Đây là lễ hội độc đáo có một không hai của người Việt được người dân nơi đây trân trọng, gìn giữ, nhằm tôn vinh tín ngưỡng phồn thực, phản ánh nét văn hóa đặc trưng của dân cư nông nghiệp.
TTXVN - Đêm 20/2 (tức 11 âm lịch năm Giáp Thìn), hàng nghìn người dân và du khách từ các tỉnh lân cận đã tụ hội về miếu Trò xã Tứ Xã, huyện Lâm Thao (Phú Thọ) để xem lễ hội Linh tinh tình phộc. Đây là lễ hội độc đáo có một không hai của người Việt được người dân nơi đây trân trọng, gìn giữ, nhằm tôn vinh tín ngưỡng phồn thực, phản ánh nét văn hóa đặc trưng của dân cư nông nghiệp.
Lễ hội gồm ba phần chính: diễn trò, tế lễ và lễ Mật. Ở phần diễn trò, vào đêm 11 tháng Giêng, các trò đi cày, cấy, câu cá, đánh lờ, dệt lụa, cung bông, thợ mộc, mua Xuân - bán Xuân và dạy học được trình diễn tại sân miếu Trò.
Người dân Tứ Xã tham gia diễn trò “Tứ dân chi nghiệp,” còn gọi là “bách nghệ khôi hài” - một màn kịch dân gian vui nhộn khắc họa 4 nghề chính trong đời sống (sỹ, nông, công, thương) với những làn điệu dân ca riêng biệt của vùng quê đất Tổ.
Sau phần diễn trò, phần tế lễ của các cụ cao niên trong làng được thực hiện từ lúc 22 giờ 30 phút ngày 11 tháng Giêng đến 00 giờ ngày 12 tháng Giêng.
Điểm hấp dẫn và thu hút sự quan tâm của người xem hơn cả là phần lễ Mật. Đây là lễ cầu mong cho nòi giống sinh sôi.
Sau phần tế lễ, cụ Thủ từ miếu Trò thắp hương và rước “nõ nường” - hai vật tượng trưng cho giới tính nam và nữ (được làm bằng gỗ và sơn màu đỏ) thờ trong miếu Trò rồi trao cho đôi nam nữ đã được dân làng chọn từ trước.
Sau đó, toàn bộ đèn, nến trong và ngoài miếu đều tắt, cụ chủ tế hô “linh tinh tình phộc”, hai nhân vật chính là nam cởi trần đóng khố cầm nõ, nữ mặc váy đeo yếm đào cầm nường làm các thao tác tượng trưng hoạt động tính giao. Ba lần đâm trúng sẽ có mùa màng tươi tốt, bội thu; hai lần trúng sẽ được mùa; một lần trúng là làm ăn kém... Trong đêm tối, chủ tế nghe “cạch” đủ ba tiếng đèn sáng lại. Phút ấy gọi là phút “thiêng,” “dập” chiêng trống để mừng và kính cáo với thần linh, thiên địa biết lễ Mật đã thành công.
Ông Nguyễn Hữu Thủy, Chủ tịch UBND xã Tứ Xã, huyện Lâm Thao cho biết, lễ hội Trò Trám hay còn gọi là lễ hội Linh tinh tình phộc năm 2024 có một số thay đổi để đảm bảo tính linh thiêng của lễ hội. Theo đó, nghi thức lễ Mật thực hiện vào lúc 00 giờ giữa đêm 11, rạng sáng ngày 12 tháng Giêng sẽ cấm toàn bộ người dân, kể cả những người làm nhiệm vụ đảm bảo an ninh trật tự… vào bên trong Miếu. Tại thời điểm này, chỉ có người nam và người nữ đã được lựa chọn thực hiện nghi thức lễ Mật và cụ từ ở trong Miếu.
Phần hội trong ngày 12 tháng Giêng có một số thay đổi về số lượng các hoạt động văn hóa văn nghệ, trò chơi... so với năm trước. Đặc biệt, Ban Tổ chức sẽ cấm hoàn toàn hội trọi gà nhằm tránh xẩy ra tình trạng cá độ, ăn tiền, gây mất an ninh trật tự./.
