của Hội nghị La Haye về tư pháp quốc tế, bà Ramla Khalidi, Đại diện thường trú của UNDP tại Việt Nam cho rằng, Việt Nam đã nhận thấy những lợi ích của khuôn khổ quốc tế chung về tương trợ tư pháp. Thay vì ký kết các hiệp định song phương, việc tham gia Công ước La Haye giúp thiết lập các hướng dẫn chung áp dụng cho tất cả các hoạt động tương trợ tư pháp giữa các quốc gia thành viên.
“Tôi hy vọng Việt Nam và các quốc gia khác sẽ chia sẻ kinh nghiệm của mình với các Thành viên ASEAN trong khuôn khổ Diễn đàn pháp luật này, cung cấp những hiểu biết độc đáo và có giá trị trong lĩnh vực này. Tôi đặc biệt mong đợi các cuộc thảo luận về cách thức một khuôn khổ tương trợ tư pháp chung có thể nâng cao tính chính xác và hiệu quả trong các vụ án dân sự và thương mại có liên quan đến nước ngoài, trong và ngoài ASEAN”, bà Ramla Khalidi phát biểu.
Tại Diễn đàn, đại biểu các nước ASEAN và các chuyên gia quốc tế đến từ Hoa Kỳ, Thụy Sĩ, Nhật Bản, EU, UNDP và một số đại sứ quán nước ngoài tại Việt Nam đã trao đổi, chia sẻ những thông tin bổ ích để cùng nhau thúc đẩy, tăng cường sự hợp tác về tư pháp quốc tế, tương trợ tư pháp trên phạm vi toàn cầu và trong khu vực ASEAN, cũng như hoàn thiện khuôn khổ pháp luật về tư pháp quốc tế của mỗi nước./.
