Bộ Y tế coi giải pháp phát triển nhân lực công nghệ cao là trụ cột quan trọng và các trường Y Dược cần tham gia, dẫn dắt tạo ra một thế hệ y bác sĩ, dược sĩ mới sẵn sàng làm chủ và tích hợp, ứng dụng công cụ thông minh vào công tác chuyên môn, quản lý.
Hội thảo "Chuyển đổi số trong đào tạo và nghiên cứu khoa học lĩnh vực Y Dược học cổ truyền" đã diễn ra sáng 14/11, tại Hà Nội, do Học viện Y - Dược học cổ truyền Việt Nam tổ chức, với sự tham gia của các chuyên gia đến từ Bộ Y tế, các trường đại học, bệnh viện và doanh nghiệp công nghệ; giảng viên, sinh viên lĩnh vực Y Dược học cổ truyền.
Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Quốc Huy, Giám đốc Học viện Y - Dược học cổ truyền Việt Nam cho biết: Hội thảo được tổ chức trong bối cảnh cả nước đang triển khai mạnh mẽ Nghị quyết 57 - NQ/TW của Bộ Chính trị, về "Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn 2045". Đối với ngành Y tế, đây không chỉ là một chủ trương lớn, mà còn là xu thế tất yếu của thời đại, các trường cần đổi mới phương thức đào tạo, nâng cao chất lượng nghiên cứu và ứng dụng công nghệ để phục vụ sức khỏe nhân dân ngày một tốt hơn.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Quốc Huy chia sẻ: Với Học viện Y - Dược học cổ truyền Việt Nam, chuyển đổi số không đơn thuần là trang bị công nghệ mới, mà là một quá trình đổi mới toàn diện, từ quản lý, giảng dạy, nghiên cứu đến tư duy và văn hóa học tập. Trong những năm qua, Học viện đã chủ động triển khai nhiều giải pháp số hóa trong đào tạo và nghiên cứu. Cụ thể, hệ thống quản lý học tập LMS, học liệu điện tử, ngân hàng câu hỏi trực tuyến… đang được phát triển mạnh mẽ; từng bước ứng dụng công nghệ dữ liệu, mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) vào phân tích và quản lý đề tài nghiên cứu khoa học; đội ngũ giảng viên, sinh viên đang từng bước thích ứng với phương pháp dạy và học hiện đại, linh hoạt giữa truyền thống và công nghệ.
Bốn nội dung trọng tâm được trao đổi tại hội thảo gồm: cập nhật định hướng chuyển đổi số quốc gia và trong ngành Y tế; chia sẻ kinh nghiệm, mô hình chuyển đổi số trong các cơ sở đào tạo y dược; ứng dụng AI, dữ liệu lớn và công nghệ mở trong nghiên cứu, giảng dạy; đề xuất các giải pháp và lộ trình xây dựng Học viện số thông minh, phù hợp đặc thù của Y Dược học cổ truyền.
Ông Nguyễn Ngô Quang, Cục trưởng Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo, Bộ Y tế chia sẻ: Một trong những vấn đề quan trọng để thực hiện chuyển đổi số là cơ sở hạ tầng, cơ sở dữ liệu. Do đó, tập trung hình thành các nền tảng số và cơ sở dữ liệu y tế lớn, có chất lượng là ưu tiên của ngành y tế để hoàn thiện cơ sở hạ tầng số, tạo lập các kho dữ liệu y tế lớn nhằm tạo ra nguồn cung cấp thông tin đúng – đủ - sạch – sống cho các ứng dụng số trong khoa học công nghệ và đào tạo có thể khai thác, sử dụng.
Cùng với đó, Bộ Y tế coi giải pháp phát triển nhân lực công nghệ cao là trụ cột quan trọng và các trường Y Dược cần tham gia, dẫn dắt để hỗ trợ cho nội dung này, với mục tiêu là tạo ra một thế hệ y bác sĩ, dược sĩ mới am hiểu khoa học dữ liệu và công nghệ, sẵn sàng làm chủ và tích hợp, ứng dụng công cụ thông minh vào công tác chuyên môn, quản lý.
Ông Phạm Xuân Trường, Ban quản lý dự án Trường Đại học Y Dược Thái Bình cho rằng: Chuyển đổi số trong giáo dục y khoa là tái thiết kế mô hình đào tạo bằng dữ liệu và công nghệ số nhằm nâng cao chất lượng - hiệu quả - công bằng trong đào tạo bác sĩ và nhân viên y tế. Chuyển đổi số không chỉ số hóa tài liệu mà là thay đổi quy trình, năng lực, văn hóa dựa trên chiến lược và chuẩn chất lượng.
Theo ông Phạm Xuân Trường, một số vấn đề thường gặp khi chuyển đổi số hiện nay đó là, mua công nghệ trước, đổi mới đào tạo sau; quá tải giảng viên; bất bình đẳng trong truy cập. Bên cạnh đó, việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong đào tạo y khoa tuy nhiều lợi ích tiềm năng như: nâng cao chất lượng học tập, tăng hiệu quả giảng dạy và lượng giá, mở rộng cơ hội tiếp cận ca lâm sàng… nhưng cũng có những nguy cơ như: sinh viên quá lệ thuộc vào AI, giảm kỹ năng lâm sàng; có thể sai sót, thông tin không chính xác; dữ liệu bệnh án, hình ảnh y khoa có nguy cơ rò rỉ, sử dụng sai mục đích; có thể tạo thêm bất bình đẳng trong đào tạo khi cơ sở có điều kiện tốt sẽ áp dụng AI mạnh, nơi khác thì không…
Chia sẻ về việc tạo dựng học viện số y học cổ truyền, ông Nguyễn Minh Hiển, Phó Trưởng phòng Công nghệ thông tin (Học viện Y - Dược học cổ truyền Việt Nam) cho biết: Trong giai đoạn 2025-2027, Học viện hoàn thiện nền tảng quản lý học tập LMS để nâng cấp trải nghiệm học tập; tối ưu hóa giao diện người dùng; tích hợp công cụ tương tác mới. Đồng thời, phát triển thư viện số về y học cổ truyền có thể truy cập tài liệu mọi lúc, mọi nơi; xây dựng hệ thống dữ liệu bài thuốc, dược liệu, bệnh án để hỗ trợ nghiên cứu, ứng dựng AI/Big Data trong phân tích, là nền tảng cho y học cá nhân hóa.
Trong giai đoạn 2028-2030, Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam hướng đến tạo môi trường học tập thực tế ảo, sử dụng VR/AR cho thực hành lâm sàng để cải thiện kỹ năng chẩn đoán chính xác; phân tích dữ liệu y học cổ truyền chuyên sâu để dự đoán xu hướng bệnh lý và điều trị, nghiên cứu thị trường và truyền thông sức khoẻ. Về dài hạn (sau năm 2030), Học viện sẽ xây dựng nền tảng học tập số toàn diện nhằm tiếp cận tri thức y học cổ truyền không giới hạn; kết nối sinh viên, bác sĩ, nhà nghiên cứu và trí tuệ nhân tạo; thúc đẩy hợp tác đa ngành để nâng cao trình độ y học cổ truyền và hiện đại./.
