Tổng Bí thư Tô Lâm: Bộ Khoa học và Công nghệ: “Tự chủ - Trí tuệ - Công nghệ - Đột phá - Hội nhập"
Lịch sử 80 năm ngành Bưu chính Viễn thông, 66 năm ngành Khoa học và Công nghệ là lịch sử của truyền thống anh hùng, sáng tạo, cống hiến, hy sinh.
Chiều 29/9, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức trọng thể Lễ kỷ niệm 80 năm ngành Bưu chính và Viễn thông, 66 năm ngành Khoa học và Công nghệ và Đại hội thi đua yêu nước lần thứ I.
Tổng Bí thư Tô Lâm dự và phát biểu chỉ đạo tại buổi Lễ. Các Ủy viên Bộ Chính trị: Chủ tịch nước Lương Cường, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và một số bộ, ngành, địa phương gửi lẵng hoa chúc mừng.
Tham dự có các đồng chí: Nguyên Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh; Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thường trực Ban Bí thư Phan Diễn; Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; các đồng chí nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, lãnh đạo, nguyên Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; các đồng chí lão thành cách mạng, các thế hệ lãnh đạo, cán bộ, người lao động ngành Bưu chính Viễn thông và Khoa học công nghệ qua các thời kỳ.
Đây là dịp để ôn lại truyền thống vẻ vang, khẳng định những thành tựu to lớn, tri ân công lao của nhiều thế hệ cán bộ, chiến sĩ, nhà khoa học, doanh nhân, người lao động; đồng thời xác định rõ tầm nhìn, nhiệm vụ trong giai đoạn phát triển mới của ngành Khoa học Công nghệ; khơi dậy ý chí, khát vọng, sức sáng tạo, góp phần hiện thực hóa mục tiêu đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, hùng cường, thịnh vượng.
Phát biểu tại buổi Lễ, đồng chí Nguyễn Mạnh Hùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ nhấn mạnh, Khoa học và công nghệ đã đưa Việt Nam từ một nước thiếu đói thành một nước tự chủ lương thực và xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới, làm chủ công nghệ xây dựng nhiều công trình lớn, như đường dây 500KV Bắc-Nam, giàn khoan dầu khí tự nâng ở độ sâu 120m nước, đóng tầu trên 100.000 tấn, xây dựng cầu dây văng, đường cao tốc, ghép tạng và sản xuất vaccine, làm chủ công nghệ mạng viễn thông, vũ khí công nghệ cao, xếp hạng 44 thế giới về chỉ số sáng tạo toàn cầu. Về Bưu chính Viễn thông, Việt Nam là nước đi đầu về số hoá mạng viễn thông, phóng vệ tinh, mở cửa thị trường, phổ cập toàn dân về di động, Internet, bưu chính-chuyển phát, xây dựng hạ tầng số, thực hiện chuyển đổi số, cơ sở dữ liệu về dân cư, định danh số toàn dân thông qua VNeID. Việt Nam thuộc top 30 thế giới về dịch vụ bưu chính - viễn thông. Khoa học xã hội và nhân văn đã góp phần hoàn thiện lý luận về chủ nghĩa xã hội, phát huy giá trị văn hóa và khẳng định chủ quyền quốc gia. Một số lĩnh vực nghiên cứu cơ bản như Toán, Vật lý, Việt Nam đã vươn lên đạt tầm khu vực và hội nhập sâu với quốc tế.
Nhân dịp này, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đã phát động phong trào thi đua yêu nước lần thứ I của ngành trong giai đoạn mới với những định hướng lớn và dài hạn.
Phát biểu tại buổi Lễ, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, sau gần 40 năm đổi mới, đất nước ta đã có bước phát triển vượt bậc, từ quốc gia nghèo nàn, bị bao vây cấm vận trở thành nền kinh tế có quy mô lớn thứ 4 Đông Nam Á, thứ 32 thế giới, hội nhập sâu rộng vào chuỗi giá trị toàn cầu. Trong thành tựu chung đó, ngành Bưu chính Viễn thông, Khoa học và Công nghệ có đóng góp rất quan trọng.
Tổng Bí thư nhấn mạnh ba trụ cột then chốt mà Bộ và ngành Khoa học và Công nghệ cần tập trung trong thời gian tới. Về thể chế đột phá và môi trường thuận lợi, với chức năng tham mưu, kiến tạo, Bộ phải chủ động đề xuất, hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách để khuyến khích đổi mới sáng tạo, thúc đẩy chuyển đổi số. Thể chế không chỉ để quản lý, mà còn để khơi thông nguồn lực, biến tiềm năng thành hiện thực, biến trí tuệ Việt Nam thành sản phẩm, công nghệ, giá trị gia tăng. Bộ cần nhanh chóng ban hành các chính sách vượt trội, có cơ chế thử nghiệm đối với công nghệ mới; đồng thời mạnh dạn trao quyền, bảo vệ người dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.
Với chức năng quản lý nhà nước, Bộ phải định hướng và dẫn dắt phát triển những lĩnh vực công nghệ mũi nhọn có ý nghĩa chiến lược như công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học, vật liệu mới, năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình, bảo đảm an ninh năng lượng, phục vụ phát triển xanh, bền vững… Đồng thời, tập trung xây dựng hạ tầng số quốc gia hiện đại, đồng bộ, an toàn, coi đó là hệ thần kinh trung ương của quản trị quốc gia và phát triển kinh tế số, xã hội số. Trong lựa chọn công nghệ, không chạy theo giải pháp rẻ, lạc hậu mà phải quyết tâm đi tắt, đón đầu, tiếp cận công nghệ tiên tiến, tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Về nguồn lực, nhân lực và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, Tổng Bí thư nêu rõ, với chức năng kết nối, điều phối, Bộ phải thúc đẩy huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực cho khoa học, công nghệ; tăng mạnh tỷ trọng chi ngân sách và khuyến khích doanh nghiệp, quỹ đầu tư mạo hiểm cùng tham gia. Đầu tư cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phải được coi là chiến lược lâu dài, chấp nhận độ trễ và rủi ro, nhưng phải kiên định theo đuổi vì đó là đầu tư cho tương lai. Đồng thời, phải có cơ chế đặc biệt để thu hút, trọng dụng nhân tài trong và ngoài nước; khuyến khích startup sáng tạo, gắn đào tạo đại học, sau đại học với nhu cầu thực tiễn. Doanh nghiệp cần thực sự trở thành trung tâm hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, là chủ thể giải quyết những “đề bài lớn” của đất nước; viện – trường là nền tảng, trí thức và nhân tài là động lực.
Tổng Bí thư khẳng định, lịch sử 80 năm ngành Bưu chính Viễn thông, 66 năm ngành Khoa học và Công nghệ, là lịch sử của truyền thống anh hùng, sáng tạo, cống hiến, hy sinh. Tinh thần ấy hôm nay cần được khơi dậy mạnh mẽ trong phong trào thi đua yêu nước, để mỗi người, mỗi tổ chức đều nỗ lực vì mục tiêu chung: một nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng.
Tổng Bí thư lưu ý, phong trào thi đua phải cụ thể, thiết thực, gắn với kết quả, tránh hình thức. Mỗi năm, mỗi đơn vị cần đăng ký, thực hiện ít nhất một sáng kiến, một công trình đổi mới sáng tạo có tác động trực tiếp tới phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao đời sống nhân dân. Mỗi cơ quan, mỗi nhà khoa học, mỗi doanh nghiệp hãy thi đua có sáng kiến, công trình, sản phẩm cụ thể, thiết thực. Đó là cách tốt nhất để biến phong trào thi đua yêu nước thành hiện thực sống động.
Đất nước ta đang đứng trước vận hội lịch sử. Khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không chỉ là lựa chọn, mà là con đường sống còn để phát triển nhanh và bền vững. Đây là chìa khóa vàng để hiện thực hóa khát vọng Việt Nam hùng cường, thịnh vượng vào năm 2045.
Với truyền thống vẻ vang, tinh thần đoàn kết, sáng tạo, Tổng Bí thư tin tưởng ngành Khoa học và Công nghệ sẽ tiếp tục tiên phong, xứng đáng là động lực trung tâm của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đưa Việt Nam vững bước đi lên.
Nhân dịp này, Tổng Bí thư Tô Lâm tặng Bộ Khoa học và Công nghệ 10 chữ: “Tự chủ - Trí tuệ - Công nghệ - Đột phá - Hội nhập”.
Dịp này, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Tổng Bí thư Tô Lâm trao tặng Bộ Khoa học và Công nghệ Huân chương Lao động hạng Nhất vì đã có thành tích đặc biệt xuất sắc, đột xuất trong công tác tham mưu phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; trao tặng Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng, Thiếu tướng, nguyên Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Viễn thông quân đội, Bộ Quốc phòng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất vì đã có thành tích xuất sắc trong nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ kết hợp quốc phòng, an ninh, góp phần vào sự nghiệp xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng và bảo vệ Tổ quốc.
Trong khuôn khổ Lễ kỷ niệm, Bộ Khoa học và Công nghệ đã tổ chức Triển lãm thành tựu của ngành Khoa học và Công nghệ theo cấu trúc dòng thời gian, tái hiện 5 giai đoạn lịch sử của đất nước, từ kháng chiến đến xây dựng và đổi mới, hội nhập, hướng tới kỷ nguyên mới. Nhiều hiện vật tiêu biểu đã được trưng bày như: Vũ khí, máy điện báo, robot, mô hình lò phản ứng hạt nhân, thiết bị 5G, radar, vệ tinh Vinasat-1… cùng nhiều hiện vật quý khác.
Tại khu vực bảo tàng số, hơn 162.000 cán bộ ngành qua các thời kỳ đã được số hóa, cho phép khách mời tra cứu thông tin cá nhân, đồng nghiệp hay lãnh đạo ngành. Không gian tưởng niệm có thông tin của hơn 10 nghìn liệt sỹ ngành Bưu chính viễn thông, Khoa học và Công nghệ; bộ tem kỷ niệm 80 năm, cùng "sách vàng" ghi lại nhân vật, sự kiện và hình ảnh qua các giai đoạn phát triển./.
