Từ con đường liên xã Hra - Lơ Pang, có thể quan sát thấy các hoạt động khai thác và chế biến đá diễn ra nhộn nhịp; tại khu vực trung tâm mỏ đá, hai xe máy xúc sử dụng mũi đục và gầu múc lớn liên tục đục phá từng lớp đá.
Ngày 30/5, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Gia Lai cho biết, đã nhận được báo cáo từ huyện Mang Yang và đang vào cuộc xác minh thông tin về việc người dân phản ánh Công ty Cổ phần đá Mang Yang Trang Đức có dấu hiệu tiếp tục khai thác khoáng sản tại mỏ đá đã hết hạn giấy phép khai thác từ ngày 18/12/2023 tại hai xã Hra và Đak Ta Ley.
Theo Thông báo số 419/TB-STNMT, Sở Tài nguyên và Môi trường yêu cầu Công ty Cổ phần đá Mang Yang Trang Đức tạm dừng hoạt động khai thác khoáng sản tại mỏ đá thuộc địa bàn hai xã Hra và Đak Ta Ley từ ngày 18/12/2023. Tuy nhiên, vào đầu tháng 5/2024, người dân địa phương liên tục phản ánh việc công ty này không tuân thủ lệnh tạm dừng, vẫn tổ chức hoạt động khai thác và vận chuyển đá bình thường.
Trao đổi về vấn đề này, đại diện Công ty Cổ phần đá Mang Yang Trang Đức giải thích rằng, đơn vị sử dụng máy xúc để thu gom sản phẩm cũ vận chuyển về khu vực chế biến do còn một khối lượng nhỏ sản phẩm đá sau nổ mìn thời điểm trước ngày 18/12/2023 nằm rải rác tại khu vực mỏ của Công ty. Cùng với đó, Công ty cải tạo khu vực đất cạnh đường đi để trồng cây xanh để gia cố ngăn chặn nguy cơ sạt lở. Công ty này cũng khẳng định từ ngày 7/5/2024 đến nay, không đưa các máy xúc xuống khu vực mỏ và cam kết không thực hiện việc khai thác khoáng sản mới.
Tuy nhiên, ghi nhận của phóng viên TTXVN vào ngày 8/5/2024 cho thấy, hoạt động tại mỏ đá không chỉ đơn thuần là thu gom đá cũ mà còn có dấu hiệu khai thác mới. Từ con đường liên xã Hra - Lơ Pang, có thể quan sát thấy các hoạt động khai thác và chế biến đá diễn ra nhộn nhịp. Tại khu vực trung tâm mỏ đá, hai xe máy xúc sử dụng mũi đục và gầu múc lớn liên tục đục phá từng lớp đá. Tốp xe ben 2 đến 3 chiếc chở đầy đá, nối đuôi nhau chạy lên khu vực chế biến.
Khi hay tin mỏ đá tại hai xã Hra và Đak Ta Ley hết hạn, dừng hoạt động từ ngày 18/12/2023, người dân ở địa phương rất vui mừng vì từ nay sẽ không còn chịu cảnh bất an đối với hoạt động khai thác, chế biến đá của Công ty Cổ phần đá Mang Yang Trang Đức. “Người dân chúng tôi vẫn thấy mỏ đá này hoạt động bình thường, điều này làm chúng tôi hết sức ngạc nhiên và băn khoăn, không rõ mỏ đá đã hết hạn hay chưa?”, một người dân cho biết.
Trước những nghi vấn về hoạt động khai thác đá trái phép, Ủy ban nhân dân xã Hra và huyện Mang Yang đã tiến hành kiểm tra; khẳng định Công ty Cổ phần đá Mang Yang Trang Đức đã chấp hành việc tạm dừng hoạt động khai thác.
Ông Trần Thanh Tuấn, Chủ tịch UBND xã Hra khẳng định: Từ khi mỏ đá hết thời hạn được phép khai thác khoáng sản đến nay, địa phương đã giám sát chặt chẽ việc tuân thủ của Công ty. Từ ngày 7/5/2024 đến nay, qua công tác theo dõi, nắm bắt tình hình thì Công ty không đưa các phương tiện, máy xúc xuống khu vực mỏ. Hiện, đơn vị này đang thu dọn, vận chuyển các sản phẩm đá sau nổ mìn thời gian trước khi hết hạn giấy phép về khu vực chế biến.
Báo cáo số 238/BC-UBND của huyện Mang Yang ngày 15/5/2024 về việc kiểm tra, xử lý thông tin phản ánh mỏ đá đã hết hạn giấy phép, chưa được gia hạn nhưng vẫn tiếp tục khai thác khoáng sản, do ông Krung Dam Đoàn, Phó Chủ tịch UBND huyện ký cũng cho thấy, mỏ đá ở hai xã Hra và Đak Ta Ley thuộc Công ty Cổ phần đá Mang Yang Trang Đức đã chấp hành nghiêm túc việc tạm dừng hoạt động khai thác theo yêu cầu của ngành chức năng. Báo cáo này cũng nêu rõ Công ty đã đưa toàn bộ phương tiện, máy móc, thiết bị phục vụ khai thác khoáng sản ra khỏi khu vực mỏ đá.
Trao đổi về vụ việc, ông Lương Thanh Bình, Phó Giám đốc Sở Tài Nguyên và Môi trường Gia Lai cho biết, đối với mỏ đá thuộc quyền sở hữu của Công ty Cổ phần đá Mang Yang Trang Đức nằm tại hai xã Hra và Đak Ta Ley, huyện Mang Yang sau khi hết hạn giấy phép, Sở đã phát thông báo số 419 ngày 18/12/2023 về việc tạm dừng khai thác khoáng sản tại mỏ đá gửi đến chính quyền địa phương và Công ty; đồng thời đề nghị chính quyền địa phương chỉ đạo các cơ quan chuyên môn theo dõi, kiểm tra và giám sát việc này chặt chẽ.
Theo Điều 39 của Nghị định 158/2016/NĐ-CP của Chính phủ, trong khi chờ cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép gia hạn giấy phép khai thác khoáng sản hoặc có văn bản trả lời không được gia hạn giấy phép khai thác khoáng sản thì tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản có trách nhiệm quản lý, bảo vệ tài sản, công trình khai thác, công trình an toàn, bảo vệ môi trường, bảo vệ khoáng sản chưa khai thác. Nghiêm cấm thực hiện hành vi khai thác khoáng sản tại khu vực mỏ khi chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền gia hạn giấy phép khai thác khoáng sản theo quy định.
Các báo cáo đều cho rằng Công ty Cổ phần đá Mang Yang Trang Đức đã đưa toàn bộ phương tiện, máy móc, thiết bị phục vụ khai thác khoáng sản ra khỏi khu vực mỏ đá, tuy nhiên, ghi nhận thực tế thì hoạt động khai thác vẫn diễn ra rầm rộ. Qua đây cho thấy, cần tăng cường quản lý, giám sát hoạt động khai thác tại các mỏ khai thác khoáng sản đã hết hạn hoặc đang trong quá trình xin gia hạn để đảm bảo việc khai thác được thực hiện một cách có trách nhiệm, bền vững, góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương, bảo vệ môi trường và ngăn chặn thất thoát nguồn tài nguyên khoáng sản.
Vào ngày 17/9/2021, UBND tỉnh Gia Lai có quyết định thu hồi 36.200m2 đất của Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Trang Đức và cho Công ty Cổ phần đá Mang Yang Trang Đức thuê để khai thác khoáng sản đá xây dựng tại hai xã Hra và Đak Ta Ley. Thời hạn thuê đất đến ngày 18/12/2023./.