Chủ đề của Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam năm nay là: “Khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số: Đột phá đưa đất nước bước vào kỷ nguyên giàu mạnh, thịnh vượng”.
Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, chiều 16/5, tại trụ sở Bộ Khoa học và Công nghệ, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng dự và phát biểu chỉ đạo sự kiện “Ngày hội Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5” năm 2025.
Cùng dự có đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương; đại diện các tổ chức quốc tế, viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp công nghệ cao, nhà sáng chế, cộng đồng nhà khoa học trong và ngoài nước.
Chủ đề của Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam năm nay là: “Khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số: Đột phá đưa đất nước bước vào kỷ nguyên giàu mạnh, thịnh vượng” thể hiện quyết tâm và tầm nhìn chiến lược của Đảng, Nhà nước và toàn ngành Khoa học và Công nghệ về vai trò cốt lõi của tri thức, công nghệ và đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong hành trình phát triển đất nước.
Phát biểu tại sự kiện, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh: “Khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không chỉ là động lực, mà còn là sứ mệnh quốc gia. Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ đột phá cải cách từ thể chế đến cơ chế tài chính, từ tư duy quản lý đến cách đánh giá kết quả đầu ra, nhằm thúc đẩy tri thức trở thành động lực tăng trưởng thực sự”.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cũng khẳng định cam kết hành động của Bộ Khoa học và Công nghệ trong thời gian tới được cụ thể hóa qua các trụ cột chiến lược: Hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách thúc đẩy nghiên cứu - đổi mới - ứng dụng công nghệ; khơi thông nguồn vốn, đa dạng hóa hình thức tài trợ, đơn giản hóa quy trình hỗ trợ nghiên cứu; tái định vị vai trò doanh nghiệp - từ đối tượng thụ hưởng thành chủ thể dẫn dắt sáng tạo và thương mại hóa công nghệ; ưu tiên phát triển các công nghệ trọng điểm như AI, vi mạch, sinh học, năng lượng mới, công nghệ số - làm nền tảng bứt phá; thúc đẩy liên kết viện - trường - doanh nghiệp - Nhà nước để hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn diện.
“Bộ Khoa học và Công nghệ bây giờ là 5 ngón tay trên một bàn tay: Khoa học công nghệ, Sở hữu trí tuệ, Đổi mới sáng tạo, Tiêu chuẩn, đo lường và chất lượng, Chuyển đổi số. Khoa học và Công nghệ là cái máy cái sản xuất ra tri thức; sở hữu trí tuệ là biến cái tri thức đó thành tài sản để giao dịch được, tạo thành trị trường tài sản trí tuệ, giúp cho tri thức ra khỏi phòng thí nghiệm và đi xa được; đổi mới sáng tạo là mang cái trí ấy sáng tạo ra sản phẩm, của cải cho xã hội; tiêu chuẩn đo lường chất lượng là sự đảm bảo hình hài, chất lượng cho sản phẩm hàng loạt; chuyển đổi số là môi trường mới, mảnh đất mới, công cụ mới cho sự phát triển. 5 ngón tay này là một chỉnh thể toàn diện cho khoa học và công nghệ phát triển”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh.
Chia sẻ tại sự kiện, ông Iain Frew, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Vương quốc Anh tại Việt Nam cho biết, Việt Nam đã xác định bốn trụ cột chiến lược cho thời đại mới. Đó là cải cách hành chính; khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; phát triển kinh tế tư nhân; hợp tác quốc tế.Chia sẻ tại sự kiện, ông Iain Frew, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Vương quốc Anh và Bắc Ireland tại Việt Nam cho biết, Việt Nam đã xác định bốn trụ cột chiến lược cho thời đại mới. Đó là cải cách hành chính; khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; phát triển kinh tế tư nhân; hợp tác quốc tế.
Đối với trụ cột thứ ba và thứ tư, Việt Nam và Anh đã có thời gian hợp tác hơn 10 năm với 80 dự án nghiên cứu chung trong các lĩnh vực: Bệnh truyền nhiễm, nông nghiệp, môi trường, công nghệ, quản trị. Mới đây, hai Chính phủ đã công bố 6 dự án hợp tác lớn về tình trạng kháng thuốc kháng sinh, bệnh nhiệt đới, nuôi trồng thủy sản, AI, chất bán dẫn và năng lượng tái tạo. Theo Đại sứ Iain Frew, trong kỷ nguyên mới, chuyển đổi số rất quan trọng. Anh và Việt Nam chia sẻ chung tầm nhìn, AI phải được phát triển một cách có trách nhiệm. Đại sứ bày tỏ mong muốn hợp tác về khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số ngày càng chặt chẽ trong tương lai.
Đại diện các nhà khoa học chia sẻ tại sự kiện, Phó Giáo sư, Tiến sỹ Phạm Thị Thanh Ngà, Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu cho biết, hiện nay, tỷ lệ nữ tham gia nghiên cứu khoa học chiếm khoảng 45%. Ngày càng nhiều nữ khoa học trong các ngành mũi nhọn như y học, công nghệ sinh học, môi trường, khoa học máy tính và đạt được các giải thưởng quốc gia, quốc tế. Việc ban hành Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là cơ hội lớn để các nhà khoa học nữ phát huy những thế mạnh tiềm ẩn, tính kiên trì bền bỉ, từ đó, xây dựng những dự án nghiên cứu lớn, có sự hợp tác trong và ngoài nước, hợp tác công tư, chuyển giao công nghệ.
Phát biểu chỉ đạo tại sự kiện, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng gửi lời chúc mừng và cảm ơn sự đồng hành và cống hiến không ngừng nghỉ của các thế hệ nhà khoa học, cán bộ quản lý khoa học, cộng đồng doanh nghiệp và toàn thể nhân dân đối với sự nghiệp phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của đất nước.
Nhấn mạnh khoa học và công nghệ có vai trò “đột phá quan trọng hàng đầu”, “động lực chính” để cơ cấu lại nền kinh tế, xác lập mô hình tăng trưởng mới và đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao vào năm 2045, Phó Thủ tướng đánh giá, trong bối cảnh nhiều thách thức lớn, nhưng đồng thời là “cơ hội vàng” để Việt Nam bứt phá, Phó Thủ tướng cho biết Đảng, Nhà nước, Chính phủ đã xác định khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là con đường ngắn nhất, là yếu tố có ý nghĩa sống còn để Việt Nam thực hiện khát vọng phát triển nhanh, bền vững, bao trùm, và tự chủ để thực hiện thành công 2 mục tiêu 100 năm. Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo không chỉ là động lực tăng trưởng kinh tế, mà còn là nền tảng để xây dựng một Việt Nam thịnh vượng; là công cụ chiến lược để nâng cao năng suất lao động, bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu, và nâng cao chất lượng đời sống nhân dân.
Phát huy tinh thần đó, thời gian tới, Phó Thủ tướng đề nghị các Bộ, ngành, địa phương và cộng đồng các chuyên gia, nhà khoa học tập trung triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp đột phá. Đó là, tiếp tục hoàn thiện thể chế, tạo hành lang pháp lý thông thoáng, minh bạch để “cởi trói” cho lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo; phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia theo hướng toàn diện; thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu cơ bản để tiến tới làm chủ các công nghệ chiến lược, công nghệ lõi; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho lĩnh vực khoa học công nghệ; thúc đẩy ứng dụng khoa học công nghệ trong mọi lĩnh vực của nền kinh tế; đẩy mạnh ngoại giao khoa học, chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo; tăng cường vai trò của Tiêu chuẩn, Đo lường, Chất lượng; khơi dậy niềm đam mê khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo trong toàn xã hội.
Nhấn mạnh việc đưa ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam thực sự trở thành ngày hội toàn dân, nơi mỗi người dân, doanh nghiệp đều có thể đóng góp và thụ hưởng thành quả của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, Phó Thủ tướng tin tưởng, với truyền thống 66 năm xây dựng và phát triển, cùng đội ngũ cán bộ, nhà khoa học đầy tâm huyết và năng lực, Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ tiếp tục là ngọn cờ đầu trong sự nghiệp đột phá chiến lược, đưa Việt Nam tiến bước vững chắc trên con đường trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao, giàu mạnh, hùng cường vào năm 2045./.
