Để hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho các địa phương, UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm của từng cấp, từng ngành, tập trung giải quyết các vấn đề về quy hoạch, đất đai.
Các xã, phường của tỉnh Ninh Bình sau khi sắp xếp đã mở ra không gian phát triển mới trên cơ sở quy hoạch lại các khu vực theo từng ngành, lĩnh vực phù hợp với đặc điểm về điều kiện tự nhiên, thế mạnh của mỗi vùng, miền...
* Xác định mục tiêu
Xã Ninh Cường được thành lập trên cơ sở sắp xếp 3 đơn vị hành chính trước đây là thị trấn Ninh Cường, các xã Trực Hùng, Trực Cường với đặc điểm chung là sản xuất nông nghiệp và phát triển đa dạng các ngành nghề truyền thống và dịch vụ.
Thời điểm hợp nhất, tổng giá trị sản phẩm trên địa bàn xã đến năm 2025 ước đạt trên 2.711 tỷ đồng. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực, tỷ trọng công nghiệp, xây dựng, dịch vụ chiếm 84,40%; nông nghiệp chiếm 15,60%. Thu nhập bình quân đầu người ước đạt trên 77 triệu đồng/người/năm.
Giai đoạn 2025 - 2030, xã phấn đấu tổng thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn đạt 143,5 tỷ đồng; nâng tỷ lệ thương mại dịch vụ, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp trong cơ cấu kinh tế đạt gần 89%, giảm tỷ lệ nông nghiệp xuống còn từ 11-13%; thu nhập bình quân đầu người đạt 120 triệu đồng/người/năm...
Để hoàn thành được mục tiêu trên, xã xác định đẩy mạnh công nghiệp hóa, tăng cường ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, thích ứng với biến đổi khí hậu; phát triển kinh tế tư nhân; nâng cao năng lực cạnh tranh trong thu hút đầu tư vào địa phương là một trong 3 khâu đột phá.
Xã đã lập điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030, tập trung xem xét, giải quyết các kiến nghị về đất đai thuộc thẩm quyền; đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng khu dân cư tập trung và tái định cư thôn Lác Môn 3, thôn Đông Bắc, Tây Lương Bình. Cùng đó, xã rà soát, điều chỉnh quy hoạch bổ sung thêm 1 cụm công nghiệp quy mô 40 ha tại thôn Minh Nghĩa và thôn Phong Thái; hoàn thành việc lập và phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 cho khu dân cư tập trung và tái định cư Lác Môn 3, khu đô thị tập trung tại khu vực cánh đồng bờ hồ; rà soát, điều chỉnh bổ sung cảng thủy nội địa tại vị trí khu vực phía Bắc của xã, quy mô khoảng 5 ha.
Nhằm tạo điều kiện cho người dân phát triển sản phẩm đặc trưng của địa phương, xã khuyến khích người dân liên kết sản xuất, phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp công nghệ cao để tạo ra sản phẩm có giá trị gia tăng cao. Toàn xã có 3 mô hình cánh đồng lớn, diện tích 124 ha. Tổng diện tích ruộng đất được tích tụ, tập trung khoảng 204 ha; trong đó, 164 ha liên kết sản xuất - tiêu thụ sản phẩm với các doanh nghiệp. Xã có 16 sản phẩm OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm) đạt tiêu chuẩn 3, 4 sao như gạo sạch Hương Cốm Cường Tân, gạo Nhật - KoJi Cường Tân; kẹo vừng, lạc Vũ Thịnh, nước mắm, mắm cáy Ninh Cường...
Ông Đặng Hồng Giang, Phó Chủ tịch UBND xã Ninh Cường cho biết, xã chủ trương tranh thủ nguồn vốn đầu tư thúc đẩy phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, phù hợp với quy hoạch, xu thế phát triển của địa phương. Khai thác tối đa cơ sở hạ tầng hiện có; phối hợp với các doanh nghiệp tiếp tục mở rộng quy mô sản xuất; duy trì và phát triển các ngành nghề truyền thống, kết hợp phát triển nhanh các nghề mới phù hợp và thương mại điện tử, đa dạng hóa hoạt động dịch vụ, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng, sinh hoạt của người dân, tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người lao động; phối hợp đào tạo, bồi dưỡng nghề để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
* Tháo gỡ rào cản
Sau 3 tháng vận hành, bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp tại các xã, phường trên địa bàn tỉnh Ninh Bình cơ bản đi vào ổn định và hoạt động thông suốt. Dù vậy, một số lĩnh vực liên quan đến đất đai, quy hoạch, xây dựng gặp khó khăn, vướng mắc khiến cho các địa phương còn lúng túng...
Tại xã Vụ Bản sau sắp xếp, UBND đã trình HĐND xã phê duyệt kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021-2025 và năm 2025 trên cơ sở hợp nhất kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021-2025 và năm 2025 của 3 xã trước sắp xếp, đồng thời ban hành quyết định về phê duyệt điều chỉnh thông tin 26 dự án đầu tư công do các đơn vị cũ là UBND các xã Kim Thái, Tam Thanh và thị trấn Gôi làm chủ đầu tư.
Xã có 3 dự án đang thực hiện là dự án đầu tư hạ tầng cụm công nghiệp Kim Thái, khu dân cư tập trung Kim Thái và Tam Thanh. Hiện nay, một số bước trong trình tự đầu tư xây dựng cơ bản còn vướng mắc, chưa có hướng dẫn cụ thể gây khó khăn cho xã như bước chuẩn bị đầu tư và kế hoạch lựa chọn nhà thầu thực hiện dự án vẫn chưa phân định được đơn vị nào lập nhiệm vụ dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu; bước quyết toán dự án hoàn thành chưa có hướng dẫn cụ thể; chưa có văn bản giao thẩm quyền thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng, báo cáo kinh tế kỹ thuật các dự án sử dụng vốn đầu tư công, vốn nhà nước ngoài đầu tư công do UBND cấp xã quyết định đầu tư…
Ông Trần Minh Hoan, Bí thư Đảng ủy xã Vụ Bản cho hay, xã sẽ tổ chức rà soát, điều chỉnh quy hoạch trên địa bàn đảm bảo phù hợp với đơn vị hành chính mới và thực hiện hiệu quả nhằm khai thác không gian phát triển mới. Cùng với đó, xã đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng khu dân cư tập trung Kim Thái, hoàn thiện các thủ tục liên quan để đưa vào đấu giá đất khu dân cư Tam Thanh. Để thực hiện điều đó, xã Vụ Bản đề xuất UBND tỉnh, các sở, ngành sớm có hướng dẫn quy trình thực hiện thủ tục đầu tư dự án của cấp xã theo mô hình mới, đồng thời cho xã sớm điều chỉnh quy hoạch xã phù hợp với các quy hoạch của tỉnh, định hướng xã trở thành trung tâm kết nối Hoa Lư - Nam Định.
Tại phường Vị Khê, địa phương sắp xếp địa giới hành chính từ xã Nam Điền và phường Nam Phong, nơi có ngành nghề truyền thống là trồng hoa cây cảnh cho giá trị kinh tế cao với tổng diện tích canh tác toàn xã là 1.440 ha. Xã xác định, phát triển nông nghiệp dựa trên lợi thế địa phương, khuyến khích nông dân tích tụ ruộng đất, xây dựng cánh đồng mẫu lớn, vùng sản xuất tập trung, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, từ đó xây dựng phát triển kinh tế làng nghề gắn với du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm.
Tuy nhiên thực tế cho thấy nhu cầu chuyển đổi từ đất trồng lúa sang trồng hoa cây cảnh là rất cần lớn, nhiều vùng đã được chuyển đổi để phát triển kinh tế tại địa phương nhưng đến nay chưa có cơ chế hướng dẫn cụ thể về vấn đề này để thực hiện theo luật. Cùng với đó, theo khoản 3, Điều 179, Luật Đất đai năm 2024 quy định quỹ đất công ích của địa phương phải đấu giá để cho thuê. Thực tế việc thực hiện khó khăn liên quan đến vị trí cho thuê, giá cho thuê, phương thức đấu giá...
Để giải quyết những vấn đề đặt ra trong quá trình vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, ông Bùi Quốc Trung, Phó Chủ tịch UBND phường Vị Khê mong muốn UBND tỉnh xem xét, đồng ý chủ trương cho phép UBND phường rà soát, lập quy hoạch chung của phường đảm bảo phù hợp với thực tế tại địa phương đồng thời có hướng dẫn cụ thể nội dung triển khai việc đấu giá quỹ đất công ích tại địa phương theo quy định.
Thời gian qua, nhằm tháo gỡ những khó khăn của địa phương trong quá trình vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, tỉnh Ninh Bình thường xuyên tổ chức các đoàn công tác do lãnh đạo UBND tỉnh chủ trì, làm việc, lắng nghe thực trạng và những đề xuất, kiến nghị của các xã. Tại các buổi làm việc, các sở, ngành, cơ quan chuyên môn của tỉnh tiếp thu các ý kiến, căn cứ vào các quy định, hướng dẫn của bộ, ngành Trung ương và thực tế ở địa phương chủ động tham mưu cho UBND tỉnh trong việc giải quyết các vấn đề tồn tại, phát sinh trong quá trình hoạt động.
Để hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho các địa phương, UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm của từng cấp, từng ngành, tập trung giải quyết các vấn đề về quy hoạch, đất đai. Tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị chuyên môn khẩn trương cập nhật, tích hợp các dự án trọng điểm vào quy hoạch tổng thể; đồng thời ban hành quy trình giải quyết thủ tục đất đai thống nhất, rút gọn, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, nhà đầu tư nhằm đưa kinh tế của tỉnh bứt phá, hướng đến trở thành thành phố trực thuộc Trung ương năm 2030./.
