Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV: Nội dung chất vấn “đúng” và “trúng”, đáp ứng yêu cầu thực tiễn
Phiên chất vấn tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV đã thành công tốt đẹp với tinh thần rõ trách nhiệm, rõ giải pháp và cam kết mạnh mẽ trong chỉ đạo, quản lý, điều hành.
Sau 2,5 ngày làm việc nghiêm túc và trách nhiệm cao, trưa 6/6, Quốc hội đã hoàn thành toàn bộ chương trình phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV.
Bốn nhóm vấn đề được đưa ra chất vấn tại Kỳ họp này thuộc trách nhiệm chính của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng và Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn.
Theo phân công của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã thay mặt Chính phủ báo cáo, giải trình rõ thêm về những vấn đề thuộc trách nhiệm điều hành của Chính phủ và trực tiếp trả lời chất vấn đại biểu Quốc hội. Cùng tham gia trả lời chất vấn có: Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ trưởng Bộ Xây dựng, Bộ trưởng Bộ Tài chính, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc.
Bốn nhóm vấn đề
Có thể thấy, quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu luôn là vấn đề được Đảng, Nhà nước quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sát sao, thường xuyên, liên tục. Việc Quốc hội lựa chọn chất vấn nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực tài nguyên, môi trường đã đáp ứng sự quan tâm của cử tri và nhân dân.
Các đại biểu Quốc hội quan tâm chất vấn là giải pháp nghiên cứu, thăm dò, khai thác, sử dụng nguồn tài nguyên khoáng sản làm vật liệu xây dựng và tài nguyên, khoáng sản quý hiếm; chất vấn về công tác dự trữ khoáng sản quan trọng, thiết yếu; về vấn đề quản lý, khai thác, bảo vệ tài nguyên biển quốc gia; tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về an ninh nguồn nước; giải pháp phòng, chống tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn, thiếu, suy giảm, ô nhiễm nguồn nước…
Các đại biểu chất vấn Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên về công tác quản lý, giám sát, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong hoạt động thương mại điện tử. Giải pháp đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu, thúc đẩy việc thực hiện các FTA và tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trước bối cảnh tình hình thế giới tiếp tục biến động phức tạp, khó lường. Việc thực hiện chính sách, pháp luật phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp cơ khí, nhất là trong phục vụ chế biến nông, lâm, thủy sản, phát triển nông nghiệp, nông thôn…
Tại phiên chất vấn, đại biểu Quốc hội đặt nhiều câu hỏi đối với Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn, tập trung về việc thực hiện các kết luận, kiến nghị của Kiểm toán nhà nước; công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động kiểm toán nhà nước; Giải pháp khắc phục tình trạng chồng chéo trong công tác thanh tra, kiểm toán.
Quốc hội tiến hành chất vấn Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng về công tác tuyển chọn, đào tạo và chế độ chính sách đối với vận động viên thể thao, nghệ sĩ trong các lĩnh vực nghệ thuật; giải quyết việc làm cho vận động viên, nghệ sĩ sau thời kỳ thi đấu, biểu diễn đỉnh cao; việc triển khai các nhiệm vụ, giải pháp kích cầu, phục hồi du lịch trong năm 2024 và những năm tiếp theo; giải pháp phát triển sản phẩm du lịch đêm; chính sách đặc thù, thu hút đầu tư cho các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn, đã có 193 lượt đại biểu Quốc hội phát biểu, trong đó 162 lượt đại biểu chất vấn 31 lượt đại biểu tranh luận để làm rõ hơn những vấn đề mà đại biểu quan tâm trong 4 nhóm vấn đề được lựa chọn.
Tiếp tục là hình thức giám sát tối cao trực tiếp, hiệu quả
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, qua phiên chất vấn tại kỳ họp này cho thấy, các nội dung chất vấn đã đáp ứng được yêu cầu thực tiễn, "đúng" và "trúng" những vấn đề cử tri, nhân dân cả nước và các đại biểu Quốc hội quan tâm; tiếp tục khẳng định đây là hình thức giám sát tối cao trực tiếp, hiệu quả của Quốc hội. Phiên chất vấn diễn ra sôi nổi, dân chủ, thẳng thắn, trên tinh thần xây dựng.
Các Bộ trưởng, Trưởng ngành dù "dày dạn" kinh nghiệm trả lời chất vấn hay tham gia trả lời chất vấn lần đầu nhưng đều thể hiện bản lĩnh, tâm huyết, nắm chắc chức năng, nhiệm vụ và thực trạng của ngành, lĩnh vực phụ trách, trả lời rõ nhiều vấn đề khó, phức tạp; thể hiện sự nghiêm túc, cầu thị, trách nhiệm cao; trả lời tập trung, không né tránh những vấn đề được hỏi và giải trình làm rõ nhiều vấn đề đại biểu Quốc hội nêu; đồng thời thẳng thắn nhìn nhận về những tồn tại, hạn chế của ngành, lĩnh vực, đề ra nhiều giải pháp khắc phục hạn chế, nhằm tạo chuyển biến tích cực trong thời gian tới.
Đại biểu Lê Thị Thanh Lam (Đoàn Hậu Giang) cho rằng, 4 nhóm vấn đề được đưa ra chất thu hút sự quan tâm của đồng bào và cử tri cả nước. Các nhóm vấn đề được lựa chọn lần này là thời sự "nóng", thiết thực trong đời sống và là một trong những trụ cột góp phần phát triển kinh tế, xã hội của đất nước. Hiện nay có vấn đề ô nhiễm môi trường ở các thành phố lớn, nước khan hiếm, lưu vực các sông đang dần thiếu nước. Tình trạng hàng lậu, hàng giả diễn biến phức tạp trên thị trường, dù ngành chuyên môn vẫn tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát…
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Ngọc Sơn (Hải Dương) cho rằng, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn nắm rất chắc các vấn đề với cách trả lời mạch lạc. Phiên chất vấn diễn ra khá sôi nổi. Đối với một số các dự án sau khi đã kiểm toán nhưng vẫn xảy ra sai phạm, đại biểu cho rằng, để góp phần khắc phục tình trạng này, thời gian tới Kiểm toán nhà nước cần trình cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan.
Trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng, Trưởng ngành, với tinh thần trách nhiệm cao đã trả lời đúng trọng tâm, trực tiếp vào vấn đề được chất vấn, không né tránh, giải trình, làm rõ nhiều vấn đề đại biểu nêu; đồng thời nhận trách nhiệm về những mặt còn tồn tại, hạn chế của ngành, lĩnh vực; đưa ra được các giải pháp khắc phục những tồn tại, nêu quyết tâm tạo sự chuyển biến tích cực trong thời gian tới.
Ngay trong sáng 6/6, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã báo cáo khái quát kết quả nổi bật về kinh tế-xã hội tháng 5 và 5 tháng đầu năm; đồng thời thông tin các giải pháp trọng tâm Chính phủ tập trung triển khai để giải quyết các vấn đề Quốc hội, đại biểu Quốc hội nêu, cử tri và nhân dân quan tâm.
Về các nhiệm vụ, giải pháp trong điều hành kinh tế vĩ mô, Chính phủ sẽ tập trung tiếp tục hoàn thiện thể chế, khơi thông các nguồn lực, lành mạnh hóa các thị trường, đẩy mạnh cải cách hành chính, phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi, tăng cường kiểm tra, giám sát và kiểm soát quyền lực; khắc phục tình trạng đùn đẩy, né tránh, sợ trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức, có cơ chế đánh giá cán bộ dựa trên kết quả, sản phẩm cụ thể, gắn với đánh giá thực chất, với đào tạo, quy hoạch bổ nhiệm và thực hiện các chính sách khác đối với cán bộ. Cùng với đó là ban hành kịp thời, đồng bộ các văn bản quy định chi tiết thi hành, báo cáo Quốc hội cho phép có hiệu lực sớm đối với các luật liên quan nhiều đến những tắc nghẽn trong huy động nguồn lực…
Theo Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, các nội dung cụ thể về từng lĩnh vực đã được kết luận tại 4 phiên chất vấn. Trên cơ sở chất vấn của các đại biểu Quốc hội và trả lời của các thành viên Chính phủ, Trưởng ngành, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo các cơ quan liên quan chuẩn bị dự thảo nghị quyết, xin ý kiến các vị đại biểu Quốc hội và trình Quốc hội xem xét, thông qua vào cuối Kỳ họp này, làm cơ sở cho việc thực hiện và giám sát việc thực hiện theo quy định.
Phân tích rõ nguyên nhân và đề xuất giải pháp
Phiên chất vấn và trả lời chất vấn trong 2,5 ngày đã nhận được sự tán thành, đánh giá cao của nhiều cử tri cả nước. Các đại biểu Quốc hội qua thực tiễn hoạt động của mình đã nắm chắc tình hình, nghiên cứu kỹ các báo cáo, nêu câu hỏi, cũng như tranh luận ngắn gọn, rõ ràng, thiết thực, đi thẳng vào các vấn đề; nội dung các câu hỏi cơ bản thuộc nội dung, phạm vi chất vấn.
Theo Chủ tịch Quốc hội, qua quá trình chất vấn, các đại biểu Quốc hội đã thẳng thắn chỉ ra những tồn tại, hạn chế, phân tích rõ nguyên nhân và đề xuất giải pháp, với mong muốn Chính phủ, các Bộ, ngành tiếp tục có các giải pháp phù hợp, quyết liệt, hiệu quả hơn, vì sự phát triển nhanh, bền vững của đất nước, đáp ứng niềm tin và sự mong mỏi của cử tri và nhân dân cả nước.
Cử tri Đỗ Thanh Hiệp, Phó hiệu trưởng Trường Chính trị tỉnh Cà Mau đánh giá cao không khí làm việc nghiêm túc, tích cực của các đại biểu tại Kỳ họp lần này. Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn, các đại biểu đã tích cực tranh luận, cũng có ý kiến trùng nhau nhưng nhìn chung diễn ra sôi nổi, chất lượng, thẳng thắn, mang tính xây dựng và đã làm rõ nhiều vấn đề được cử tri rất quan tâm.
Cử tri Đỗ Thanh Hiệp đánh giá cao phần tranh luận của đại biểu với Bộ trưởng và cách điều hành của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn. Từ đó, nhiều vấn đề đặt ra đã được giải đáp rõ ràng, cụ thể, không sa đà vào một vấn đề hoặc một nhóm vấn đề mà "lơ" đi những vấn đề khác khi cử tri đang mong muốn được nghe giải đáp.
Qua phần trả lời của Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên về lĩnh vực công thương, một trong những vấn đề được nhiều cử tri tỉnh Yên Bái đặc biệt quan tâm là giải pháp đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu, thúc đẩy việc thực hiện các Hiệp định thương mại tự do (FTA) và tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trước bối cảnh tình hình thế giới biến động phức tạp, khó lường.
Qua theo dõi phiên chất vấn và trả lời chất vấn sáng 5/6, cử tri tỉnh Ninh Thuận rất kỳ vọng, thời gian tới, Kiểm toán Nhà nước tiếp tục góp phần làm tốt công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, xứng đáng là bộ máy, là công cụ hữu hiệu trong quản lý ngân sách nhà nước. Bà Phạm Thị Thanh Hường, cử tri thị trấn Khánh Hải, Ninh Hải, Ninh Thuận đánh giá không khí phiên chất vấn diễn ra trang trọng, nghiêm túc, tích cực. Chủ tọa điều hành phiên chất vấn tuân thủ quy trình điều hành, đảm bảo thời gian, gợi ý các nội dung trả lời tập trung, xoáy sâu vào các nhóm vấn đề đại biểu, cử tri cả nước quan tâm.
Trong thời gian diễn ra Phiên chất vấn, đại biểu Quốc hội đặt câu hỏi các nhóm vấn đề có trọng tâm, trọng điểm, thẳng thắn vào các nội dung "nóng", bức xúc, nổi cộm. Một số đại biểu tranh luận khá thẳng thắn, nghiên cứu sâu, sát vấn đề, mang tính xây dựng cao. Các Bộ trưởng, Tổng Kiểm toán Nhà nước, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà trả lời các nhóm vấn đề đại biểu và cử tri quan tâm một cách cụ thể, rõ ràng; nhìn thẳng vấn đề, đưa ra những giải pháp, cam kết cùng lộ trình rõ ràng để giải quyết những vấn đề được đặt ra.
Nhiều cử tri tại Đồng Nai và Lai Châu đánh giá hầu hết đại biểu sử dụng hợp lý thời gian để trình bày quan điểm của mình. Bên cạnh đánh giá mặt tích cực, đại biểu cũng chỉ ra những tồn tại, hạn chế của ngành du lịch và chế độ chính sách đối với vận động viên thể thao, nghệ sĩ trong các lĩnh vực nghệ thuật; vấn đề phát triển văn hóa, thể thao và du lịch miền núi…
Kết thúc phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Chính phủ, các Bộ trưởng, Trưởng ngành tiếp thu tối đa ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, phát huy những kết quả đạt được, tập trung khắc phục kịp thời, đầy đủ, hiệu quả những tồn tại, hạn chế trong từng lĩnh vực, tiếp tục thực hiện quyết liệt hơn, đồng bộ hơn, toàn diện hơn, hiệu quả hơn các nhiệm vụ đã đề ra trong thời gian tới.
Phiên chất vấn tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV đã thành công tốt đẹp với tinh thần rõ trách nhiệm, rõ giải pháp và cam kết mạnh mẽ trong chỉ đạo, quản lý, điều hành./.
