Trong quá trình đầu tư, thành phố ưu tiên các cầu đã xuống cấp nghiêm trọng, mất an toàn giao thông sẽ được xử lý ngay trong giai đoạn từ năm 2024 - 2025.
* Nhiều cầu phải đầu tư cải tạo
Trên địa bàn Hà Nội hiện có 55 công trình cầu do thành phố quản lý cần phải đầu tư cải tạo, sửa chữa. Con số này được đưa ra sau quá trình rà soát, đánh giá trên cơ sở hồ sơ quản lý cầu, hồ sơ kiểm định, thử tải… Điển hình như: Cầu Trắng (Giáp Bát, Hoàng Mai), cầu 72 II (Hoài Đức), cầu Kim Ngưu (Hai Bà Trưng), cầu Yên Sở (Hoài Đức)...
Ngoài ra, UBND các địa phương cũng đã kiểm tra, rà soát, đánh giá hiện trạng,... đối với các cầu do quận, huyện, thị xã quản lý, trong đó đề xuất đầu tư xây dựng mới, thay thế, cải tạo 89 công trình cầu yếu, cầu tạm. Điển hình như: Cầu Văn Minh bắc qua kênh Bìm (Nam Tiến, Phú Xuyên), cầu Kiều Đông (Phú Xuyên), cầu Gồ (Vân Côn, Hoài Đức), cầu qua sông Tây Ninh (Ứng Hòa)...
Qua rà soát, các cầu yếu trên địa bàn Hà Nội có nhiều hư hỏng của kết cấu chịu lực. Đối với cầu bê tông cốt thép, hệ thống dầm bị nứt vỡ, đặc biệt tại các vị trí đầu dầm; lớp phủ mặt cầu, khe co giãn, lan can cũng hư hỏng nặng…
Với cầu thép, các dầm và hệ liên kết ngang hầu hết đều bị rỉ sét, dầm chủ nhiều cầu bị đứt gãy, rỉ thủng… không đảm bảo khả năng liên kết, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn giao thông.
Nhiều cầu có quy mô mặt cắt ngang chưa đồng bộ với quy mô của tuyến đường, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông cho người và phương tiện lưu thông qua cầu. Chiều rộng cầu nhỏ hơn chiều rộng của đường đầu cầu, làm tính chất liên tục của tuyến đường giao thông bị co thắt, gián đoạn.
Đa số các cầu trong danh sách cầu yếu đều phải hạn chế tải trọng do đã được xây dựng từ lâu, kết cấu chịu lực xuống cấp. Nhiều cầu chỉ đủ đáp ứng tải trọng của xe thô sơ, xe máy... không đáp ứng được nhu cầu giao thông hiện tại. Tải trọng bị hạn chế làm ảnh hưởng đến hiệu quả khai thác của cả đoạn tuyến...
Ngoài ra, nhiều cầu chỉ đủ đáp ứng tải trọng của xe thô sơ, xe máy,... không đáp ứng được nhu cầu giao thông hiện tại. Tải trọng bị hạn chế làm ảnh hưởng đến hiệu quả khai thác của cả đoạn tuyến. Cá biệt nhiều công trình cầu tuy kết cấu đã xuống cấp nghiêm trọng nhưng không cắm biển hạn chế tải trọng, các phương tiện quá khổ, quá tải vẫn thường xuyên lưu thông.
Đây là nguyên nhân khiến cầu ngày càng xuống cấp và khó tránh khỏi nguy cơ sập đổ. Bên cạnh đó, việc sửa chữa, duy tu, bảo trì cho các cầu do quận, huyện, thị xã quản lý còn hạn chế; ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng, an toàn công trình. Hơn nữa, việc quản lý, lưu trữ hồ sơ của công trình cầu còn nhiều tồn tại bất cập, ảnh hưởng tới kiểm định, đánh giá.
* Đánh giá, phân loại để ưu tiên đầu tư
Theo Sở Giao thông Vận tải thành phố Hà Nội, số lượng cây cầu yếu trên địa bàn khá lớn, mức độ xuống cấp và sự cần thiết đầu tư các cầu khác nhau. Tuy nhiên, nguồn lực đầu tư cho các công trình hạ tầng giao thông, đặc biệt cho hệ thống cầu yếu hiện nay còn nhiều hạn chế.
Sở kiến nghị thành phố hỗ trợ bằng nguồn vốn ngân sách thành phố để đầu tư xây dựng mới các công trình này theo cơ cấu: 50% ngân sách thành phố và 50% ngân sách địa phương.
Sở Giao thông Vận tải đã đánh giá, phân loại các công trình cầu tạm, cầu yếu thành 3 nhóm để làm cơ sở đề xuất danh mục và thứ tự ưu tiên đầu tư; trong đó, nhóm 1 là các cầu cần đầu tư xây dựng mới, thay thế cầu cũ; nhóm 2 gồm các cầu còn sử dụng được, cần sửa chữa, cải tạo; nhóm 3 gồm các cầu chưa có phát hiện hư hỏng ảnh hưởng đến an toàn chịu lực, cần theo dõi, kiểm tra duy tu định kỳ.
Theo đó, đối với cầu đầu tư xây dựng mới, việc chuẩn bị sẽ diễn ra trong giai đoạn năm 2024 - 2025. Giai đoạn từ năm 2026 - 2030, các cầu sẽ bước vào giai đoạn thực hiện đầu tư bao gồm tổ chức khởi công, thi công xây dựng; bàn giao đưa vào khai thác sử dụng; quyết toán dự án hoàn thành.
Đại diện Sở GTVT Hà Nội khẳng định, trong quá trình đầu tư, ưu tiên các cầu đã xuống cấp nghiêm trọng, mất an toàn giao thông được xử lý ngay trong giai đoạn 2024 - 2025./.
