Cần xác định đâu là trường hợp đặc biệt để thanh toán chi phí thuốc, vật tư y tế trực tiếp cho người bệnh
Bộ Y tế đang lấy ý kiến về dự thảo Thông tư thanh toán chi phí thuốc, vật tư y tế trực tiếp cho người tham gia bảo hiểm y tế.
TTXVN - Một trong những điểm đáng chú ý trong dự thảo Thông tư này là Quỹ Bảo hiểm y tế thanh toán chi phí thuốc, vật tư y tế trực tiếp cho người bệnh có thẻ bảo hiểm y tế hoặc cho cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trong đồng thời các trường hợp sau: thuốc, vật tư y tế mà người bệnh được kê đơn thuộc phạm vi quyền lợi của người tham gia bảo hiểm y tế; người bệnh được chẩn đoán, kê đơn và chỉ định thuốc, vật tư y tế nhưng cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không sẵn có thuốc thành phẩm nào chứa hoạt chất mà người bệnh được chỉ định; không sẵn có vật tư y tế phù hợp mà người bệnh được chỉ định sử dụng.
Dự thảo Thông tư quy định, việc thanh toán chi phí trực tiếp cho người tham gia bảo hiểm y tế được thực hiện khi người bệnh (hoặc thân nhân hoặc người đại diện hợp pháp) mua thuốc, vật tư y tế tại nhà thuốc bệnh viện của cơ sở khám bệnh chữa bệnh nơi người bệnh điều trị; hoặc đơn vị cung ứng đã trúng thầu tại các cơ sở khám, chữa bệnh có ký hợp đồng khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế và hợp đồng trúng thầu còn hiệu lực.
Để được thanh toán, người bệnh xuất trình với cơ quan Bảo hiểm Xã hội đơn thuốc, vật tư được bác sĩ chỉ định kèm hóa đơn đã mua hợp lệ để làm căn cứ. Chi phí cơ quan Bảo hiểm thanh toán trực tiếp cho người bệnh bằng với chi phí được ghi trên hóa đơn hợp pháp của người bệnh mà nhà thuốc bệnh viện hoặc đơn vị cung ứng cung cấp và theo mức hưởng trong phạm vi quyền lợi của người tham gia bảo hiểm y tế.
Đề xuất này hiện còn nhiều vướng mắc, bất cập. Theo quy định, cơ sở khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế có trách nhiệm phải cung ứng đầy đủ thuốc, hóa chất, vật tư y tế và dịch vụ kỹ thuật cho người bệnh đúng quy định để đảm bảo người bệnh được điều trị hiệu quả, an toàn và được phục vụ tốt nhất, nhanh nhất.
Nêu quan điểm về vấn đề này, đại diện Bảo hiểm Xã hội Việt Nam cho biết, việc người bệnh phải ra ngoài mua thuốc, vật tư y tế sẽ gặp rất nhiều khó khăn, bất cập. Người bệnh không chỉ tự "bỏ tiền túi" để mua thuốc mà còn dễ gặp các rủi ro như: chất lượng thuốc khó đảm bảo, giá thuốc bất hợp lý… làm ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng và an toàn điều trị của người bệnh.
Chưa kể, nhiều trường hợp bị bệnh nặng, cấp cứu không có người thân đi cùng, thời điểm giữa đêm khuya hoặc người bệnh không có tiền… sẽ rất khó khăn trong việc phải tự đi mua thuốc, vật tư y tế.
Thực tế cho thấy, dù cơ quan Bảo hiểm Xã hội có cố gắng đến mấy vẫn không thể thanh toán trực tiếp ngay cho người bệnh, vì người bệnh sau khi kết thúc đợt khám, chữa bệnh mới nộp hồ sơ đề nghị thanh toán, cơ quan Bảo hiểm xã hội phải có thời gian để giám định xác định chi phí thuộc phạm vi thanh toán của Quỹ Bảo hiểm y tế mới có thể tiến hành thanh toán được cho người bệnh.
“Quy định này đã phá vỡ ý nghĩa về chia sẻ rủi ro của bảo hiểm y tế, gây mất niềm tin của người tham gia bảo hiểm y tế”, đại diện Bảo hiểm Xã hội Việt Nam chia sẻ.
Các cấp, các ngành đã tập trung vào cuộc tháo gỡ tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế, đặc biệt, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản liên quan. Quốc hội đã ban hành Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 có hiệu lực từ ngày 01/01/2024, đây sẽ là cơ sở pháp lý quan trọng để nâng cao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trong việc lựa chọn nhà thầu, tháo gỡ điểm nghẽn về đấu thầu trong lĩnh vực y tế. Luật cho phép chỉ định thầu để mua thuốc, thiết bị y tế trong trường hợp cấp cứu người bệnh hoặc duy trì hoạt động của cơ sở khám, chữa bệnh trong trường hợp cấp bách, tránh gây nguy hại đến tính mạng, sức khỏe của người dân.
Chính phủ đã ban hành Nghị định số 07/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 98/2021/NĐ-CP về quản lý trang thiết bị y tế, Nghị quyết số 144/NQ-CP về bảo đảm thuốc, trang thiết bị y tế và thanh toán chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế, Nghị quyết số 30/NQ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 144/NQ-CP, qua đó từng bước tháo gỡ khó khăn vướng mắc của tình trạng tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế. Bộ Y tế đã ban hành Thông tư số 14/2023/TT-BYT nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong đấu thầu vật tư, thiết bị y tế…
Theo Nghị định số 146/2018/NĐ-CP (quy định chi tiết và hướng dẫn biện pháp thi hành một số điều của Luật bảo hiểm y tế), cơ sở khám, chữa bệnh phải đảm bảo việc cung ứng thuốc, hóa chất, vật tư y tế phù hợp với phạm vi hoạt động chuyên môn.
Ngoài ra, để có nguồn kinh phí hoạt động cho cơ sở khám, chữa bệnh, cơ quan Bảo hiểm Xã hội đều thực hiện tạm ứng từ đầu mỗi quý và sẽ thực hiện thanh quyết toán chi phí cho cơ sở khám, chữa bệnh vào quý sau. Từ nguồn kinh phí này, cơ sở y tế phải có trách nhiệm cung cấp đầy đủ thuốc và vật tư y tế cho người tham gia bảo hiểm y tế theo đúng quy định, không để người bệnh tự đi thanh toán chi phí thuốc, vật tư y tế, sau đó cơ sở khám, chữa bệnh sẽ quyết toán với cơ quan Bảo hiểm xã hội.
Để tạo thuận lợi cho người bệnh được đảm bảo quyền lợi bảo hiểm y tế ngay tại cơ sở khám, chữa bệnh và vì tính an toàn điều trị của người bệnh, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam cho rằng, Bộ Y tế cần chỉ đạo các cơ sở khám, chữa bệnh chịu trách nhiệm, đảm bảo cung ứng thuốc, vật tư y tế đầy đủ theo quy định.
Mặt khác, thay vì áp dụng chung với tất cả các trường hợp, Bộ Y tế cần xác định đâu là trường hợp đặc biệt để thanh toán trực tiếp cho người bệnh theo đúng quy định tại Luật Bảo hiểm y tế và có hướng dẫn thanh toán theo hướng quy định cơ sở y tế có trách nhiệm hoàn trả cho người bệnh, tổng hợp thanh toán với cơ quan Bảo hiểm Xã hội nhằm bảo đảm kịp thời quyền lợi của người bệnh, không gây khó cho người bệnh./.
