Việc trao quyền cho phụ nữ giúp nâng cao năng suất, chất lượng nông sản và đóng góp vào an ninh lương thực, phát triển kinh tế là điều cần thiết để thay đổi cách làm nông.
Phụ nữ nông thôn "thời 4.0" không đơn thuần là người lao động, họ còn có thể học hỏi, ứng dụng các tiến bộ khoa học, kỹ thuật vào sản xuất như sử dụng máy móc hiện đại, áp dụng các phương pháp canh tác tiên tiến.
Đó là khẳng định của Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Duy Cần, Đại học Cần Thơ tại hội thảo “Nâng bước phụ nữ nông thôn Việt” dành cho gần 200 nữ nông dân tiêu biểu khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, do Công ty Trách nhiệm hữu hạn Syngenta Việt Nam tổ chức vào chiều 23/10, tại thành phố Cần Thơ.
Theo Tổng cục Thống kê Việt Nam, phụ nữ chiếm gần 50% lực lượng lao động nông nghiệp, tương đương hơn 12 triệu người. Ở các vùng nông thôn, gần 63% lao động nữ vẫn đang gắn bó với nông nghiệp. Họ không chỉ là người lao động mà còn là người quản lý kinh tế hộ gia đình, người gìn giữ tri thức bản địa, nuôi dưỡng thế hệ tương lai và là cầu nối văn hóa của cộng đồng làng quê.
Mặc dù phụ nữ đóng vai trò quan trọng và góp phần trong hầu hết các lĩnh vực nông nghiệp nhưng theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Duy Cần, thách thức với phụ nữ nông thôn là khó tiếp cận công nghệ, vốn, thị trường, đặc biệt là sự hạn chế trong việc tiếp cận đất đai và nguồn lực. Những định kiến giới và chuẩn mực xã hội truyền thống vẫn còn ảnh hưởng mạnh mẽ, khiến phụ nữ ít được công nhận trong vai trò lãnh đạo hoặc ra quyết định trong lĩnh vực nông nghiệp cũng như trong xã hội nông thôn. Phụ nữ thường có ít cơ hội hơn nam giới trong việc tham gia các chương trình đào tạo về kỹ thuật, quản lý hoặc tiếp cận thị trường. Ngoài đảm nhận công việc đồng áng, nhiều phụ nữ còn đảm nhận vai trò chăm sóc gia đình, khiến họ ít có thời gian và cơ hội tham gia vào hoạt động phát triển kinh doanh hoặc hợp tác xã...
Vào thời đại nông nghiệp bền vững và số hóa ngày nay, phụ nữ đang từng bước vươn lên làm chủ tri thức, áp dụng công nghệ, tham gia quản lý hợp tác xã và đưa ra các sáng kiến cộng đồng, góp phần đưa nông nghiệp Việt Nam hòa nhịp cùng xu hướng toàn cầu.
Tại hội thảo, các chuyên gia nhận định, phụ nữ đã và đang đóng góp quan trọng trong việc thay đổi nhận thức của cộng đồng về vai trò của họ trong nông nghiệp. Phụ nữ không chỉ làm nông mà còn là người quản lý, người học hỏi, người kinh doanh, người kết nối. Phụ nữ trở thành những người đóng vai trò tiên phong trong sản xuất nông nghiệp hữu cơ và kinh tế xanh; nhiều phụ nữ đã đưa ra các ý tưởng đột phá và ứng dụng phương pháp sản xuất bền vững, góp phần tối ưu hóa sử dụng tài nguyên một cách hợp lý và thân thiện với môi trường.
Khẳng định vai trò của phụ nữ như một trụ cột quan trọng trong chiến lược phát triển nông nghiệp bền vững, tại hội thảo, các chuyên gia, nhà khoa học và phụ nữ làm nông nghiệp ở Đồng bằng sông Cửu Long cùng chia sẻ, kiến tạo tư duy và bản lĩnh mới để vượt qua thách thức, đón đầu cơ hội trong thời kỳ chuyển đổi của nông nghiệp; ứng dụng tri thức và công nghệ trong canh tác thông minh, sản xuất an toàn, góp phần giảm phát thải và bảo vệ môi trường; chăm sóc sức khỏe thể chất và tinh thần, khuyến khích phụ nữ yêu thương bản thân, duy trì năng lượng tích cực để lan tỏa tới gia đình và cộng đồng.
Nhận định làm nông nghiệp khiến phụ nữ dễ bị ảnh hưởng sức khỏe, bác sĩ Đỗ Thị Ngọc Diệp, Phó Chủ tịch Hiệp hội Dinh dưỡng Việt Nam nhấn mạnh, sức khỏe là nền tảng của hạnh phúc. Khi phụ nữ khỏe mạnh cả thể chất lẫn tinh thần, họ sẽ lan tỏa năng lượng tích cực, nuôi dưỡng hạnh phúc trong gia đình và cộng đồng. Sự bền vững của nông nghiệp cũng bắt đầu từ sự khỏe mạnh và bền bỉ của chính người phụ nữ trên đồng ruộng.
Không chỉ mang đến những giải pháp và công nghệ tiên tiến giúp nông dân nâng cao năng suất và chất lượng cây trồng, mà còn đặc biệt chú trọng đến việc trao quyền và cải thiện đời sống cho phụ nữ nông thôn, ông Trần Thanh Vũ, Tổng Giám đốc Syngenta Việt Nam cho biết đã triển khai nhiều sáng kiến cụ thể trên đồng ruộng, thông qua các giải pháp bảo vệ thực vật, giống cây trồng tiên tiến và các chương trình tập huấn kỹ thuật tại địa phương, giúp hàng nghìn nữ nông thôn tiếp cận tri thức mới, áp dụng quy trình canh tác an toàn, tiết kiệm chi phí và bảo vệ sức khỏe bản thân./.
