Chương trình tư vấn không chỉ có ích đối với học sinh mà còn giúp phụ huynh hiểu hơn về chương trình các con sẽ học; từ đó, đồng hành với các con trong 3 năm học Trung học phổ thông và định hướng nghề nghiệp tương lai.
Ngay sau khi công bố điểm chuẩn, học sinh trúng tuyển vào lớp 10 Trung học phổ thông công lập tại Nghệ An bắt đầu làm thủ tục nhập học. Việc thay đổi các môn học theo Chương trình giáo dục phổ thông mới và chưa có phương án tuyển sinh của các trường đại học từ năm 2025 khiến các em lúng túng trong lựa chọn, đăng ký tổ hợp môn học trong suốt 3 năm học phổ thông.
* Lúng túng chọn tổ hợp môn học
Sau gần 1 tuần nhập học, Trường Trung học phổ thông Lê Hồng Phong (huyện Hưng Nguyên) là một trong những trường đầu tiên tổ chức buổi Tọa đàm - Tư vấn lựa chọn tổ hợp môn học theo định hướng nghề nghiệp cho học sinh lớp 10, năm học 2024 - 2025.
Chương trình ngoài sự tham gia của các tân học sinh vừa trúng tuyển còn có rất nhiều phụ huynh tham dự. Buổi tư vấn hướng nghiệp đã cung cấp cho phụ huynh những nội dung cơ bản về việc bố trí các môn học bắt buộc và tự chọn của chương trình mới, kế hoạch các tổ hợp môn và chuyên đề học tập dành cho học sinh lớp 10 năm nay. Chương trình tư vấn không chỉ có ích đối với học sinh mà còn giúp phụ huynh hiểu hơn về chương trình các con sẽ học; từ đó, đồng hành với các con trong 3 năm học Trung học phổ thông và định hướng nghề nghiệp tương lai.
Em Phan Hà Phương (huyện Hưng Nguyên) vừa trúng tuyển vào lớp 10, Trường Trung học phổ thông Lê Hồng Phong cùng mẹ tham gia buổi tư vấn, định hướng để tìm hiểu kỹ những lưu ý trước khi đưa ra quyết định lựa chọn tổ hợp môn học. Hà Phương bày tỏ, em mong muốn trở thành giáo viên Toán. Vì vậy, em đã sớm chọn cho mình tổ hợp môn Toán - Vật lý - Hóa học. Trường hợp không đảm bảo điểm số để xét tuyển vào ngành Sư phạm Toán thì trên cơ sở tổ hợp môn lựa chọn, em có thể xét tuyển khối ngành Kinh tế, Thương mại và nhiều ngành học khác.
Chị Lê Thu Hà (huyện Hưng Nguyên) có con vào lớp 10 Trường Trung học phổ thông Lê Hồng Phong cho hay, vợ chồng tôi có định hướng cho con lựa chọn tổ hợp môn học Toán - Văn - Hóa học để xét tuyển vào đại học sau này. Song, tôi còn phân vân vì nhóm tổ hợp môn lựa chọn đầu tiên có thêm môn Giáo dục kinh tế và pháp luật, nhóm tổ hợp môn lựa chọn thứ 2 có thêm môn Sinh học. Vì vậy, sau khi nghe nhà trường tư vấn, vợ chồng tôi sẽ thảo luận lại xem con thích học tổ hợp môn nào hơn để có sự lựa chọn phù hợp với năng lực, sở trường của cháu.
Anh Trần Xuân Tuấn Linh, phụ huynh có con vào học lớp 10 ở thành phố Vinh băn khoăn: “Tôi hướng con lựa chọn tổ hợp môn Xã hội nhưng cháu lại thích học các môn Tự nhiên. Tôi rất lo lắng nếu con lựa chọn không phù hợp thì liệu sau một học kỳ của lớp 10, cháu có được đổi tổ hợp môn lựa chọn hay không?”.
Với kinh nghiệm 3 năm làm công tác tư vấn nghề nghiệp cho học sinh lớp 10, cô Hoàng Thị Châu, giáo viên trường Trung học phổ thông Lê Hồng Phong chia sẻ, trước khi tư vấn cho phụ huynh, học sinh, tôi đã phải tìm hiểu và cập nhật thông tin tuyển sinh của các trường, các kỳ thi đánh giá năng lực của các trường đại học. Năm nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố phương án thi tốt nghiệp, các trường đại học cũng công bố phương án của các kỳ thi riêng. Do đó, nhà trường khá thuận lợi khi định hướng cho phụ huynh, học sinh.
Sau buổi tư vấn chung, Trường Trung học phổ thông Lê Hồng Phong tổ chức tư vấn riêng cho từng phụ huynh, học sinh. Cô giáo Nguyễn Bích Hạnh, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Lê Hồng Phong cho biết, trường đã công bố môn học lựa chọn và các chuyên đề để phụ huynh, học sinh có thể căn cứ vào đó tìm môn học phù hợp với sở thích, năng lực của con. Ngoài nguyện vọng 1, học sinh cũng có thể đăng ký nguyện vọng 2 để có thêm nhiều cơ hội lựa chọn. Việc xếp lớp sẽ được căn cứ theo nguyện vọng của học sinh và căn cứ thực tế để phù hợp với điều kiện của nhà trường. Ngoài tổ hợp môn dự kiến sẽ đăng ký dự thi Kỳ thi tốt nghiệp, giáo viên nhà trường đang tìm kiếm thêm thông tin để phụ huynh cân nhắc các môn học và có thể tham gia kỳ thi riêng của các trường đại học.
Theo Chương trình giáo dục phổ thông mới, học sinh chọn các môn tự chọn phù hợp với xu hướng nghề nghiệp. Không ít phụ huynh, học sinh bối rối, lúng túng khi chưa xác định rõ nguyện vọng. Nhiều phụ huynh thừa nhận, khi đăng ký nguyện vọng lớp 10, họ có điền thông tin dự kiến chọn nhóm môn tự chọn dựa vào thế mạnh cũng như yêu thích các môn của con mà chưa có sự chú tâm đến định hướng ngành nghề tương lai. Vì vậy hiện nay, phụ huynh rất cần nhà trường tư vấn để lựa chọn tổ hợp môn chính xác hơn với năng lực và các khối thi đại học.
* Xây dựng "combo" môn học theo khối thi đại học
Từ tuần cuối tháng 7 đến đầu tháng 8/2024, chương trình tư vấn - hướng nghiệp dự kiến sẽ được tất cả trường trung học phổ thông trên toàn tỉnh Nghệ An tổ chức để hỗ trợ phụ huynh, học sinh trước khi đăng ký lớp 10. Đây cũng là hoạt động thường niên của nhiều trường học tại địa phương từ khi Chương trình giáo dục phổ thông mới triển khai ở bậc trung học phổ thông. Việc lựa chọn môn học, khối học chính xác ngay từ những ngày đầu vào lớp 10 sẽ giúp hạn chế tình trạng học sinh xin đổi lớp, đổi môn học sau khi vào nhập học và tạo cho các em tâm thế học tập tốt nhất ở mái trường trung học phổ thông.
Thầy Cao Thanh Bảo, Hiệu trưởng Trường Trung học Phổ thông Hà Huy Tập cho biết, căn cứ những quy định về việc tổ hợp môn, phương thức thi tốt nghiệp trung học phổ thông áp dụng từ năm 2025, định hướng nghề nghiệp của học trò, trường xây dựng các tổ hợp môn cho phụ huynh, học sinh lựa chọn phù hợp với định hướng nghề nghiệp và năng lực học tập.
Theo thầy Cao Thanh Bảo, khi xây dựng các tổ hợp môn, nhà trường đều đảm bảo 5 môn vừa để thi tốt nghiệp trung học phổ thông vừa để thi tuyển sinh và đánh giá năng lực xét tuyển vào đại học. “Nhà trường ưu tiên tối đa cho nguyện vọng của học sinh để xếp lớp và khối, vì vậy không “ấn định” số lớp theo khối như những năm học trước. Điều này để đảm bảo cho tương lai của học sinh theo đúng định hướng nghề nghiệp là ưu tiên số 1. Nếu thiếu giáo viên, nhà trường cũng sẽ điều chỉnh cho phù hợp”, thầy Cao Thanh Bảo khẳng định.
Trường Trung học phổ thông Kim Liên (huyện Nam Đàn) triển khai chương trình học lớp 10 năm 2024 - 2025 thành 3 nhóm: Tự nhiên 1, Tự nhiên 2 và Xã hội; cùng với đó là các môn lựa chọn và chuyên đề lựa chọn. Phụ huynh, học sinh được gửi trước thông báo để tìm hiểu. Đầu tháng 8/2024, Ban Giám hiệu nhà trường trực tiếp tư vấn hướng nghiệp giúp học sinh chọn mô hình lớp phù hợp với sở thích và khả năng của bản thân. “Nhà trường sẽ giới thiệu đến phụ huynh về Chương trình giáo dục phổ thông 2018, chọn tổ hợp môn theo định hướng nghề nghiệp và kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông tương thích với chương trình này. Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2025 có 4 môn thi; trong đó 2 môn Toán, Ngữ văn là bắt buộc, còn lại 2 môn học sinh tự chọn. Do đó, nhà trường xây dựng 3 nhóm tổ hợp: Khoa học tự nhiên, Khoa học xã hội và Tổ hợp kết hợp… Trong đó, mỗi tổ hợp sẽ đảm bảo 3 khối thi truyền thống xét tuyển vào các trường đại học. Việc này giúp học sinh đa dạng tổ hợp xét tuyển vào các ngành nghề, các trường đại học”, thầy Nguyễn Dương Sơn, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Kim Liên cho biết.
Sau 2 năm thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông mới đối với bậc Trung học phổ thông, các trường có thêm kinh nghiệm trong việc xây dựng các tổ hợp môn học lựa chọn. Trung bình, mỗi trường có từ 4 - 6 tổ hợp môn học lựa chọn được xây dựng dựa trên việc bảo đảm số tiết cho giáo viên, phù hợp với cơ sở vật chất, biên chế của cơ sở giáo dục. Vì vậy, với lứa học sinh lớp 10 năm nay, nhiều trường tập trung vào tư vấn việc chọn tổ hợp môn, vừa phù hợp với năng lực, vừa phát huy hết sở trường, sự yêu thích môn học để các em có định hướng nghề nghiệp phù hợp nhất và nhiều cơ hội cạnh tranh trong môi trường nghề nghiệp tương lai./.
