Quá trình cá nhân hóa triển khai theo ba giai đoạn: Dùng mô hình đơn giản để thu thập dữ liệu hành vi, huấn luyện mô hình học máy và thử nghiệm cá nhân hóa theo nhóm, cá nhân hóa 1-1 với đề xuất riêng cho từng người dùng dựa trên AI và dữ liệu thực.
"Cá nhân hóa nội dung để giữ độc giả trung thành" là chủ đề Phiên 9 tại Diễn đàn Báo chí toàn quốc năm 2025, được tổ chức chiều 20/6.
Nhận định về cá nhân hóa nội dung, chuyên gia công nghệ thông tin Bùi Trung Hiếu, Công ty trách nhiệm hữu hạn giải pháp phần mềm MFITE cho rằng, trong bối cảnh thông tin phát triển bùng nổ, nhu cầu cá nhân hóa nội dung đang trở thành một xu thế tất yếu, đặc biệt trong lĩnh vực báo chí và truyền thông số. Có 3 nguyên nhân chính của việc tăng mạnh nhu cầu cá nhân hóa hiện nay là: Dữ liệu người dùng ngày càng nhiều; sự cạnh tranh từ mạng xã hội; nâng cao hiệu quả kinh doanh và trải nghiệm người dùng.
Cùng với đó, có 4 cách tiếp cận cá nhân hóa chính gồm: Cá nhân hóa chủ động (Explicit Personalization), người dùng tự khai báo sở thích, chủ đề quan tâm… khi đăng ký tài khoản; hệ thống sẽ hiển thị nội dung dựa trên thông tin người dùng cung cấp. Cá nhân hóa thụ động (Implicit Personalization), hệ thống theo dõi hành vi người dùng (click, thời gian đọc, lượt tương tác…) để phân nhóm và đề xuất nội dung phù hợp; đây là hình thức phổ biến và có độ chính xác cao vì dựa vào hành vi thực tế. Cá nhân hóa theo ngữ cảnh và xu hướng (Contextual/Trending Personalization), gợi ý nội dung theo thời gian, địa điểm hoặc những chủ đề đang được quan tâm nhiều trong cộng đồng – nhằm đảm bảo tính cập nhật và độ "nóng" của thông tin. Cá nhân hóa bằng trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (AI-powered Personalization), đây là hình thức cá nhân hóa tiên tiến nhất hiện nay, sử dụng mô hình học máy (machine learning) để kết hợp hành vi người dùng với nội dung bài viết nhằm tạo ra đề xuất theo từng cá nhân (1-1 personalization). Mỗi người dùng sẽ có một trải nghiệm duy nhất, không trùng lặp.
Quá trình triển khai cá nhân hóa nên được chia thành 3 giai đoạn. Giai đoạn 1: Sử dụng các mô hình đơn giản như "gợi ý theo xu hướng" để tăng lượng dữ liệu hành vi thu thập được, kết hợp nội dung biên tập sẵn với đề xuất từ hệ thống. Giai đoạn 2: Bắt đầu huấn luyện mô hình học máy với dữ liệu đã thu thập, triển khai thử nghiệm cá nhân hóa theo nhóm người dùng (group-based personalization). Giai đoạn 3: Tiến tới cá nhân hóa 1-1, mỗi người dùng có một gợi ý riêng biệt dựa trên AI và dữ liệu thực.
Hiện nay, chi phí phần cứng – từng là rào cản lớn đã giảm đáng kể. Các báo điện tử nếu đầu tư hợp lý và theo từng bước, hoàn toàn có thể triển khai được hệ thống cá nhân hóa với hiệu quả khả quan - ông Bùi Trung Hiếu nêu ý kiến.
Nhà báo Lê Xuân Trung, Phó Tổng Biên tập Báo Tuổi trẻ cho biết, trước đây bạn đọc đi tìm báo để đọc, tìm đài để xem nhưng hiện nay làm báo phải đi tìm độc giả. Người làm báo bây giờ muốn cá nhân hóa nội dung để phục vụ bạn đọc trung thành, thứ nhất cần biết rõ bạn đọc là ai, ở đâu, giới tính, lứa tuổi - đây là những thông tin ban đầu. Thứ hai, là tìm hiểu xem họ thích đọc những gì, đọc qua kênh nào, đọc lúc nào và cần tìm hiểu xem họ đọc vào lúc nào, trực tiếp từ trang báo hay qua share link, phải nắm rõ thời gian để phục vụ bạn đọc.
"Cần phân chia đối tượng theo mức độ trung thành và chiến thuật để cải thiện tương tác. Trong đó biến bạn đọc vô danh (chưa xác định rõ ràng) thành bạn đọc thường xuyên (bạn đọc truy cập hàng tuần), sau đó là bạn đọc trung thành (bạn đọc truy cập hàng ngày) cuối cùng là bạn đọc thành viên (bạn đọc đăng ký thành viên). Ở giai đoạn phát triển hiện nay của báo chí số, cá nhân hóa nội dung không chỉ dừng lại ở việc gửi đúng người - đúng nội dung - đúng thời điểm. Điều khó nhất, cũng là mục tiêu cao nhất, là làm sao để chăm sóc được độc giả trung thành như cách doanh nghiệp chăm sóc khách hàng và thậm chí còn hơn thế nữa" - Phó Tổng biên tập Lê Xuân Trung nêu rõ. Cùng với đó, cần xây dựng kế hoạch chăm sóc đối với từng đối tượng bạn đọc như bạn đọc thành viên, bạn đọc trung thành, bạn đọc thường xuyên, bạn đọc vô danh.
Ông Lê Xuân Trung cũng đề xuất các cơ quan báo chí muốn cá nhân hóa nội dung để phục vụ bạn đọc trung thành cần trải qua 3 bước. Cụ thể là khảo sát bạn đọc: Tất cả bạn đọc truy cập vào trang báo theo bảng câu hỏi điều tra xã hội học trong một khoảng thời gian nhất định, sau đó thu thập và xử lý số liệu một cách khoa học để làm cơ sở dữ liệu bạn đọc; điều này thực hiện bằng công nghệ và công nghệ hiện nay cho phép điều này. Phân loại bạn đọc, từ số liệu thu thập và xử lý, bộ phận chuyên trách tiến hành phân loại bạn đọc theo đặc điểm bạn đọc (độ tuổi, địa chỉ, giới tính…) và hành vi bạn đọc (trực tiếp, qua mạng xã hội, công cụ tìm kiếm, máy tính, điện thoại…). Chăm sóc bạn đọc, xem họ thích đọc những nội dung gì, đọc vào thời gian nào, có muốn nhận newsletter thường xuyên, có muốn cung cấp thông tin cá nhân, có muốn trở thành bạn đọc thành viên, có sẵn sàng phản hồi ý kiến./.
