Với nguồn tài nguyên du lịch đặc sắc, phong phú và đa dạng, Ninh Bình đã từng bước đầu tư, khai thác, hình thành các sản phẩm du lịch có lợi thế, trong đó có du lịch trải nghiệm.
Ninh Bình là vùng đất có truyền thống, lịch sử văn hóa lâu đời. Những năm qua, Ninh Bình đã phát triển đa dạng các loại hình du lịch, trong đó du lịch trải nghiệm đã và đang là nhân tố tích cực tạo nên sự hấp dẫn, thu hút du khách.
*Đa dạng loại hình du lịch trải nghiệm
Thời gian gần đây, mô hình du lịch cộng đồng Quèn Thờ của Hợp tác xã nông sản và du lịch Tam Điệp (thành phố Tam Điệp) được khách du lịch yêu thích và lựa chọn. Du khách đến đây được tham quan thắng cảnh, trải nghiệm thực tế các mô hình chăn nuôi, trồng trọt và thưởng thức đặc sản, khám phá nét sinh hoạt của người dân bản địa.
Ông Trịnh Văn Tiến, đại diện Hợp tác xã nông sản và du lịch Tam Điệp cho biết, dãy núi Quèn Thờ còn được gọi là "nóc nhà" của Tam Điệp. Đây không chỉ là cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp mà còn chứa đựng nhiều di tích lịch sử và văn hóa quan trọng. Đền Quèn Thờ nằm trên đỉnh núi đã chứng kiến nhiều sự kiện lịch sử quan trọng và đến ngày nay vẫn là một biểu tượng độc đáo của vùng đất này. Hợp tác xã nông sản và du lịch Tam Điệp tiền thân là hợp tác xã nông sản nên người dân triển khai mô hình du lịch để mang đến cho du khách trải nghiệm khám phá văn hóa bản địa với cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp kết hợp các hoạt động nông nghiệp đầy thú vị.
Ông Henwood Josheph Thomas, du khách người Anh chia sẻ: Thật thú vị khi được ngắm nhìn "ốc đảo" nằm trong thung lũng xanh biếc giữa những ngọn núi. Hồ nước lớn nổi bật dưới ánh nắng và bầy dê tự nhiên kiếm ăn. Đặc biệt, ông được tận mắt chứng kiến cách người dân Việt Nam trồng trọt, chăn nuôi. Đây là những trải nghiệm đáng giá giúp ông hiểu hơn về văn hóa, con người Việt Nam.
Khu du lịch sinh thái Động Thiên Hà (xã Sơn Hà, huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình) những năm gần đây đã thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước tham gia tour du lịch trải nghiệm như "Mường tour"; "Một ngày làm nông dân"; "Du khảo đồng quê"... Với tour này, du khách sử dụng xe đạp với hành trình đi đến các hộ dân trong vùng để tìm hiểu về nếp sống của người dân địa phương, tham gia thu hoạch nông sản, làm công việc đồng áng, chế biến những món ăn hấp dẫn. Du khách được thưởng thức các món ăn của đồng bào Mường cùng với tiếng cồng chiêng vang vọng, những điệu múa uyển chuyển, lời ca tiếng hát, mùi rượu cần thơm ngọt... đầy hấp dẫn.
Khi tham gia vào hoạt động du lịch, người dân địa phương có thêm nguồn thu, đồng thời có thể gia tăng giá trị cho sản phẩm nông nghiệp của gia đình. Thay vì làm nông nghiệp một cách thuần túy thì việc khai thác du lịch đang là hướng phát triển kinh tế mới một cách bền vững cho địa phương.
Ông Hà Huy Lợi, đại diện Khu du lịch sinh thái Động Thiên Hà cho biết, trước đây, cũng đã có nhiều du khách đến Động Thiên Hà nhưng mới chỉ dừng lại ở việc ngắm cảnh thiên nhiên. Từ khi sản phẩm "Mường tour - Động Thiên Hà" được vận hành, lượng du khách đến với bản Thổ Hà ngày càng nhiều. Đặc biệt, tuyến du lịch này cũng thu hút lượng du khách quốc tế nhiều hơn vì họ yêu sự thanh bình của làng quê, nét mộc mạc và hiếu khách của người Việt Nam cũng như sự đa dạng của truyền thống văn hóa.
*Top trải nghiệm cuốn hút nhất thế giới
Vừa qua, nền tảng du lịch trực tuyến hàng đầu thế giới Tripadvisor đã công bố giải thưởng Travelers' Choice Awards Best of the Best Things to Do. Trong đó, tour du lịch Ninh Bình bằng thuyền và xe đạp, tour trải nghiệm vượt thác và tham quan thác nước ở Đà Lạt lọt vào top 25 hoạt động hấp dẫn nhất ở hạng mục Thiên nhiên và hoạt động ngoài trời.
Về tour du lịch Ninh Bình, trang Tripadvisor mô tả: "Thay đổi từ Hà Nội hối hả sang một ngày tràn ngập vẻ đẹp thiên nhiên, học hỏi và phiêu lưu trong tour du lịch Ninh Bình với các điểm đến nổi bật. Bạn sẽ thoải mái đi bộ đường dài, đạp xe và du ngoạn quanh ngôi làng bản địa đẹp như tranh vẽ, với nhiều cơ hội chụp ảnh tại các danh lam thắng cảnh". Ngoài ra, tại hạng mục Thiên nhiên và Ngoài trời năm 2024, tour du lịch Ninh Bình trong ngày bằng thuyền và xe đạp tại Hoa Lư, Tam Cốc, Hang Múa được bình chọn đứng thứ 3 trong top 25.
Với nguồn tài nguyên du lịch đặc sắc, phong phú và đa dạng, thời gian qua, Ninh Bình đã từng bước đầu tư, khai thác, hình thành các sản phẩm du lịch có lợi thế, trong đó có du lịch trải nghiệm. Đồng thời, tỉnh xây dựng môi trường du lịch văn minh, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của du khách. Những năm qua, Ninh Bình được đánh giá và bình chọn là điểm đến du lịch hấp dẫn, được yêu thích; từ đó tạo động lực quan trọng, điều kiện thuận lợi cho du lịch phát triển và hội nhập quốc tế.
Sở Du lịch Ninh Bình cho biết, chiến lược xuyên suốt của tỉnh là phát triển du lịch xanh, bền vững và dựa vào cộng đồng. Để thực hiện được mục tiêu này cần phải dựa vào 3 trụ cột chính là: Người dân, doanh nghiệp và nhà nước. Ngành có chiến lược cụ thể để triển khai từng bước, đầu tư phát triển du lịch phải tôn trọng giá trị tự nhiên, lịch sử văn hóa; giữ gìn, bảo vệ cảnh quan môi trường để tạo ra tài nguyên phát triển bền vững sản phẩm du lịch.
Hiện nay, Ninh Bình đang đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức của người dân và doanh nghiệp về giữ gìn bảo vệ môi trường. Ninh Bình được đánh giá là mô hình điểm về bảo đảm hài hòa giữa phát triển và bảo vệ tài nguyên môi trường. Thời gian tới, ngành du lịch Ninh Bình tiếp tục tăng cường phối hợp giữa các cấp, ngành, địa phương và doanh nghiệp du lịch, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, đảm bảo an ninh, trật tự, vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm. Đồng thời đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra chuyên ngành và liên ngành; chấn chỉnh, khắc phục hạn chế trong các hoạt động du lịch, hướng dẫn, hỗ trợ các đơn vị kinh doanh, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, kiểm soát chất lượng dịch vụ nhằm xây dựng môi trường du lịch văn minh, an toàn, thân thiện…./.