Tỉnh Phú Thọ đặt mục tiêu đến năm 2030, đưa tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 76,8%; trong đó 40,1% có bằng cấp, chứng chỉ, chứng nhận.
Sau sắp xếp đơn vị hành chính, tỉnh Phú Thọ có quy mô dân số khoảng 4 triệu người, với hơn 2,3 triệu lao động. Cơ cấu kinh tế của tỉnh đang chuyển dịch mạnh theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp, dịch vụ và phát triển nông nghiệp công nghệ cao. Đáng chú ý, nhiều ngành, lĩnh vực mũi nhọn đang bứt phá, đòi hỏi lượng lớn lao động chất lượng cao, đặc biệt là các ngành điện tử, bán dẫn, tự động hóa, logistics… Đây được xem là động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng và nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh trong giai đoạn mới.
Xác định nguồn nhân lực chất lượng cao là yếu tố then chốt, quyết định sự phát triển bền vững và năng lực cạnh tranh của địa phương, tỉnh Phú Thọ đang tập trung thực hiện nhiều giải pháp mang tính đột phá nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Chất lượng nguồn nhân lực chưa đồng đều
Theo UBND tỉnh Phú Thọ, đến nay, lực lượng lao động đang làm việc trên địa bàn đạt khoảng 1,833 triệu người, tăng 126 nghìn người so với năm 2021. Chất lượng nguồn nhân lực được cải thiện rõ nét, tỷ lệ lao động qua đào tạo và truyền nghề toàn tỉnh đã đạt 73,3%, tăng 4% so với năm 2021 (trong đó 34,6% có bằng cấp, chứng chỉ, chứng nhận).
Đến nay, tỷ lệ công chức, viên chức có trình độ tiến sĩ, thạc sĩ, đại học tăng nhanh từ 69,8% (năm 2020) lên 82,8% (năm 2025). Độ tuổi công chức, viên chức được trẻ hóa, bảo đảm số lượng, chất lượng, cơ cấu trên cơ sở vị trí việc làm và đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Tuy nhiên, theo đánh giá của ngành Giáo dục và Đào tạo, hiện nay, chất lượng nguồn nhân lực của tỉnh chưa đồng đều. Tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ còn thấp; phần lớn lao động vẫn hoạt động trong khu vực nông nghiệp hoặc phi chính thức, chưa có kỹ năng chuyên sâu, nhất là lao động ở vùng sâu, vùng dân tộc thiểu số còn hạn chế về trình độ, kỹ năng và ngoại ngữ.
Một số ngành đào tạo không phù hợp với yêu cầu thực tế của doanh nghiệp, dẫn đến tình trạng "thừa thầy - thiếu thợ"; thiếu sự liên kết giữa nhà trường và doanh nghiệp trong xây dựng chương trình đào tạo, thực tập, tuyển dụng; thiếu đội ngũ giảng viên chất lượng cao trong lĩnh vực kỹ thuật, công nghệ mới, đặc biệt tại các cơ sở đào tạo nghề địa phương.
Nhiều trường dạy nghề, trung tâm giáo dục thường xuyên thiếu trang thiết bị hiện đại gây khó khăn trong việc giảng dạy thực hành; chưa đồng bộ giữa cơ sở hạ tầng, công nghệ thông tin và yêu cầu đào tạo chuyển đổi số.
Bên cạnh đó, tỉnh chưa có chính sách đủ hấp dẫn để thu hút nhân lực trình độ cao từ nơi khác về làm việc; môi trường làm việc, thu nhập và điều kiện phát triển nghề nghiệp tại địa phương chưa đủ cạnh tranh…
Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao
Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ Trần Duy Đông nhấn mạnh, phát triển nhân lực chất lượng cao là khâu đột phá của tỉnh trong 5 năm tới.
Tỉnh Phú Thọ đặt mục tiêu đến năm 2030, đưa tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 76,8%; trong đó 40,1% có bằng cấp, chứng chỉ, chứng nhận, tạo nền tảng vững chắc để xây dựng một Phú Thọ phát triển năng động, bền vững, từng bước trở thành trung tâm sản xuất, logistics và đổi mới sáng tạo ở khu vực trung du và miền núi phía Bắc.
Tỉnh Phú Thọ đã ban hành Nghị quyết về phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045; tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ phát triển công nghiệp công nghệ cao, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, công nghiệp bán dẫn, logistics, công nghiệp điện, điện tử và cơ khí.
Địa phương đang tập trung sắp xếp và phát triển mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp tại các địa phương trong tỉnh để nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực hướng đến các chuẩn quốc tế. Bên cạnh đó, tỉnh khuyến khích các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn liên kết đào tạo với doanh nghiệp gắn với nhu cầu thị trường lao động; tăng cường sử dụng công nghệ thông tin trong quản lý, giảng dạy và học tập.
Trên địa bàn Phú Thọ hiện có 5 trường đại học, 43 cơ sở giáo dục nghề nghiệp cùng nhiều trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên; hằng năm đào tạo hàng trăm nghìn học sinh, sinh viên các trình độ. Năm 2024, toàn tỉnh có hơn 64.000 học sinh, sinh viên tốt nghiệp các cơ sở nghề nghiệp, cung cấp nguồn nhân lực đáng kể cho thị trường lao động. Sáu tháng đầu năm 2025, hơn 23.000 học sinh, sinh viên đã tốt nghiệp, tập trung chủ yếu vào các ngành công nghiệp, dịch vụ và nhóm nghề khối sức khỏe.
Cùng với đó, Trung tâm Dịch vụ việc làm Phú Thọ đã chủ động triển khai đồng bộ các giải pháp tư vấn, giới thiệu việc làm, hỗ trợ người lao động, đặc biệt là nhóm lao động nghỉ việc, chuyển việc quay trở lại thị trường.
Trung tâm đẩy mạnh triển khai mô hình “Một điểm đến, một điểm dừng” giúp người lao động tiếp cận hiện đại và thuận tiện khi đến làm việc. Với mô hình này, người lao động chỉ cần đến Trung tâm Dịch vụ việc làm sẽ được giải quyết toàn bộ các nhu cầu liên quan đến làm thủ tục hưởng trợ cấp thất nghiệp, tư vấn việc làm, hướng nghiệp, giới thiệu học nghề, đào tạo nghề mới, tiếp cận các chính sách khác về bảo hiểm, lao động, đào tạo…
Tỉnh Phú Thọ chỉ đạo các sở, ngành và doanh nghiệp có chức năng cung ứng lao động chủ động khai thác nguồn lao động trong tỉnh; thường xuyên kết nối và thực hiện ký kết hợp đồng giới thiệu việc làm, cung ứng lao động cho doanh nghiệp có nhu cầu./.
