Tiếp tục rà soát những khó khăn, bất cập của các quy định hiện hành và các nội dung mang tính cấp bách phát triển kinh tế - xã hội để bổ sung vào dự thảo Luật
Ngày 18/8, tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú chủ trì cuộc họp Hội đồng thẩm định Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai.
Trình bày dự thảo Tờ trình dự án Luật tại cuộc họp, bà Đoàn Thị Thanh Mỹ, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đất đai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, việc ban hành Luật nhằm thể chế hóa đầy đủ, kịp thời các quan điểm, chủ trương của Đảng và Nhà nước về chính sách đất đai, đồng thời đảm bảo kế thừa, sự ổn định, tính thống nhất của hệ thống pháp luật; tháo gỡ kịp thời những “điểm nghẽn”, vấn đề mới phát sinh từ thực tiễn, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, sử dụng đất, tạo động lực đưa đất nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao, cho phù hợp với yêu cầu quản lý mới.
Dự thảo Luật gồm 3 điều. Trong đó, Điều 1 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai, gồm 29 khoản, gồm 3 nhóm nội dung là nhóm nội dung thể chế quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 18-NQ/TW do Đảng ủy Chính phủ báo cáo được Ban Chấp hành Trung ương cho chủ trương tại Nghị quyết số 69-NQ/TW ngày 19/7/2025, được thể hiện trong dự thảo Luật gồm 8 khoản tại Điều 1; nhóm các nội dung sửa đổi, bổ sung để tiếp tục tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thi hành Luật gồm 7 khoản tại Điều 1; nhóm các nội dung sửa đổi để phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp gồm 10 khoản tại Điều 1 và sửa kỹ thuật tại 4 khoản tại Điều 118.
Điều 2 quy định chuyển tiếp, gồm 11 khoản quy định chuyển tiếp các nội dung về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, nhận chuyển quyền sử dụng đất thực hiện dự án, lựa chọn hình thức thuê đất, về giá đất, về xác định lại diện tích, loại đất, thời hạn sử dụng đất đối với một số trường hợp, nhận chuyển nhượng dự án bất động sản.
Điều 3 quy định về hiệu lực thi hành của Luật này kể từ ngày 1/1/2026.
Dự thảo Luật bổ sung 3 trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng vào Điều 79, trong đó có trường hợp sử dụng đất để thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất mà hết thời hạn phải hoàn thành việc thỏa thuận hoặc hết thời gian gia hạn nếu được gia hạn thời gian hoàn thành thỏa thuận và đã thoả thuận được trên 75% diện tích đất và trên 75% số lượng người sử dụng đất thì Nhà nước thu hồi phần diện tích đất còn lại để giao đất, cho thuê đất cho chủ đầu tư.
Chủ tịch Hiệp hội bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh Lê Hoàng Châu cho rằng, việc quy định “trường hợp sử dụng đất để thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất mà hết thời hạn phải hoàn thành việc thỏa thuận hoặc hết thời gian gia hạn nếu được gia hạn thời gian hoàn thành thỏa thuận và đã thoả thuận được trên 75% diện tích đất và trên 75% số lượng người sử dụng đất thì Nhà nước thu hồi phần diện tích đất còn lại để giao đất, cho thuê đất cho chủ đầu tư” sẽ tháo gỡ được vướng mắc, khó khăn cho hàng nghìn dự án đã đền bù “dở dang, da beo” trong nhiều năm qua.
“Có nhiều trường hợp nhà đầu tư đã thoả thuận được trên 75% (thậm chí trên 95% diện tích đất) hoặc đã thỏa thuận được với trên 75% số lượng người sử dụng đất, nhưng vẫn không thể thỏa thuận được để giải phóng mặt bằng đối với phần diện tích còn lại nên nhà đầu tư không thể thực hiện dự án, bị chôn vốn, đất đai bị lãng phí, không đưa vào sử dụng được”, ông Lê Hoàng Châu nhấn mạnh.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Quang Tuyến, Phó Chủ tịch Hội đồng trường, Trưởng khoa Pháp luật Kinh tế, Trường Đại học Luật Hà Nội đề nghị đánh giá tác động kỹ lưỡng, đảm bảo tính khả thi, kiểm soát được của các quy định của dự thảo Luật...
Kết luận nội dung cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú, Chủ tịch Hội đồng thẩm định nêu 6 vấn đề để tiếp tục hoàn thiện dự thảo Luật.
Theo đó, tiếp tục rà soát, bổ sung để đảm bảo sự phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng. Về phạm vi điều chỉnh, cần tiếp tục rà soát, cố gắng “quét” được tất cả những khó khăn, bất cập của các quy định hiện hành và các nội dung mang tính cấp bách để phát triển kinh tế - xã hội để bổ sung vào dự thảo Luật, đồng thời đảm bảo không phát sinh những khó khăn, vướng mắc mới.
Đối với các nội dung như bổ sung 3 trường hợp thu hồi đất; bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; về đấu giá, đấu thầu, cần rà soát, đánh giá tác động kỹ lưỡng và có phương án xử lý. Đặc biệt, cần chú trọng khâu truyền thông chính sách để làm rõ các quy định của dự thảo Luật.
Cùng với đó có cơ chế kiểm soát, hậu kiểm để hạn chế lạm dụng; phải đảm bảo sự thống nhất giữa Luật này với các luật có liên quan, đặc biệt là Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, Luật Đầu tư cũng như sự thống nhất trong nội bộ của chính dự thảo luật với các quy định còn lại của Luật Đất đai hiện hành; phải hoàn thiện hồ sơ, giải trình, tiếp thu, quy định chuyển tiếp…/.
