Đề tài giành Giải thưởng Trần Đại Nghĩa 2025 “Nghiên cứu, phát triển sản xuất tủ điện trung thế” với mục tiêu làm chủ công nghệ sản xuất tủ điện trung thế tại Việt Nam, tiến tới nội địa hóa thiết bị, giảm chi phí đầu tư và giảm phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu.
Trong bối cảnh quá trình chuyển đổi số, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đang diễn ra mạnh mẽ, nhu cầu về thiết bị điện, đặc biệt là tủ điện trung thế phục vụ các nhà máy, khu công nghiệp, hệ thống điện quốc gia là rất lớn. Tuy nhiên, phần lớn các thiết bị này vẫn phụ thuộc vào nhập khẩu, chi phí cao và khó kiểm soát về kỹ thuật, đặc biệt khi vận hành trong môi trường khí hậu nồm ẩm của Việt Nam.
Xuất phát từ thực tiễn đó, nhóm kỹ sư của Công ty Cổ phần Kỹ thuật Công nghiệp Á Châu (ACIT) gồm các kỹ sư: Phạm Đình Thắng, Đoàn Kỳ Bá và Bùi Văn Đam đã nghiên cứu và phát triển thành công đề tài “Nghiên cứu, phát triển sản xuất tủ điện trung thế” với mục tiêu làm chủ công nghệ sản xuất tủ điện trung thế tại Việt Nam, tiến tới nội địa hóa thiết bị, giảm chi phí đầu tư và giảm phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu. Đề tài đã giành Giải thưởng Trần Đại Nghĩa 2025 - giải thưởng cấp quốc gia uy tín tôn vinh các tác giả, các công trình xuất sắc nhất được ứng dụng vào đời sống thực tiễn, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng.
* Làm chủ công nghệ lõi, chế tạo theo chuẩn toàn cầu
Ông Phạm Đình Thắng, Tổng Giám đốc Công ty ACIT, Chủ nhiệm đề tài cho biết, đề tài tập trung vào hai dòng sản phẩm chủ lực là tủ điện trung thế 24kV và 40,5kV, tuân thủ chặt chẽ tiêu chuẩn IEC 62271-200. Đây là chuẩn mực quốc tế về an toàn và hiệu năng thiết bị đóng cắt trong mạng điện trung thế. Toàn bộ quá trình thử nghiệm sản phẩm được thực hiện tại Tổ chức KEMA, Hà Lan (Tổ chức thử nghiệm thiết bị điện nổi tiếng và uy tín hàng đầu thế giới). Việc vượt qua các bài thử nghiệm khắt khe như khả năng chịu dòng sự cố ngắn mạch, chịu điện áp tần số công nghiệp, điện áp xung sét, thử kín khí… không chỉ chứng minh chất lượng sản phẩm mà còn thể hiện năng lực làm chủ công nghệ và thiết kế chế tạo theo chuẩn toàn cầu.
Tủ điện trung thế mang thương hiệu ACIT hiện diện trong hàng nghìn công trình trên cả nước, từ hệ thống Trạm biến áp 110kV, nhà máy điện mặt trời, điện gió, đến các khu công nghiệp, khu đô thị, bệnh viện và trường học... Sản phẩm không chỉ có ưu thế về giá cả, thời gian giao hàng, dịch vụ hậu mãi mà còn tạo nên một chuỗi cung ứng nội địa khép kín, góp phần thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp phụ trợ trong nước. Trước đó, sản phẩm cũng được công nhận là sản phẩm công nghiệp chủ lực của Hà Nội (các năm 2020 và 2023) và lọt vào Chương trình Thương hiệu quốc gia năm 2024.
“Đây là thành quả của quá trình kiên trì nghiên cứu phát triển, làm chủ công nghệ lõi, tạo các sản phẩm điện đạt chuẩn quốc tế và được cấp chứng nhận của Tổ chức KEMA, Hà Lan”, ông Phạm Đình Thắng chia sẻ.
*Thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp phụ trợ trong nước.
Theo ông Đoàn Kỳ Bá, Phó Tổng Giám đốc Công ty ACIT, đồng Chủ nhiệm đề tài, nhờ được tập trung đầu tư và phát triển, từ năm 2014, dòng sản phẩm tủ trung thế 24kV loại MV-Gsec do ACIT sản xuất đã được thị trường đón nhận và phản hồi tích cực. Sản phẩm được tin tưởng, lắp đặt ở các nhà máy công nghiệp miền Bắc và đặc biệt là ở Trạm biến áp 110kV của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) với những yêu cầu cao về tiêu chuẩn chất lượng. Cụ thể, sản phẩm được lắp đặt trong các Trạm biến áp 110kV của EVN tại Nam Ninh, Giao Thủy, Lạc Quần, Hải Hậu, Gang Thép, Sông Công… như một minh chứng cho chất lượng của dòng tủ này.
Ông Đoàn Kỳ Bá chia sẻ, đề tài “Nghiên cứu, phát triển sản xuất tủ điện trung thế” là một trong những thành tựu nổi bật của Công ty ACIT trong gần 20 năm phát triển. Đây là thành quả của quá trình kiên trì nghiên cứu, phát triển, làm chủ công nghệ lõi, tạo ra sản phẩm thiết bị điện đạt tiêu chuẩn quốc tế, được cấp chứng nhận của Tổ chức KEMA (Hà Lan) và đã được ứng dụng rộng rãi tại nhiều công trình trên cả nước. Ngoài ra, sản phẩm của đề tài được vinh danh là sản phẩm thương hiệu quốc gia năm 2024 và cũng là sản phẩm chủ lực của Thủ đô Hà Nội nhiều năm qua.
Ông Đoàn Kỳ Bá cho biết, thời gian tới, nhóm nghiên cứu sẽ tiếp tục ưu tiên chuyển đổi số, tạo môi trường thuận lợi cho đổi mới sáng tạo để doanh nghiệp dễ dàng hơn trong việc tiếp cận nguồn lực, vốn và thị trường... Theo đó, Công ty ACIT sẽ tiếp tục sản xuất tủ trung thế RMU 24kVvà 35kV đạt tỷ lệ nội địa hóa trên 80%, được sản xuất trên dây chuyền hiện đại, đạt chuẩn quốc tế, đủ sức cạnh tranh trực tiếp với các thương hiệu toàn cầu ngay trên thị trường Việt Nam.
Đánh giá cao về đề tài “Nghiên cứu, phát triển sản xuất tủ điện trung thế”, Phó Giáo sư, Tiến sỹ Chu Hoàng Hà, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cho biết, trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh công nghiệp hóa và hiện đại hóa, nhu cầu năng lượng tăng cao, đặc biệt là các nguồn điện, vì thế, doanh nghiệp đã chủ động trong việc nghiên cứu và chế tạo được các thiết bị tủ điện có chất lượng tương đương với các hãng nổi tiếng trên thế giới nhưng có giá thành thấp hơn. Các khâu sản xuất được tự động hóa cao, hiện sản phẩm đang được sử dụng rộng rãi trong nước.
“Có thể nói, công trình mang tính đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực công nghiệp, điện lực, đóng góp quan trọng cho quá trình làm chủ công nghệ, nội địa hóa thiết bị, giảm phụ thuộc vào nhập khẩu, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam trong lĩnh vực công nghệ điện”, Phó Giáo sư, Tiến sỹ Chu Hoàng Hà nhấn mạnh./.
