Bước sang năm 2025, Việt Nam nỗ lực hoàn thành các mục tiêu trong tiến trình chuyển đổi số, phát triển kinh tế, cải thiện cuộc sống.
Năm 2024, Chính phủ đặt trọng tâm vào phát triển kinh tế số với 4 trụ cột là Công nghiệp công nghệ thông tin; Số hóa các ngành kinh tế; Quản trị số và Dữ liệu số làm động lực cho tăng trưởng và phát triển xã hội nhanh, bền vững. Bước sang năm 2025 - năm bản lề quan trọng, Việt Nam đang nỗ lực hoàn thành các mục tiêu quan trọng trong tiến trình chuyển đổi số để đạt được những mục tiêu phát triển kinh tế, cải thiện đời sống.
Trước đó, từ năm 2020, Việt Nam khởi động chương trình chuyển đổi số quốc gia. Năm 2021 diễn ra tổng diễn tập chuyển đổi số. Trong năm 2022, mọi hoạt động của người dân được dịch chuyển lên môi trường số bằng các nền tảng số Việt Nam. 2023 là năm dữ liệu số quốc gia.
Đồng lòng xây dựng Chính phủ số
Trong phiên họp thứ 3 của Ủy Ban Chuyển đổi số quốc gia, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, chuyển đổi số là xu thế tất yếu, yêu cầu khách quan, lựa chọn chiến lược, ưu tiên hàng đầu để phát triển nhanh và bền vững. Chuyển đổi số là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta, góp phần hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng, nhân dân ấm no, hạnh phúc, không để ai bị bỏ lại phía sau trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Năm 2024, với sự chỉ đạo quyết liệt của Ủy ban quốc gia về Chuyển đổi số - người đứng đầu là Thủ tướng chính phủ, cùng sự tham gia điều phối, thúc đẩy của Bộ Thông tin và Truyền thông – Cơ quan thường trực quốc gia về chuyển đổi số, hoạt động chuyển đổi số Việt Nam diễn ra quyết liệt, mạnh mẽ trên cả 3 lĩnh vực: Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số.
Ở phạm vi Trung ương, Chính phủ, các bộ, ngành đã tập trung xây dựng thể chế, ban hành chính sách để hoàn thiện môi trường pháp lý, thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia với nhiều văn bản quan trọng như: Ban hành Quy hoạch hạ tầng thông tin và truyền thông, Chiến lược dữ liệu quốc gia, phát triển công nghiệp bán dẫn, chương trình phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn, khung phát triển hạ tầng số Việt Nam… Đây là những văn bản mang tính kim chỉ nam để mở đường cho chuyển đổi số Việt Nam phát triển tập trung vào các lĩnh vực như: Công nghệ cao, thanh toán điện tử, đơn giản hóa thủ tục hành chính, quản lý dữ liệu quốc gia...
Xác định đẩy nhanh chuyển đổi số phải bằng nền tảng công nghệ, năm 2024, nền tảng số quốc gia được các bộ, ngành, địa phương huy động nhiều nguồn lực để triển khai. Theo đó, cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được triển khai thần tốc đảm bảo liên thông, kết nối dữ liệu cho 18 bộ, 63 địa phương, phục vụ hơn 1,3 tỷ lượt tra cứu, hơn 537 triệu lượt đồng bộ thông tin (tính đến tháng 9/2024). Gần 3.000 danh mục cơ sở dữ liệu dùng chung của các bộ, ngành, địa phương đã được ban hành. Đặc biệt, khối cơ quan nhà nước tích cực triển khai nền tảng tích hợp chia sẻ dữ liệu quốc với mức chia sẻ hơn 81 triệu giao dịch mỗi tháng trong năm 2024. Đồng thời, ứng dụng định danh điện tử VNeID được triển khai đã mang lại lợi ích thiết thực cho cả người dân lẫn công tác quản lý nhà nước. Hiện đã có hơn 20 triệu lượt sử dụng căn cước điện tử, 8 triệu tài khoản đăng nhập cổng dịch vụ công trực tuyến và hơn 14 triệu thông tin công dân tích hợp vào sổ sức khỏe điện tử.
Đến hết 30/11, tỷ lệ hồ sơ dịch vụ công trực tuyến toàn trình của cả nước đạt 45,79% (mục tiêu 2024: 50%, năm 2025: 80%), trong đó khối bộ đạt 63,47%, khối tỉnh đạt 18,54%. Đáng nói, đối với việc ban hành chính sách để khuyến khích, tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp thực hiện dịch vụ công trực tuyến, 100% địa phương đã ban hành chính sách về phí, lệ phí, trong đó có 4 tỉnh, thành phố ban hành chính sách miễn phí, lệ phí (Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Vĩnh Long và Quảng Nam), 57 tỉnh ban hành chính sách giảm tối đa 50% phí, lệ phí. Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Phạm Đức Long nhấn mạnh: Nhiệm vụ trọng tâm là nâng tỷ lệ hồ sơ dịch vụ công trực tuyến toàn trình. Trong đó, chuyển đổi số giữ vai trò quan trọng thúc đẩy phát triển dịch vụ công trực tuyến.
Tháng 9/2024, theo kết quả khảo sát chính phủ điện tử được Liên Hợp quốc công bố, Việt Nam đứng thứ 71 trong tổng số 193 quốc gia, vùng lãnh thổ với mức vươn lên 15 bậc so với năm 2022. Đây là lần đầu tiên, Việt Nam có bước nhảy vọt về kết quả xây dựng Chính phủ điện tử kể từ khi tham gia vào đánh giá xếp hạng năm 2003. Với kết quả xếp hạng này, Việt Nam đã hoàn thành mục tiêu năm 2024 về xếp hạng Chính phủ điện tử.
Kinh tế số là nền tảng phát triển xã hội số
Năm 2024, chuyển đổi số quốc gia có chủ đề: "Phát triển kinh tế số với 4 trụ cột công nghiệp công nghệ thông tin, số hóa các ngành kinh tế, quản trị số, dữ liệu số - Động lực quan trọng cho phát triển kinh tế-xã hội nhanh và bền vững". Ông Nguyễn Minh Tuấn – Vụ trưởng Vụ kinh tế số, Xã hội số, Bộ Thông tin và Truyền thông khẳng định: Kinh tế số là động lực thúc đẩy tăng trưởng dài hạn, tăng trưởng bền vững và nâng cao khả năng chống chịu của nền kinh tế hướng tới mục tiêu Việt Nam trở thành nước có thu nhập cao vào năm 2045.
Để đẩy mạnh kinh tế số, cần phải đo lường được các yếu tố, biết điểm mạnh, yếu trong từng lĩnh vực, triển khai dồn nguồn lực ưu tiên thực hiện. Bộ Thông tin và Truyền thông đã ra mắt bộ công cụ giúp các địa phương đo lường được kinh tế số của các địa phương. Căn cứ theo bộ công cụ, các đia phương xây dựng mục tiêu cụ thể và lộ trình để đạt được.
Năm 2024, hạ tầng số của Việt Nam được đầu tư xây dựng, nâng cấp. Hạ tầng viễn thông có bước tiến vượt bậc khi Cục Viễn thông đã phối hợp với các nhà mạng triển khai đấu giá thành công các băng tầng 5G. Việt Nam đã hoàn thành tắt sóng 2G trên đất liền, phổ cập hạ tầng 3G, 4G và thúc đẩy thương mại hóa 5G để người dân sử dụng dịch vụ băng rộng với chất lượng tốt hơn, tốc độ nhanh hơn, tính năng nhiều hơn. Đến nay, 2 nhà mạng lớn là Viettel và VinaPhone đã chính thức triển khai mạng 5G trong toàn quốc để tăng cường khả năng phục vụ mọi nhu cầu số của người dân, đáp ứng yêu cầu phát triển của nền kinh tế số và thúc đẩy tăng tốc chuyển đổi số quốc gia.
Thống kê đến hết tháng 10/2024, hơn 82,4% hộ gia đình Việt Nam sử dụng cáp quang, tăng 3,3% so với cùng kỳ năm 2023. Con số này đã vượt mục tiêu đề ra là 80% cho năm 2025. Hơn 87% người dân số dụng điện thoại thông minh – thiết bị thiết yếu để người dân kết nối với thế giới, sử dụng các dịch vụ tiện ích trong thế giới hàng ngày, sử dụng dịch vụ công do nhà nước cung cấp.
Trong nỗ lực khẳng định chủ quyền của Việt Nam trên không gian số, năm 2024, Việt Nam có thêm Trung tâm dữ liệu hiện đại lớn nhất cả nước (Viettel Hòa Lạc) do Tập đoàn Công nghiệp Viễn thông Quân đội Viettel xây dựng. Hệ thống trung tâm dữ liệu bảo mật cao nhất, công nghệ tiên tiến sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ chủ quyền dữ liệu và bảo vệ dữ liệu cá nhân tại Việt Nam. Cùng với đó, các doanh nghiệp công nghệ của Việt Nam nỗ lực đầu tư làm chủ những công nghệ then chốt của kỷ nguyên số như: bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI), chip-set 5G… Thượng tá Nguyễn Vũ Hà, Tổng Giám đốc Tổng Công ty Công nghệ cao Viettel (Viettel High Tech) thuộc Tập đoàn Công nghiệp Viễn thông Quân đội (Viettel) cho biết, Viettel đã kết hợp với tập đoàn công nghệ Qualcom để đưa được sản phẩm trạm phát sóng 5G vào thị trường. Điều này có ý nghĩa rất quan trọng vì khi Việt Nam làm được trạm 5G “Made in Việt Nam”, “Made by Viettel” thì sẽ góp phần đảm bảo được an ninh cho thiết bị, tự chủ công nghệ và đảm bảo cho tương lai doanh nghiệp Việt có khả năng “may đo” theo yêu cầu của thị trường Việt Nam cũng như là các thị trường khác.
Đến cuối năm 2024, những kết quả chuyển đổi số của Việt Nam trên cả 3 trụ cột: Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số tạo nền tảng vững chắc cho tiến trình chuyển đổi số theo Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Với sự quyết tâm của toàn bộ hệ thống chính trị, sự đồng lòng của người dân, doanh nghiệp, Việt Nam đã và đang gặt hái những thành công lớn hơn trong thực hiện chuyển đổi số. Qua đó, góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu nhiệm vụ về phát triển kinh tế, xã hội năm 2024 và kế hoạch 5 năm 2021-2025, đem lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc, văn minh, hiện đại cho nhân dân./.
