Trưng bày “Văn hóa dân tộc thiểu số tỉnh Bắc Ninh-Sắc màu hội tụ” là hoạt động có chiều sâu, thể hiện tâm huyết của đội ngũ cán bộ bảo tàng.
Ngày 21/11, tại Bảo tàng tỉnh Bắc Ninh số 1, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề “Kỷ niệm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam 23/11 và kết quả khảo sát, kiểm kê, sưu tầm, tư liệu hóa di sản văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Sán Dìu tỉnh Bắc Ninh”. Sự kiện thu hút sự tham dự của đông đảo đại biểu các sở, ngành, địa phương cùng nhiều nghệ nhân, cán bộ văn hóa, đại diện cộng đồng các dân tộc thiểu số.
Không gian trưng bày giới thiệu hơn 200 hình ảnh tiêu biểu về dân tộc Sán Dìu, trên 50 hiện vật được sưu tầm trực tiếp từ các hộ gia đình, nghệ nhân, cùng gần 90 hình ảnh về văn hóa các dân tộc Dao, Sán Chí, Cao Lan. Những tư liệu này góp phần tái hiện đời sống sinh hoạt, tín ngưỡng, dân ca, dân vũ và trang phục truyền thống của đồng bào, tạo nên bức tranh văn hóa đa sắc của các dân tộc thiểu số đang sinh sống tại Bắc Ninh.
Sự kiện còn có các hoạt động trình diễn trực tiếp như hát dân ca Sán Dìu, múa chuông Dao, múa cầu mùa của người Sán Chí, trình diễn nghề thủ công và giới thiệu ẩm thực truyền thống. Đây là lần đầu tiên Bảo tàng Bắc Ninh số 1 tổ chức trình diễn tổng hợp nhiều loại hình văn hóa, mang đến trải nghiệm chân thực và sinh động cho người tham quan về văn hóa dân tộc thiểu số.
Giám đốc Bảo tàng Bắc Ninh số 1 Phùng Thị Mai Anh cho biết: Từ đầu năm 2025, Bảo tàng triển khai chương trình khảo sát, kiểm kê, sưu tầm, tư liệu hóa di sản văn hóa người Sán Dìu tại 48 thôn và tổ dân phố thuộc 11 xã, phường. Kết quả thu được hơn 600 ảnh tư liệu, 2 phim chuyên đề cùng nhiều hiện vật gốc phản ánh đầy đủ đời sống vật chất và tinh thần của cộng đồng. Đây là nguồn dữ liệu khoa học quan trọng để đánh giá thực trạng di sản, đề xuất giải pháp bảo tồn và xây dựng hồ sơ đưa một số loại hình vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Ông Ân Ngọc Lương, Phó Chủ tịch Hội Bảo tồn và Phát triển văn hóa dân tộc Sán Dìu tỉnh Bắc Ninh, bày tỏ sự phấn khởi, tự hào khi giá trị văn hóa Sán Dìu tiếp tục được quan tâm và tôn vinh, các loại hình dân ca di sản như then Tày, sọng cô Sán Chí, sình ca Cao Lan được công nhận. Hội Bảo tồn và Phát triển văn hóa dân tộc Sán Dìu tỉnh Bắc Ninh, thành lập từ năm 2022, đã tổ chức 32 lớp dạy tiếng Sán Dìu cho gần 700 học viên trong hai năm 2023-2024 với nguồn kinh phí hoàn toàn xã hội hóa. Năm 2025, Hội tiếp tục phối hợp mở 14 lớp dạy tiếng dân tộc thiểu số, trong đó có 12 lớp dành cho tiếng Sán Dìu, biên soạn tập dân ca Sán Dìu, dự kiến xuất bản trong năm 2025. Tuy nhiên, công tác bảo tồn đang gặp không ít khó khăn khi phần lớn gia đình người Sán Dìu dùng tiếng Kinh trong sinh hoạt, giới trẻ ít biết nói tiếng mẹ đẻ và số người am hiểu chữ viết dân tộc còn rất hạn chế. Vì vậy, ông đề nghị các cấp chính quyền tiếp tục quan tâm, bố trí ngân sách hoặc lồng ghép từ các chương trình mục tiêu quốc gia để duy trì hiệu quả hoạt động bảo tồn lâu dài.
Sau lễ khai mạc trưng bày, đại biểu và nhân dân tham quan khu vực trưng bày tại sảnh tầng 1 cùng các hoạt động trải nghiệm ngoài trời nhằm tăng tính tương tác giữa du khách và di sản. Chương trình góp phần tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống, khơi dậy niềm tự hào dân tộc, tăng cường nhận thức của cộng đồng về trách nhiệm gìn giữ và phát huy di sản văn hóa trong bối cảnh hiện đại.
Trưng bày “Văn hóa dân tộc thiểu số tỉnh Bắc Ninh-Sắc màu hội tụ” là hoạt động có chiều sâu, thể hiện tâm huyết của đội ngũ cán bộ bảo tàng trong việc gìn giữ ký ức văn hóa địa phương, đồng thời tạo điểm nhấn thu hút du khách và hỗ trợ phát triển du lịch văn hóa tỉnh Bắc Ninh.
Bảo tàng Bắc Ninh số 1 mở cửa phục vụ khách tham quan trưng bày từ ngày 21/11 đến hết ngày 10/12/2025./.
