Thông qua Luật Đất đai (sửa đổi): Để đất đai thành nguồn lực phát triển bền vững *Bài cuối: Chìa khóa khơi thông nguồn lực đất đai
Theo Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, đất đai là tài sản đặc biệt của quốc gia, là tư liệu sản xuất cơ bản, là tài nguyên vô cùng quý giá, là nguồn sống của nhân dân và nguồn lực to lớn của đất nước.
Phát biểu tại Hội nghị Trung ương 5 khóa XIII, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nêu rõ: Đất đai là tài sản đặc biệt của quốc gia, là tư liệu sản xuất cơ bản, là tài nguyên vô cùng quý giá, là nguồn sống của nhân dân và nguồn lực to lớn của đất nước, thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý. "Nhiều người giàu lên nhờ đất, nhưng cũng có không ít người nghèo đi vì đất, thậm chí bị đi tù cũng vì đất, mất cả tình nghĩa cha con, anh em, đồng chí cũng vì đất... Không phải ngẫu nhiên mà trong thời gian qua có tới hơn 70% số vụ tố cáo, khiếu nại thuộc về lĩnh vực đất đai", Tổng Bí thư nói.
Theo Tổng Bí thư, nhiệm vụ đặt ra đối với Quốc hội là phải khẩn trương sửa đổi Luật Đất đai theo tinh thần mới để phát huy tối đa nguồn lực từ đất cho đất nước phát triển. Tuy nhiên, sửa đổi thế nào để phát huy thế mạnh của đất đai là rất khó. Do đó, đòi hỏi vừa phải có nghiên cứu, tổng kết mang tầm chiến lược nhưng cũng phải thiết thực. Vừa lý luận, vừa thực tiễn, phải đảm bảo đời sống của người dân và phải vì lợi ích quốc gia, dân tộc.
Xây dựng Luật Đất đai (sửa đổi) đáp ứng yêu cầu thực tiễn, đảm bảo khả thi là nhiệm vụ không chỉ của các cơ quan soạn thảo, thẩm tra mà của từng công dân Việt Nam. Thực tế quá trình xây dựng Luật cũng cho thấy, hơn 12,1 triệu lượt ý kiến đóng góp là minh chứng cho tinh thần “trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt” của toàn bộ hệ thống chính trị và nhân dân ta trong suốt thời gian qua.
*Từ trách nhiệm công dân…
Trong 2,5 tháng (1/1 đến 15/3/2023), hơn 12,1 triệu ý kiến của cử tri và nhân dân về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã được gửi đến cơ quan soạn thảo. Những bất cập về đất đai ở khắp các vùng, miền, địa phương, với các đối tượng đa dạng, từ các nhà quản lý, trí thức, doanh nghiệp, công nhân, nông dân đã được gửi tới cơ quan soạn thảo và các cơ quan liên quan.
Đánh giá cao công tác lấy ý kiến dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh quan trọng nhất phương pháp, kết quả tiếp thu ý kiến của nhân dân một cách khoa học, thực chất, hiệu quả, trung thực, khách quan, "đây là công sức, tâm huyết của các bộ ngành, cơ quan, tổ chức chính trị-xã hội từ Trung ương đến địa phương".
Tại buổi tiếp xúc cử tri hai huyện Phúc Thọ, Đan Phượng (Hà Nội) của Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội - đơn vị bầu cử số 7, các cử tri bày tỏ đặc biệt quan tâm và đóng góp nhiều ý kiến vào dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), đồng thời mong muốn Luật sớm được ban hành. Cử tri Nguyễn Đức Thiện (thị trấn Phúc Thọ) đề nghị sửa đổi Luật theo hướng có lợi nhất cho người dân trong các quy định về giá đền bù, thu hồi, hạn mức tích tụ ruộng đất và chính sách trợ giá hỗ trợ nhân dân sản xuất nông nghiệp… Cử tri huyện Đan Phượng cho rằng, giá đền bù và giá giao dịch thị trường của đất nông nghiệp có sự chênh lệch rất lớn, do đó, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) cần lưu ý một số quy định nhằm bảo đảm thuận tiện cho công tác giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án đô thị, nhà ở thương mại.
Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân cho biết việc tổ chức lấy ý kiến nhân dân đã được các cơ quan Trung ương, bộ, ngành, chính quyền địa phương các cấp triển khai nghiêm túc, hiệu quả với nhiều hình thức đa dạng, phong phú, thu hút được sự quan tâm đông đảo của các tầng lớp nhân dân trong nước, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, thực sự trở thành đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, sự kiện chính trị - pháp lý quan trọng.
"Riêng báo cáo tiếp thu, giải trình của nhân dân dày khoảng 300 trang, còn báo cáo tổng hợp, phân loại các ý kiến để đối chiếu, so sánh, tiếp thu, giải trình nếu in ra dày khoảng 3.000 trang. Việc tiếp thu ý kiến của nhân dân được thực hiện rất đầy đủ", Thứ trưởng Lê Minh Ngân nói.
Trình bày Báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân gửi đến Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV về lĩnh vực đất đai, bất động sản, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến cho biết, cử tri và nhân dân phấn khởi khi được tham gia đóng góp ý kiến rộng rãi cho dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi); chia sẻ bức xúc với tình trạng “quy hoạch treo”, dự án đầu tư dở dang ảnh hưởng đến cuộc sống bình thường của người dân như: Mỏ sắt Thạch Khê-Hà Tĩnh, một số dự án khu đô thị hàng chục năm chưa hoàn thành đầu tư hoặc một số nơi thiếu đất xây dựng trường học và các công trình phúc lợi nhưng ở đó dự án đầu tư được cấp đất lại không đầu tư. Một số người đã đầu tư mua nhà ở, đất ở từ nhiều năm trước đến nay dự án bị dừng, quyền lợi chưa được giải quyết thỏa đáng, gây ra nhiều đơn thư khiếu kiện của người dân. Với những ý kiến đóng góp của cử tri, nhân dân, ông Đỗ Văn Chiến kiến nghị Quốc hội, Chính phủ bám sát Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, thảo luận kỹ lưỡng những nội dung còn có ý kiến khác nhau trong dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), nghiên cứu tiếp thu đầy đủ ý kiến góp ý của cử tri và nhân dân, nhất là những nội dung liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích chính đáng của người dân khi nhà nước thu hồi đất.
*…đến đóng góp cho phát triển đất nước
Khai thác nguồn lực đất đai cho phát triển đất nước, Luật Đất đai (sửa đổi) được thông qua sẽ khắc phục được các bất cập, hạn chế, giải quyết được những vướng mắc, khó khăn cho người dân, đặc biệt là doanh nghiệp.
Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh (HoREA) Lê Hoàng Châu cho biết, cả nước hiện có hàng trăm dự án đang gặp vướng mắc về pháp lý, trong đó nổi bật là vướng mắc về quy định đất làm dự án. Luật Đất đai (sửa đổi) đã đặt ra vấn đề cần phải điều chỉnh quy định nhằm gỡ vướng mắc cho các dự án, đúng như tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Hội nghị trực tuyến đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết số 33/NQ-CP ngày 11/3/2023 của Chính phủ về một số giải pháp tháo gỡ và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững; đề xuất các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho thị trường bất động sản, nêu rõ, Chính phủ “rà soát khung khổ pháp lý xem vướng mắc ở đâu, tại văn bản nào, nội dung gì, ai giải quyết, giải quyết trong bao lâu”.
Theo ông Lê Hoàng Châu, việc sửa đổi luật không chỉ gỡ khó cho doanh nghiệp, khơi thông được dự án ách tắc, mà còn giúp gia tăng nguồn cung, giảm giá nhà. Đây cũng là mục tiêu Chính phủ đặt ra trong phát triển thị trường bất động sản năm 2024 là ổn định, bền vững, hạ giá nhà để ngày càng nhiều người dân có cơ hội sở hữu nhà ở, an cư lạc nghiệp.
Đồng tình với quan điểm trên, ông Nguyễn Quốc Hiệp, chủ doanh nghiệp đầu tư bất động sản tại thành phố Hà Nội cho rằng, hiện nay, người dân và các doanh nghiệp lĩnh vực bất động sản còn gặp khó khăn trong tiếp cận với nguồn thông tin chính xác, minh bạch, kịp thời. Cùng với đó là những trở ngại trong việc cấp đổi, cấp mới giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc đăng ký những biến động đối với Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, những vấn đề về định giá đất, khung đất…
“Vấn đề giải phóng mặt bằng và phương pháp định giá đất là 2 nội dung doanh nghiệp đang quan tâm hiện nay”, ông Nguyễn Quốc Hiệp cho biết. Cũng theo ông Hiệp, thực tế thời gian qua, nhiều chủ đầu tư khi triển khai dự án và thực hiện nghĩa vụ về tài chính về thuế đất đã gặp khó khăn khi không có khung giá đất cụ thể để tham chiếu. Nhiều chủ đầu tư muốn thực hiện nghĩa vụ thuế bất động sản để tiến hành xin cấp “sổ đỏ”, “sổ hồng” cho người dân, nhưng cơ quan chức năng chưa có quy định cụ thể để chủ đầu tư đóng thuế chuyển mục đích sử dụng đất đối với dự án. Từ đó, dẫn đến việc cấp “sổ đỏ”, “sổ hồng” chậm. Đây là nguyên nhân khách quan chứ không phải do chủ đầu tư.
Chính sách pháp luật về đất đai luôn đóng vai trò quan trọng trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước. Đất đai vừa là nơi sinh sống, tạo sinh kế cho nhân dân, vừa là nguồn lực phát triển to lớn của đất nước. Việc thông qua Luật Đất đai sửa đổi góp phần quản lý, khai thác, sử dụng bảo đảm tiết kiệm, bền vững, hiệu quả cao nhất nguồn lực đất đai; đáp ứng yêu cầu đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, công bằng và ổn định xã hội; bảo đảm quốc phòng, an ninh; bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu; tạo động lực để nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao.
Đây cũng là thành quả, công sức của không chỉ các cơ quan, tổ chức Nhà nước; mà còn là nỗ lực của từng người dân đang sinh sống trên mảnh đất chữ S, nơi họ đang được hưởng lợi ích chính đáng cũng như thể hiện trách nhiệm công dân của mình đối với từng thể chế, chính sách vận hành trên mảnh đất này./.(Hết)
