Giải quyết thực trạng thiếu giáo viên ở Tây Nguyên * Bài 1: Nhiều nơi thiếu giáo viên trầm trọng
Theo thống kê của Sở Giáo dục và Đào tạo 5 tỉnh Tây Nguyên, hiện nay, toàn khu vực đang thiếu hơn 6.500 giáo viên ở các cấp học.
TTXVN - Tình trạng thiếu giáo viên xảy ra ngày càng trầm trọng, tại nhiều cấp học ở Tây Nguyên. Đây là khu vực khó khăn, đông đồng bào dân tộc thiểu số, nên việc này ảnh hưởng nghiêm trọng đến phổ cập giáo dục, nâng cao trình độ, kiến thức cho người dân.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu giáo viên, song chủ yếu là do quá trình luân chuyển, không tuyển được giáo viên hoặc do nhiều người không còn mặn mà với "nghề giáo" vì lương thấp. Đặc biệt, năm học 2023 - 2024, việc thiếu giáo viên đang khiến ngành Giáo dục các tỉnh Tây Nguyên "đau đầu" tìm giải pháp. Phóng viên TTXVN thực hiện loạt 3 bài "Giải quyết thực trạng thiếu giáo viên ở Tây Nguyên" làm rõ thực trạng, đề xuất giải pháp cho vấn đề này.
Bài 1: Nhiều nơi thiếu giáo viên trầm trọng
Theo thống kê của Sở Giáo dục và Đào tạo 5 tỉnh Tây Nguyên, hiện nay, toàn khu vực đang thiếu hơn 6.500 giáo viên ở các cấp học. Mặc dù ngành Giáo dục các tỉnh đã chủ động sắp xếp, bố trí giáo viên để đảm bảo công tác dạy và học, song không phải nơi nào cũng có thể thực hiện, nhất là tại các vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn.
* Thiếu trên nhiều cấp học
Gia Lai là địa phương có số giáo viên còn thiếu nhiều nhất của khu vực Tây Nguyên, với hơn 3.000 người. Tình trạng thiếu giáo viên trải đều trên tất cả cấp học, trong đó Mầm non thiếu 1.231, Tiểu học thiếu 817, Trung học Cơ sở thiếu 660 và Trung học Phổ thông thiếu 308 giáo viên.
Tại tỉnh Đắk Lắk, bước vào năm học 2023 - 2024, tỉnh vẫn thiếu khoảng 1.700 giáo viên. Số lượng giáo viên thiếu trải đều ở các cấp học. Hầu hết các huyện, thị xã, thành phố đều thiếu giáo viên.
Bà Lê Thị Kim Oanh, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk cho biết, nguyên nhân việc thiếu giáo viên diễn ra nhiều năm là do số học sinh tăng theo hàng năm; Chương trình giáo dục phổ thông 2018 có một số môn học bắt buộc như Tin học, Anh văn, Âm nhạc, Mỹ thuật, Tiếng dân tộc… Một số môn trước đây không có trong chương trình học thì nay là môn học bắt buộc.
Trong khi đó, tại tỉnh Kon Tum, qua rà soát, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh xác định vẫn còn thiếu 836 giáo viên. Tình trạng thiếu giáo viên xảy ra tại tất cả các địa phương trong tỉnh, nhiều nhất tại các huyện Ia H’Drai, Đăk Tô, Đăk Glei.
Bà Phạm Thị Trung, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Kon Tum nhận định, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là trong khoảng gần 10 năm trở lại đây, tuy quy mô học sinh liên tục tăng, năm học sau luôn cao hơn năm học trước, tỷ lệ duy trì sĩ số học sinh, tỷ lệ huy động học sinh ra lớp liên tục được cải thiện qua từng năm học nhưng ngành Giáo dục và Đào tạo vẫn phải thực hiện chính sách tinh giản biên chế theo quy định.
Tại tỉnh Đắk Nông, ngành Giáo dục và Đào tạo cũng xác định vẫn còn thiếu hơn 1.000 giáo viên so với quy định. Ông Nguyễn Văn Toàn, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh cho biết, hiện nay đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý của tỉnh khoảng hơn 11.000 người, trong khi tổng số học sinh của năm học 2023 – 2024 là gần 183.000 em, tăng hơn 7.000 em so với năm học trước.
* Khó khăn trong sắp xếp, bố trí giáo viên
Theo ông Lê Duy Định, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Gia Lai, trước tình trạng thiếu giáo viên trầm trọng, ngành Giáo dục tỉnh đã thực hiện nhiều giải pháp kiện toàn sắp xếp mạng lưới trường lớp, điều tiết thừa thiếu giáo viên cục bộ, cắt chuyển biên chế sự nghiệp từ các khu vực khác sang,… Tuy nhiên, những giải pháp trên vẫn không đáp ứng được nhu cầu giáo viên ở mức tối thiểu để duy trì việc dạy và học.
"Việc biệt phái giáo viên hoặc phân công dạy nhiều nơi, dạy liên trường, liên cấp nảy sinh một số khó khăn, bất cập như một bộ phận giáo viên biệt phái có tâm lý không yên tâm công tác, không phát huy hết năng lực, sở trường trong giảng dạy, còn tâm lý đi biệt phái một thời gian rồi về; định mức, chế độ làm việc của giáo viên các cấp học khác nhau gây lúng túng trong quá trình thực hiện; việc phân công chuyên môn thường xuyên không ổn định, dễ bị xáo trộn. Khoảng cách từ nhà đến trường dạy biệt phái xa, gây khó khăn cho giáo viên đặc biệt là giáo viên nữ, giáo viên có con nhỏ…", ông Lê Duy Định phân tích.
Tương tự, tại tỉnh Đắk Đắk, trước tình trạng thiếu giáo viên, nhiều địa phương đã tiến hành các giải pháp tạm thời như bố trí, sắp xếp giáo viên, để một giáo viên giảng dạy tại nhiều nơi, nhiều lớp, thậm chí là nhiều cấp học.
Thầy Nguyễn Văn Dũng, Hiệu trưởng Trường Trung học Cơ sở Trần Quang Diệu (thành phố Buôn Ma Thuột) cho biết, trong thời gian chờ Phòng Giáo dục và Đào tạo, Uỷ ban nhân dân thành phố bổ sung, bố trí giáo viên còn thiếu, nhà trường đã động viên cán bộ giáo viên sẵn có, phân công tăng tiết cho giáo viên, một giáo viên tiến hành dạy nhiều lớp, nhiều môn… để thực hiện nhiệm vụ đầu năm học.
"Với các trường khác thì giáo viên môn Ngữ văn có thể dạy môn Lịch sử, Địa lý. Nhưng tại trường, giáo viên môn Ngữ văn đã thiếu 2 người. Các giáo viên chéo ban thì lại không thể phân lịch được nên rất khó cho nhà trường… Dù nhận được tiền thêm giờ do tăng tiết, nhưng sức khỏe của giáo viên không đảm bảo gây ảnh hưởng đến chất lượng dạy học cho học sinh", thầy Dũng chia sẻ.
Cũng do thiếu giáo viên nên tại Trường Trung học Cơ sở Trần Quang Diệu, thành phố Buôn Ma Thuột, theo dự toán chia chuyên môn của năm học 2023 – 2024, mỗi giáo viên dạy Ngữ Văn phải đảm nhận 25 – 26 tiết/tuần, cao hơn so với quy định là 19 tiết/tuần. Không những vậy, giáo viên Ngữ Văn phải đảm nhiệm dạy các môn tích hợp hoặc các môn Lịch sử, Địa lý. Điều này khiến đội ngũ giáo viên Ngữ Văn chưa thể đáp ứng yêu cầu.
"Đối với tổ bộ môn Ngữ văn, giáo viên đang dạy 26 tiết/tuần, ngoài việc giảng dạy trên lớp, chúng tôi còn phải soạn kế hoạch bài dạy cho các chuyên đề, các nội dung khác , rất khó khăn. Gần như chúng tôi không còn thời gian để thực hiện nữa, áp lực rất lớn", cô Nguyễn Thị Tâm, giáo viên môn Ngữ văn, Trường Trung học Cơ sở Trần Quang Diệu, chia sẻ./.
Bài 2: Khó tuyển dụng
