Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV: Bộ Y tế đề xuất cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan khẳng định, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng đang tăng nhanh và tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của người dân, đặc biệt là đối với giới trẻ.
Chiều 11/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội chất vấn và trả lời chất vấn tại hội trường về nhóm vấn đề lĩnh vực Y tế. Trong đó, vấn đề thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng là nội dung được nhiều đại biểu chất vấn Bộ trưởng Bộ Y tế.
Tại hội trường, đại biểu Phạm Thị Kiều (Đắk Nông) chất vấn việc thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đang là mối nguy hiểm cho sức khỏe con người, nhất là ở độ tuổi thanh, thiếu niên. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết đánh giá thực trạng và giải pháp để kiểm soát tình hình này.
Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan khẳng định, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng đang tăng nhanh và tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của người dân, đặc biệt là đối với giới trẻ.
Bộ trưởng dẫn thông tin kết quả điều tra tại 34 tỉnh, thành phố vào năm 2020 cho thấy, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở người trưởng thành từ 15 tuổi trở lên tăng 18 lần, từ 0,2% năm 2015 lên 3,6% năm 2020, trong đó tập trung cao nhất ở nhóm tuổi từ 15-24 tuổi. Kết quả điều tra liên quan đến sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng theo các nhóm tuổi cho thấy, nhu cầu và việc sử dụng trong giới trẻ, đặc biệt là đối với phụ nữ, trẻ em gái cũng tăng lên.
Để giải quyết vấn đề này, Bộ trưởng đề xuất sửa đổi Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá trình Quốc hội xem xét, trong đó có các quy định cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Bà Đào Hồng Lan nhấn mạnh, quan điểm của Bộ là cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và đề xuất Chính phủ có giải pháp mạnh về vấn đề này.
Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, qua lấy ý kiến của các bộ, ngành đa phần rất ủng hộ đề nghị Chính phủ báo cáo Quốc hội có những giải pháp cấm sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Bộ Y tế đã tổ chức đánh giá tác động làm căn cứ khoa học; đã tổ chức công bố tác hại của thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử ra công chúng. Các giải pháp này là những giải pháp mang tính chất căn cơ để cung cấp các bằng chứng, căn cứ pháp lý để Chính phủ quyết định các giải pháp phòng, chống tác hại của thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử.
Cũng chất vấn về nội dung này, đại biểu Đỗ Thị Lan (Quảng Ninh) cho biết, Công điện số 47 của Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu Bộ Y tế kiểm soát, ngăn chặn kịp thời tác hại của thuốc lá này. Cụ thể, nghiên cứu, đề xuất ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành giải pháp quản lý thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết về việc thực hiện nhiệm vụ này.
Liên quan đến câu hỏi của đại biểu, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, Bộ Y tế đã hoàn thành báo cáo trình Chính phủ cho ý kiến, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến và ban hành nghị quyết. Đồng thời, dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt trình tại Kỳ họp thứ 8 đã đề xuất đến nội dung tính thuế đối với thuốc lá mới trong phần tổ chức thực hiện. Bộ Y tế đã có 3 văn bản gửi Bộ Tài chính và Văn phòng Chính phủ đề xuất cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.
“Trên cơ sở đánh giá của Hiệp hội Kinh tế y tế, nếu thu được 1 đồng thuế liên quan tới các loại thuế này, chúng ta phải mất 5 đồng để giải quyết các vấn đề liên quan tới sức khỏe của người dân, chưa kể các hệ lụy gây ra đối với sức khỏe tinh thần, thể chất của người dân” – Bộ trưởng nêu ý kiến.
Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết thêm, Việt Nam đã tham gia Công ước khung về Kiểm soát thuốc lá của Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Bên cạnh giảm thiểu tác hại của thuốc lá thông thường, với những hình thức xuất hiện mới của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, ngành y tế cũng đã có rất nhiều giải pháp tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Trong đó tăng cường tuyên truyền về tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trên các phương tiện thông tin đại chúng, Bộ Y tế phối hợp với ngành giáo dục, các cơ quan liên quan tăng cường truyền thông và phòng, chống tác hại thuốc lá nói chung, trong đó có thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.
Về hỗ trợ cai nghiện thuốc lá cho người dân nói chung và thanh, thiếu niên nói riêng, Bộ trưởng cho biết, triển khai Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, Chính phủ đã thành lập Quỹ phòng, chống tác hại thuốc lá với 9 nhóm nhiệm vụ được thực hiện trong thời gian vừa qua. Trong các nhóm nhiệm vụ của Quỹ, có nhóm nhiệm vụ về thành lập, tổ chức mạng lưới cai nghiện thuốc lá để thiết lập việc hỗ trợ người dân thực hiện cai nghiện thuốc lá.
Bộ Y tế đã tổ chức được 24 điểm tham gia vào mạng lưới cai nghiện thuốc lá. Đó là các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế. Trong đó có rất nhiều bệnh viện chuyên khoa có số lượng bệnh nhân lớn như Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Phổi Trung ương, Bệnh viện Trung ương Huế… Riêng Bệnh viện Bạch Mai đã tổ chức 1 Trung tâm cai nghiện thuộc bệnh viện và thực hiện nhiệm vụ chỉ đạo tuyến, hỗ trợ các bệnh viện trong cả nước về vấn đề này./.