Các bị cáo phạm tội ở mức độ nghiêm trọng, nhận hối lộ với số tiền đặc biệt lớn, gây ra hậu quả nặng nề, dư luận xã hội quan tâm và xâm phạm đến các quy định về an toàn năng lượng, cần có hình phạt nghiêm khắc, nhất là bị cáo đóng vai trò chủ mưu.
Ngày 25/11, Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh tiếp tục phiên xét xử sơ thẩm vụ án xảy ra tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thương mại Vận tải và Du lịch Xuyên Việt Oil (Công ty Xuyên Việt Oil) với phần Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh nêu quan điểm luận tội và đề nghị mức án đối với 15 bị cáo. Mai Thị Hồng Hạnh (cựu Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Giám đốc Công ty Xuyên Việt Oil) bị đề nghị mức án 30 năm tù giam.
Theo cáo trạng, Quỹ bình ổn giá xăng dầu là quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách, được giao cho các thương nhân đầu mối xăng dầu quản lý. Lợi dụng việc được Nhà nước giao thu hộ và quản lý, sử dụng tiền thuộc Quỹ Bình ổn giá xăng dầu tại Công ty Xuyên Việt Oil, Mai Thị Hồng Hạnh chỉ đạo bị cáo Nguyễn Thị Như Phương (cựu Phó Giám đốc Công ty Xuyên Việt Oil, chịu trách nhiệm theo dõi tài khoản của công ty) không trích lập Quỹ đầy đủ, không thực hiện kết chuyển tiền Quỹ vào tài khoản Công ty Xuyên Việt Oil theo quy định mà chuyển tiền từ Công ty Xuyên Việt Oil vào tài khoản cá nhân của Hạnh, để Hạnh sử dụng vào mục đích cá nhân, gây thất thoát 219 tỷ đồng.
Vì hành vi của Mai Thị Hồng Hạnh, Quỹ bình ổn giá xăng dầu có số dư không đúng theo quy định, gây thất thoát tài sản Nhà nước. Đồng thời, Công ty Xuyên Việt Oil báo cáo Bộ Tài chính, Bộ Công Thương không đúng số dư thực tế Quỹ.
Tương tự, trong khoảng thời gian từ tháng 10/2021 đến tháng 7/2022, Mai Thị Hồng Hạnh không nộp 1.244 tỷ đồng tiền thuế bảo vệ môi trường mà Công ty Xuyên Việt Oil thu từ người tiêu dùng vào ngân sách nhà nước mà lại chuyển vào tài khoản cá nhân của Hạnh.
Ngoài ra, vào tháng 6/2021, giấy phép xuất nhập khẩu xăng dầu của Bộ Công Thương cấp cho Công ty Xuyên Việt Oil chuẩn bị hết hạn nhưng công ty không đủ điều kiện để được cấp lại, Hạnh chỉ đạo bị cáo Nguyễn Văn Thắng (cựu Phó Giám đốc Công ty Xuyên Việt Oil - Chi nhánh Hà Nội) liên hệ và chuẩn bị tiền đưa hối lộ cho cán bộ, lãnh đạo Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương để xin cấp giấy phép. Từ năm 2016 đến năm 2022, Hạnh đưa hối lộ 22 lần với tổng số tiền hơn 31,5 tỷ đồng cho 8 bị cáo là cựu cán bộ lãnh đạo tại Bộ Công Thương, Bộ Tài chính…
Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đánh giá, đây là vụ án tham nhũng, kinh tế năng lượng xảy ra tại Trung ương và địa phương, ảnh hưởng đến hoạt động đúng đắn của cơ quan nhà nước.
Các bị cáo phạm tội ở mức độ nghiêm trọng, nhận hối lộ với số tiền đặc biệt lớn, gây ra hậu quả nặng nề, dư luận xã hội quan tâm và xâm phạm đến các quy định về an toàn năng lượng. Do đó, cần có hình phạt nghiêm khắc đối với các bị cáo, đặc biệt là những bị cáo đóng vai trò chủ mưu.
Theo Viện Kiểm sát, bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh có vai trò chủ mưu, cầm đầu trong vụ án. Hạnh là người đã chỉ đạo thuộc cấp thực hiện hành vi không chuyển nộp tiền Quỹ bình ổn giá xăng dầu và thuế bảo vệ môi trường thu hộ cho Nhà nước vào ngân sách mà lại chuyển vào tài khoản cá nhân nhằm sử dụng vào mục đích cá nhân, gây thất thoát tài sản nhà nước số tiền đặc biệt lớn. Hạnh cũng chỉ đạo các bị cáo khác đưa hối lộ cho 8 cựu quan chức. Hạnh khắc phục một phần hậu quả, số tiền khắc phục được không đáng kể so với thiệt hại gây ra.
Trong khi đó, bị cáo Nguyễn Thị Như Phương có vai trò đồng phạm giúp sức Mai Thị Hồng Hạnh thực hiện hành vi phạm tội, song chỉ làm công ăn lương, không hưởng lợi nên Viện Kiểm sát cho rằng, có thể cân nhắc tuyên mức án nhẹ hơn. Bị cáo Vũ Trung Thành (cựu Giám đốc Ngân hàng Vietinbank chi nhánh Chương Dương) với mong muốn đưa khách hàng về chi nhánh nên đã đồng phạm với Hạnh.
Đối với lời khai của các bị cáo nguyên là lãnh đạo Bộ Công Thương cho rằng, các bị cáo chỉ nhận quà của Mai Thị Hồng Hạnh trong dịp lễ Tết chứ không phải đòi hỏi Hạnh đưa hối lộ, đại diện Viện Kiểm sát cho rằng, đây chỉ là sự ngụy biện của các bị cáo. Theo đó, từ lời khai của Hạnh và các tài liệu chứng cứ có thể xác định, các bị cáo Đỗ Thắng Hải (cựu Thứ trưởng Bộ Công Thương), Trần Duy Đông (nguyên Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương) đã lợi dụng chức vụ của mình, chỉ đạo cấp dưới cấp giấy phép cho doanh nghiệp không đủ điều kiện. Từ đó, Hải đã nhận của Hạnh 50.000 USD và Trần Duy Đông nhận 130.000 USD. Những lần “tặng quà” của Hạnh cho các bị cáo đều gắn với việc trao đổi lợi ích cho Công ty Xuyên Việt Oil.
Bên cạnh các cáo buộc, Viện Kiểm sát xem xét những tình tiết giảm nhẹ của các bị cáo. Theo Viện Kiểm sát, trong vụ án có 13/15 bị cáo có nhân thân tốt. Nhiều bị cáo đã nộp lại toàn bộ số tiền nhận hối lộ khắc phục hậu quả vụ án như Đỗ Thắng Hải, Lê Duy Minh…; nhiều bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, quá trình công tác có nhiều thành tích, được nhận Bằng khen và Giấy khen, gia đình có công với cách mạng… Đây đều là tình tiết phù hợp để cân nhắc giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo.
Từ những nhận định trên, Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đề nghị, Hội đồng xét xử tuyên phạt Mai Thị Hồng Hạnh 20 năm tù giam về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, 10 - 12 năm tù giam về tội “Đưa hối lộ”; tổng hợp hình phạt đề nghị là 30 năm tù giam. Đồng thời, Viện Kiểm sát đề nghị bị cáo Hạnh bồi thường hơn 1.463 tỷ đồng.
Bị cáo Nguyễn Thị Như Phương (cựu Phó Giám đốc Công ty Xuyên Việt Oil) bị Viện Kiểm sát đề nghị 6 - 7 năm tù tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.
Đối với nhóm 8 cựu quan chức bị cáo buộc tội “Nhận hối lộ”, Viện Kiểm sát đề nghị Hội đồng xét xử tuyên phạt bị cáo Đỗ Thắng Hải (cựu Thứ trưởng Bộ Công Thương) từ 3 - 4 năm tù; Trần Duy Đông (cựu Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương) từ 7 - 8 năm tù; Hoàng Anh Tuấn (cựu Phó vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương) từ 7 - 8 năm tù; Lê Duy Minh (cựu Cục trưởng Cục thuế Thành phố Hồ Chí Minh) từ 6 - 7 năm tù; Phan Kiến Anh (cựu Giám đốc chi nhánh phân phối sản phẩm lọc dầu Nghi Sơn) từ 4 - 5 năm tù; Nguyễn Lộc An (cựu Phó vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương) từ 4 - 5 năm tù; Đặng Công Khôi (cựu Phó cục trưởng Cục Quản lý giá, Bộ Tài chính) từ 2 - 3 năm tù.
Viện Kiểm sát đề nghị phạt bổ sung các bị cáo Trần Duy Đông, Hoàng Anh Tuấn, Phan Kiến Anh, Đỗ Thắng Hải 100 triệu đồng mỗi bị cáo; phạt bổ sung Nguyễn Lộc An, Đặng Công Khôi 50 triệu đồng mỗi bị cáo.
Riêng bị cáo Lê Đức Thọ (cựu Chủ tịch Hội đồng Quản trị Ngân hàng Vietinbank, cựu Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre) bị đề nghị mức án từ 15 - 15 năm 6 tháng tù về tội “Nhận hối lộ” và từ 13 - 13 năm 6 tháng tù tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi”; tổng hợp hình phạt đề nghị là 28 - 29 năm tù giam. Viện Kiểm sát cũng đề nghị phạt bổ sung bị cáo Thọ mỗi tội danh 100 triệu đồng.
Đối với nhóm bị cáo bị cáo buộc tội “Đưa hối lộ”, Viện Kiểm sát đề nghị Hội đồng xét xử tuyên phạt Nguyễn Văn Thắng (cựu Phó Giám đốc Công ty Xuyên Việt Oil, chi nhánh Hà Nội) từ 4 - 5 năm tù; Đồng Xuân Dũng (lái xe của bị cáo Mai Thị Hồng Hạnh) từ 30 - 36 tháng tù; Vũ Trung Thành (cựu Giám đốc Ngân hàng Vietinbank chi nhánh Thanh Xuân) từ 30 - 36 tháng tù nhưng cho hưởng án treo; Đinh Tiến Dũng (cựu kế toán Công ty Xuyên Việt Oil) từ 18 - 24 tháng tù nhưng cho hưởng án treo; Nguyễn Tấn Long (cựu Trưởng phòng Kinh doanh Công ty Xuyên Việt Oil) tù 18 - 24 tháng tù nhưng cho hưởng án treo./.
