Trong quá trình phát triển của mỗi quốc gia, khoa học xã hội và nhân văn có vai trò quan trọng khi cung cấp các bằng chứng khoa học, phát hiện vấn đề và đề xuất giải pháp giải quyết những vấn đề kinh tế - xã hội, tôn giáo, dân tộc...
TTXVN - Ngày 28/11, tại Hà Nội, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam phối hợp với Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam tổ chức Hội thảo Nâng cao năng lực xây dựng tầm nhìn và chiến lược trong lĩnh vực khoa học xã hội dưới góc nhìn của UNESCO.
Khai mạc Hội thảo, Tiến sỹ Đặng Xuân Thanh, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam cho biết, Hội thảo thuộc khuôn khổ các hoạt động hỗ trợ, tham vấn của Văn phòng UNESCO khu vực Đông Nam Á trong quá trình xây dựng nội dung khoa học xã hội và nhân văn cho các Tiểu ban của UNESCO tại các quốc gia.
Ông Đặng Xuân Thanh nhấn mạnh, trong quá trình phát triển của mỗi quốc gia, khoa học xã hội và nhân văn có vai trò quan trọng khi cung cấp các bằng chứng khoa học, phát hiện vấn đề và đề xuất giải pháp giải quyết những vấn đề kinh tế - xã hội, tôn giáo, dân tộc... Các nhà khoa học xã hội của Việt Nam, trong đó có Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam đã rất nỗ lực đóng góp vào sự nghiệp chung này.
Tham luận của các diễn giả trình bày tại Hội thảo đã làm rõ năng lực của UNESCO về khoa học xã hội và nhân văn cũng như các chiến lược của UNESCO trong khu vực nhằm hỗ trợ sự phát triển của ngành Khoa học xã hội ở Việt Nam, đồng thời giúp xây dựng các quan hệ đối tác mới để tăng cường sự liên kết nghiên cứu và chính sách.
Theo ông Phinith Chanthalangsy, Trưởng ban Khoa học xã hội, Văn phòng UNESCO khu vực Đông Nam Á, UNESCO đặt mục tiêu củng cố và đẩy mạnh các chương trình khoa học xã hội và nhân văn nhằm xây dựng xã hội hòa bình và bao trùm hơn thông qua việc giải quyết các thách thức của biến đổi xã hội. Để đạt được mục tiêu này, UNESCO hợp tác với các Chính phủ, học viện và các tổ chức chính trị-xã hội ở cấp quốc gia, khu vực và toàn cầu tháo gỡ khó khăn trong biến đổi xã hội bằng cách sử dụng khoa học xã hội và nhân văn như một công cụ tiếp cận mang tính khác biệt. Mặc dù khoa học xã hội và nhân văn có vai trò quan trọng nhưng lĩnh vực này vẫn bị bỏ qua trong các quá trình hoạch định chính sách giáo dục trên toàn cầu.
Ông Phinith Chanthalangsy chia sẻ, trên kinh nghiệm từ Chương trình Quản lý biến đổi xã hội, UNESCO đặt mục tiêu tập hợp khối lượng kiến thức quan trọng và đồng hành cùng cộng đồng thực hành cam kết hình thành hoặc phác họa lại các mô hình phát triển và áp dụng tại khu vực Đông Nam Á. Những mô hình này sẽ dự đoán các xu hướng mới, đảm bảo sự phát triển công bằng, bao trùm, bền vững hơn và tôn trọng chất lượng cuộc sống của người dân hơn.
Bà Trần Thị Thanh Hương, Chuyên gia tư vấn, Văn phòng UNESCO Việt Nam đưa ra 4 gợi ý để đạt được các mục tiêu về khoa học xã hội và nhân văn trong khuôn khổ hợp tác giữa UNESCO và Việt Nam. Đó là đưa nội dung khoa học xã hội và nhân văn vào quy trình xây dựng chính sách về chuyển đổi xã hội và phát triển bao trùm nhằm nâng cao vai trò của khoa học xã hội trong việc giải quyết các thách thức; dạy Triết học cho trẻ em nhằm thay đổi phương thức giáo dục phù hợp với bối cảnh thế giới phức tạp; thúc đẩy bình đẳng giới, quyền của người khuyết tật và đa dạng văn hóa; đẩy mạnh các đối thoại chính sách về đạo đức liên quan đến trí tuệ nhân tạo (AI) và biến đổi khí hậu.
Đại diện của UNESCO đã chia sẻ kinh nghiệm xây dựng chiến lược về khoa học xã hội và nhân văn theo lĩnh vực chuyên môn của mình tại Việt Nam. Qua đó định vị lại vai trò của ngành Khoa học xã hội và nhân văn, phương thức tiếp cận và những thách thức mà Việt Nam đang phải đối mặt cũng như thức đẩy các nỗ lực liên ngành để giải quyết những thách thức này.
Hội thảo là bước đầu tiên hướng tới việc xây dựng mạng lưới các chuyên gia trong lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn, những người sẵn sàng cùng UNESCO tham gia phản biện về phương thức giải quyết các vấn đề của biến đối khí hậu cấp bách nhất mà cả khu vực và Việt Nam đang phải đối mặt./.
