Việc dạy tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số chuẩn bị vào lớp 1 giúp học sinh mạnh dạn hơn trong giao tiếp, tự tin phát biểu, từng bước nâng cao kết quả học tập.
Trong dịp Hè, cùng với trẻ em dân tộc thiểu số cả nước, học sinh dân tộc thiểu số tỉnh Khánh Hòa trước khi vào lớp 1 đã được học tăng cường tiếng Việt. Tuy chỉ diễn ra trong thời gian ngắn nhưng đây là tiền đề quan trọng, giúp trẻ tự tin hơn khi đọc, viết tiếng Việt khi bước vào năm học mới.
Nỗ lực cho trẻ làm quen tiếng Việt
Bác Ái là xã vùng cao ở phía Tây Bắc tỉnh Khánh Hòa, nơi có khoảng 88% dân số là đồng bào Raglai. Trong Hè 2025, toàn xã có 4 trường tiểu học tổ chức lớp tiếng Việt tăng cường cho 191 học sinh chuẩn bị vào lớp 1.
Tại Trường Tiểu học Phước Thắng ở ngay trung tâm xã Bác Ái, giữa tháng 8/2025 có 3 lớp học tiếng Việt chuẩn bị cho học sinh dân tộc thiểu số. Từ cổng trường, có thể nghe tiếng trẻ ê a đọc chữ, trò chuyện bằng tiếng Việt. Trong lớp học của cô Võ Thị Minh Thư, nhiều em chăm chú tô chữ cái. Trẻ hào hứng khi được cô hướng dẫn viết và đọc to theo. Cô Minh Thư cho biết, so với trước đây, điều kiện của người dân đã khá hơn, phụ huynh quan tâm đưa con em đến lớp và thường xuyên trao đổi tình hình học tập với giáo viên.
Em Katơr Thị Nhung, học sinh lớp cô Bùi Thị Hương đã có thể đọc rõ tên mình bằng tiếng Việt, tự tin khoe: “Con vẽ bài chữ l và đọc được số làm toán!”. Cô Hương chia sẻ, ban đầu nhiều em chưa biết cầm bút, rụt rè khi vào lớp, nhưng sau thời gian tăng cường dịp Hè, các em đã bạo dạn, tự tin phát biểu và tham gia hát múa trong lớp.
“Với hơn 20 năm dạy lớp 1, tôi thấy việc dạy tăng cường tiếng Việt cho trẻ trước khi vào lớp 1 rất quan trọng, giúp các em có nền tảng cơ bản, dễ bắt nhịp với chương trình chính khóa. Tuy nhiên, ở vùng cao, vẫn còn không ít khó khăn,” cô Hương nói.
Cô Katơr Thị Trinh, giáo viên người Raglai của trường có lợi thế hiểu rõ ngôn ngữ bản địa nên dễ dàng hỗ trợ học sinh. Cô khuyến khích trẻ nói tiếng Việt trong lớp, đồng thời giải thích những từ tương ứng khi các em còn dùng tiếng dân tộc. Giờ học của cô thường gắn với trò chơi, hát múa ngoài trời, vừa luyện chữ, làm quen con số, tăng cường giao tiếp bằng tiếng Việt. “Ngoài viết chữ, làm quen con số, việc cho trẻ giao lưu, tăng cường nói tiếng Việt qua các trò chơi cũng là nội dung bài học cho trẻ. Do đó, mình luôn cố gắng làm tốt các nội dung nhất có thể, để trẻ vào lớp 1 thật sự có nền tảng tốt”, cô Trinh cho hay.
Cô Trần Thị Hồng Chẩm, Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học Phước Thắng khẳng định, nhà trường đã triển khai dạy học tăng cường cho học sinh trước khi vào lớp 1 từ 10 năm nay, nhằm tạo điều kiện cho trẻ làm quen trường, lớp và tiếng Việt. Giáo viên tham gia đều tận tâm, song vẫn còn khó khăn khi chưa có nguồn kinh phí hỗ trợ thêm, nhiều thầy cô phải tự lo sách vở cho học sinh; nhà trường luôn tạo điều kiện cho trẻ vận động thể chất, đảm bảo cho trẻ “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”.
Học sinh dân tộc mạnh dạn, tự tin hơn sau lớp học Hè
Ông Trương Công Huân, Phó Chủ tịch UBND xã Bác Ái nhận xét: Việc dạy tiếng Việt chuẩn bị cho học sinh vào lớp 1, kết hợp tăng cường kỹ năng nghe, nói, đọc, viết ngay từ đầu cấp tiểu học, cùng các hoạt động trải nghiệm, sinh hoạt Hè… đã mang lại hiệu quả tích cực. Học sinh mạnh dạn hơn trong giao tiếp, tự tin phát biểu, từng bước nâng cao kết quả học tập. Chúng tôi nhận thấy sự chuyển biến rõ rệt trong khả năng sử dụng tiếng Việt của học sinh, đặc biệt là các em bước vào lớp 1, tạo nền tảng tốt cho năm học mới 2025-2026.
Theo Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Khánh Hòa, Hè 2025, toàn tỉnh có 98 trường tổ chức 238 lớp dạy tiếng Việt cho trẻ em dân tộc thiểu số trước khi vào lớp 1 với 5.690/5.709 trẻ ra lớp và 250 giáo viên tham gia giảng dạy. Ở khu vực phía Bắc Khánh Hòa, các trường chủ động tổ chức dạy trong một tháng (tháng 6 hoặc 7), trong khi khu vực phía Nam triển khai trong hai tuần của tháng 8/2025.
Khánh Hòa thực hiện dạy và học tiếng Việt cho trẻ em dân tộc thiểu số trước khi vào lớp 1 theo Thông tư 23/2023/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Năm nay, việc tổ chức dạy tiếng Việt diễn ra vào dịp Hè, trùng thời điểm bỏ cấp huyện, hợp nhất chính quyền địa phương nên một số nơi chưa tính đến việc thực hiện chi hỗ trợ cho giáo viên.
Lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Khánh Hòa cho biết, các trường tham gia dạy tiếng Việt cho trẻ em dân tộc thiểu số trước khi vào lớp 1 thời gian qua đã đạt được kết quả cơ bản, giúp chuẩn bị tâm thế tốt cho trẻ bước vào lớp 1. Các em đã hình thành kỹ năng học tập ban đầu, phát triển năng lực nghe, nói, đọc, viết tiếng Việt, kỹ năng sử dụng đồ dùng học tập, làm việc theo nhóm, rèn sự tự tin, chủ động và hứng thú tham gia tích cực các hoạt động học tập.
Thực tế, nhiều giáo viên đã làm tốt việc hỗ trợ trẻ lựa chọn, thực hiện hoạt động học tập phù hợp với năng lực, lựa chọn nội dung, ngữ liệu gắn với đời sống thực tế; tôn trọng văn hóa, ngôn ngữ dân tộc của trẻ. Cách ứng xử, giao tiếp của giáo viên được đánh giá là nhẹ nhàng, tự nhiên, khuyến khích trẻ chủ động tham gia hoạt động, tạo cơ hội học tập thông qua trải nghiệm. Nhờ vậy, các em có thêm hứng thú, tinh thần tích cực, tạo nền tảng vững chắc cho năm học mới./.
