Phát triển du lịch bền vững gắn với mô hình kinh tế đêm *Bài 1: Thêm sức hút níu chân du khách
Dù chưa thể nói đã đáp ứng trọn vẹn nhu cầu của tất cả khách du lịch song tại nhiều đô thị du lịch, các sản phẩm du lịch, dịch vụ gắn với kinh tế đêm đang từng bước đáp ứng nhu cầu của du khách.
Xây dựng, khai thác hiệu quả các sản phẩm, dịch vụ gắn với mô hình kinh tế đêm, qua đó khẳng định bản sắc, tạo thêm sức hút cho du lịch là một trong những nội dung quan trọng phát triển du lịch bền vững. Hiện nay, nhiều địa phương đã có các sản phẩm du lịch, tham quan, dịch vụ trải nghiệm gắn với kinh tế đêm phát huy hiệu quả. Tuy nhiên, quá trình triển khai còn nhiều vấn đề đặt ra như: không để lãng phí các tài nguyên của kinh tế đêm, tạo động lực phát triển du lịch; đồng thời vừa đảm bảo phát triển hài hòa, cân đối giữa nhu cầu du khách và cuộc sống người dân tại điểm đến. Các sản phẩm du lịch, dịch vụ đêm cần được chọn lọc, nâng cao giá trị điểm đến nhiều hơn. Phóng viên TTXVN đề cập nội dung này trong hai bài viết: Phát triển du lịch bền vững gắn với mô hình kinh tế đêm.
Kinh tế ban đêm bao gồm nhiều hoạt động kinh doanh, dịch vụ diễn ra từ 18 giờ hôm trước đến 6 giờ ngày hôm sau. Có thể kể đến như các hoạt động kinh doanh, giới thiệu văn hóa ẩm thực, chương trình biểu diễn nghệ thuật, giải trí, lễ hội, sự kiện, hoạt động tham quan, du lịch, trải nghiệm...
Trên thực tế, nhiều địa phương trên cả nước, nhất là ở những trọng điểm du lịch đã bước đầu khai thác sản phẩm du lịch đêm. Mỗi nơi lại có mô hình cụ thể, phát huy chính nguồn lực, thế mạnh của địa phương.
Thành phố Hồ Chí Minh là điểm đến sôi động của cả nước, nơi từng được mệnh danh là "Hòn ngọc Viễn Đông". Theo Sở Du lịch Thành phố, địa phương có nhiều thuận lợi để phát triển du lịch gắn với kinh tế ban đêm dựa trên yếu tố tự nhiên, các hoạt động khám phá văn hóa, trải nghiệm đời sống xã hội.
Hiện nay, tại Thành phố, có gần 32.000 cơ sở dịch vụ ăn uống, nhà hàng địa chỉ cố định và hàng vạn quán ăn đường phố, tạo thuận lợi xây dựng các phố ẩm thực đặc trưng, thúc đẩy kinh tế đêm. Du khách đến Thành phố có thể trải nghiệm nhiều không gian văn hóa ẩm thực, dịch vụ ăn uống về đêm như: phố Bùi Viện (Quận 1), các tuyến phố Vĩnh Khánh (Quận 4), phố ẩm thực trước kỳ đài Quang Trung - Hồ Thị Kỷ (Quận 10), phố Nguyễn Thiện Thuật (Quận 3).
Tại thành phố, các hoạt động văn hóa trải nghiệm, chương trình "City tour về đêm" đang ngày càng trở thành sản phẩm du lịch được nhiều du khách trong nước và quốc tế lựa chọn. Đơn cử, sản phẩm du lịch tại Quận 5 "Về Chợ Lớn xem múa lân" diễn ra định kỳ từ 17 giờ 30 phút đến 20 giờ thứ Bảy và Chủ nhật của tuần thứ 2 mỗi tháng, ở khu vực Quảng trường The Garden Mall (Phường 12). Hoặc tour du lịch "Quận 1 - Sắc màu đêm" với chuỗi điểm đến được đưa vào chương trình tạo nét mới, thu hút du khách khám phá đô thị sôi động phương Nam vào ban đêm. Trong đó, các điểm đến như chợ Bến Thành với hoạt động mua sắm, thưởng thức ẩm thực hấp dẫn, chương trình biểu diễn nghệ thuật, tìm hiểu văn hóa tại Nhà hát Thành phố, tham quan Bảo tàng Mỹ thuật... làm nên sắc màu, góc nhìn khác cho du khách khi trải nghiệm, tham quan thành phố.
Bên cạnh đó, một số sản phẩm tạo điểm nhấn vào từng thời điểm như: Lễ hội Sông nước, Lễ hội Hoa Xuân trên bến dưới thuyền, Lễ hội Nguyên tiêu với nhiều hoạt động được tổ chức bài bản, quy mô vào ban đêm đang góp phần đa dạng sản phẩm du lịch, "lấp đầy" thời gian vui chơi, khám phá của du khách khi đến Thành phố.
Bà Nguyễn Thị Ánh Hoa, Giám đốc Sở Du lịch Thành phố Hồ Chí Minh khẳng định, liên tục tạo các điểm nhấn, đa dạng màu sắc cho sản phẩm du lịch, dịch vụ, Thành phố sẵn sàng thu hút nhiều hơn du khách đến tham quan trải nghiệm hoạt động du lịch, dịch vụ vào ban đêm, kéo dài thời gian lưu trú và tăng chi tiêu của khách du lịch.
Cùng ở Nam Bộ, có lợi thế về du lịch biển, đảo, tỉnh Kiên Giang với điểm đến nổi bật là đảo Ngọc Phú Quốc đã có một số sản phẩm du lịch gắn mô hình kinh tế đêm, hấp dẫn nhiều đối tượng du khách. Hiện nay, tại nhiều khu du lịch, nghỉ dưỡng, các tuyến phố, bãi biển ở Phú Quốc có hoạt động biểu diễn văn hóa nghệ thuật, vui chơi giải trí diễn ra vào buổi tối như ở Grand World Phú Quốc, Tổ hợp vui chơi Sun World Hòn Thơm Nature Park, đảo Thiên Đường Hòn Thơm, Sun Secret Valley Bãi Dài, Sun Grand City Hillside Residence... Về đêm, một số doanh nghiệp lữ hành khai thác, phục vụ du khách nhiều hoạt động tham quan du lịch đêm như, câu cá, thẻ (câu) mực, trải nghiệm làm ngư dân...
Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Kiên Giang Bùi Quốc Thái cho biết, đến Phú Quốc, ngoài hoạt động nghỉ dưỡng, tắm biển, vui chơi, giải trí, thưởng thức ẩm thực, du khách có khá nhiều sự lựa chọn các hoạt động trải nghiệm, tham quan, mua sắm, xem biểu diễn nghệ thuật vào ban đêm, phù hợp từ những du khách trẻ tuổi, năng động đến người yêu thích du lịch "chậm", tìm hiểu nét văn hóa bản địa.
Phát triển đa dạng sản phẩm du lịch, dịch vụ, sáu tháng đầu năm 2024, Du lịch Kiên Giang đón gần 5,5 triệu lượt khách, tổng doanh thu đạt khoảng 13.394 tỷ đồng (tăng gần 27,% so với cùng kỳ năm 2023). Tỉnh phấn đấu năm 2024 đón 9,2 triệu lượt khách, định vị thương hiệu điểm đến, trong đó, thành phố Phú Quốc là một trong những đô thị du lịch nổi bật.
Đã từ lâu, các tuyến phố trong khu phố cổ Hà Nội trở thành điểm hẹn của khách du lịch, thậm chí nơi này hình thành những biệt danh như “Ngã tư quốc tế” Tạ Hiện - Lương Ngọc Quyến, phố bia Tạ Hiện, phố nướng Gầm Cầu, phố hoa quả dầm Tô Tịch, phố ẩm thực Tống Duy Tân… Đặc biệt, những ngày cuối tuần, khu vực phố cổ Hà Nội càng trở nên nhộn nhịp và đầy màu sắc. Hoạt động kinh doanh tại đây chủ yếu là ăn uống, khách sạn, bar, karaoke, biểu diễn nghệ thuật…
Các sản phẩm du lịch đêm khác như Tour đêm Văn Miếu - Quốc Tử Giám: Tinh hoa Đạo học; Show diễn thực cảnh “Tinh hoa Bắc Bộ”; Tour thăm quan di tích Nhà tù Hỏa Lò về đêm; Tour đêm “Giải mã Hoàng Thành” tại Khu di tích Hoàng thành Thăng long; Tour đêm “Chữ Tâm Chữ Tài” tại Bảo tàng Văn học Việt Nam; Tour xe đạp: Đêm Thăng Long – Hà Nội; Tour “Giải mã Hoàng thành Thăng Long”, "Đêm Hoàng cung Thăng Long - Một cảm nhận độc đáo" của Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội cũng được đông đảo du khách biết tới và đón nhận.
Bà Nguyễn Thị Yến, Trưởng Phòng Hướng dẫn - Thuyết minh của Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội cho biết, có những tối cuối tuần, Hoàng thành Thăng Long đón gần 200 khách đến tham quan.
Tại Quảng Ninh, tuyến phố thương mại theo mô hình chợ đêm giải trí bên biển - VuiFest Ha Long chính thức đi vào hoạt động từ tối 29/6 tại phường Bãi Cháy, với kỳ vọng trở thành một điểm vui chơi, mua sắm ấn tượng về đêm tại vịnh kỳ quan thiên nhiên Hạ Long. Đây là mô hình chợ đêm giải trí đầu tiên có mặt tại miền Bắc, quy tụ gần 100 lều bạt và 40 gian ki-ốt kinh doanh. Đến với VuiFest Ha Long, du khách sẽ có những trải nghiệm “ăn quên lối về”, với vô số những món ngon, từ đặc sản Hạ Long như bánh cuốn chả mực, sữa chua trân châu... đến gà nướng đất sét, gà nướng ống tre - món ăn tinh túy từ Tây Bắc...
VuiFest Ha Long còn mang tới cho du khách nhiều trải nghiệm mua sắm đa dạng, từ quà tặng lưu niệm đến thời trang, trang sức hay đặc sản ba miền của Việt Nam. Không giống các tuyến phố thương mại thông thường, mô hình chợ đêm giải trí VuiFest Ha Long là điểm đến để vui say mê với hàng loạt hoạt động giải trí về đêm sôi động như các chương trình âm nhạc về đêm, Bar & Club hay tổ hợp giải trí gamezone, kidzone... Các hoạt động mang đến cho du khách những trải nghiệm khó quên, tạo nên một không gian lễ hội đêm đầy màu sắc và hấp dẫn. Qua đó, từng bước đưa Hạ Long trở thành một điểm đến không chỉ nổi tiếng với cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp mà còn sôi động và hấp dẫn cả ngày lẫn đêm.
Rất nhiều địa phương khác như Ninh Bình, Thừa Thiên - Huế, Đà Nẵng, Bình Thuận, Khánh Hòa, Bình Định, Cần Thơ... đều đã tìm tòi, khai thác thế mạnh sẵn có để phát triển sản phẩm du lịch đêm nhằm thu hút du khách.
Nhiều chuyên gia nêu số liệu khảo sát, nhu cầu chi tiêu của du khách vào ban đêm thường chiếm khoảng 70% mức chi tiêu trong đường tour, còn lại mức chi tiêu ban ngày của du khách chiếm khoảng 30% bởi chủ yếu đi tham quan các địa danh, ăn uống theo chương trình được bố trí trước, tính trong chi phí tour trọn gói. Dù chưa thể nói đã đáp ứng trọn vẹn nhu cầu của tất cả khách du lịch song tại nhiều đô thị du lịch, các sản phẩm du lịch, dịch vụ gắn với kinh tế đêm đang từng bước đáp ứng nhu cầu của du khách "đến để tham quan, trải nghiệm, vui chơi không chỉ vào ban ngày".
Tại Thành phố Hồ Chí Minh, thành công của Lễ hội Sông nước lần thứ hai vừa diễn ra vào đầu tháng 6 vừa qua với nhiều hoạt động điểm nhấn diễn ra vào ban đêm là một trong những dẫn chứng cho việc các sản phẩm du lịch, văn hóa, giải trí đêm nếu thực sự đặc sắc, bắt đúng "mạch" trải nghiệm, tham quan, khám phá của du khách sẽ đem lại hiệu ứng rất cao.
Theo Giám đốc Sở Du lịch Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thị Ánh Hoa, Lễ hội Sông nước lần thứ hai với chuỗi hoạt động diễn ra buổi tối như, chương trình nghệ thuật đặc biệt chủ đề xuyên suốt "Chuyến tàu huyền thoại", chương trình pháo hoa nghệ thuật trên sông Sài Gòn kết hợp diễu hành thuyền, công nghệ trình biểu diễn drone thắp sáng cả bầu trời thu hút tới hơn 1,3 triệu lượt khách với doanh thu từ du lịch, dịch vụ đạt 4.250 tỷ đồng.
Nói về những trải nghiệm tại Lễ hội Sông nước, du khách Nguyễn Hà Nghi, du học sinh từ Hoa Kỳ trở về chia sẻ: Em và bạn rất bất ngờ khi được chứng kiến màn trình diễn drone nghệ thuật, pháo hoa rực rỡ trong đêm thành phố lộng gió. Em thấy Thành phố Hồ Chí Minh đẹp hơn nhiều. Em rất tự hào khi giới thiệu bạn bè đến du lịch Việt Nam, có những trải nghiệm thú vị ở thành phố khi màn đêm buông xuống.
Còn du khách Chu Phương Giang đến từ Hà Nội, vừa có chuyến du lịch đến thành phố biển Vũng Tàu hào hứng cho biết, buổi tối, khu vực Bãi Sau của thành phố biển rất sôi động, âm nhạc đường phố rộn rã, bãi biển sáng lung linh, quầy ẩm thực đa dạng, du khách có nhiều lựa chọn trải nghiệm. Tối thứ Bảy, Khu du lịch Hồ Mây Park ngay tại thành phố biển có nhiều hoạt động vui chơi, giải trí, ẩm thực, thưởng thức ca nhạc rất hay, thực sự khiến du khách "lạc vào Hồ Mây" như tên của chương trình biểu diễn ca nhạc sôi động và ấn tượng.
Đại diện Sở Du lịch tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho biết, Du lịch Bà Rịa-Vũng Tàu luôn nỗ lực tìm tòi điều mới lạ, tăng sức hút và giá trị cho kỳ nghỉ của du khách, trong đó các sản phẩm du lịch, dịch vụ, trải nghiệm diễn ra vào ban đêm là một trong những điểm nhấn doanh nghiệp du lịch, dịch vụ hướng tới xây dựng, khai thác, đáp ứng ngày càng tốt hơn, hoàn hảo hơn nhu cầu của du khách, xứng đáng với sự lựa chọn của khách du lịch trong và ngoài nước./.
Bài cuối: Giải pháp chiến lược, đồng bộ
Bài: Thanh Trà
Ảnh: Hồng Đạt, TTXVN phát
Video, infographic: TTXVN
Thiết kế: Minh Huệ
