Ý Đảng, lòng dân hòa quyện trong lòng phum, sóc cùng với sự đồng thuận đổi mới, nâng cao về tư duy, nhận thức đã tạo nên sức mạnh nội sinh quan trọng để vùng đồng bào Khmer tỉnh Vĩnh Long phát triển nhanh và bền vững.
Vĩnh Long có hơn 353.000 đồng bào dân tộc Khmer sinh sống, chiếm 10,4% dân số của tỉnh. Việc thực hiện các chính sách dân tộc, phong trào thi đua gắn với phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số đã đạt nhiều kết quả tích cực. Sự đổi thay của phum, sóc, vùng đông đồng bào dân tộc Khmer là minh chứng sống động cho sức mạnh đoàn kết, là động lực để cộng đồng chung tay xây dựng quê hương giàu đẹp.
* Nông thôn vươn mình
Trong không khí rộn ràng của Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc diễn ra trên khắp các xã, phường, chúng tôi về thăm các phum, sóc có đông đồng bào Khmer, nhất là vùng sâu, vùng xa ở Vĩnh Long. Các phum, sóc Khmer đã khoác lên mình diện mạo của sự phát triển, nông thôn vươn mình cùng thành thị.
Tại xã Hàm Giang, địa phương có gần 90% dân số là đồng bào dân tộc Khmer, nhờ các chính sách hỗ trợ của Đảng, Nhà nước, sự hỗ trợ của địa phương và ý thức tự nỗ lực vươn lên mà đời sống kinh tế của đồng bào dân tộc Khmer nơi đây được nâng lên rõ rệt. Trong đó, công tác hỗ trợ nhà ở, đất ở, hỗ trợ vốn, phương tiện sản xuất cho hộ nghèo, cận nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn được địa phương chú trọng triển khai đầy đủ, kịp thời.
Bà Trì Thị Sa Ri (xã Hàm Giang) vui vẻ cho biết, nhà nước hỗ trợ gia đình nửa công đất và 50 triệu đồng để làm nhà, chăn nuôi bò, vay vốn để sản xuất, nhờ đó mà giờ gia đình bà đã khấm khá hơn trước.
Ông Nguyễn Quốc Thanh, Phó Chủ tịch UBND xã Hàm Giang thông tin, năm 2025, xã có 113 hộ đồng bào Khmer khó khăn được hỗ trợ với tổng kinh phí hơn 3 tỷ đồng. Nhờ đó, nhiều hộ khó khăn đã có điều kiện cải thiện nhà ở, tiếp cận đất sản xuất và nguồn nước sinh hoạt ổn định. Ngoài ra, xã hiện có 129 lao động là đồng bào dân tộc Khmer lao động có thời hạn ở nước ngoài, góp phần nâng cao thu nhập và đời sống của người dân. Thời gian tới, xã sẽ tập trung hỗ trợ các hộ dân thực sự khó khăn, tăng cường hỗ trợ đào tạo nghề gắn với nhu cầu thị trường lao động, nâng cao khả năng chuyển đổi nghề và tạo sinh kế bền vững cho người dân.
Sự “thay da, đổi thịt” của xã Tiểu Cần càng thể hiện rõ. Ông Nguyễn Văn Tám, Bí thư Đảng ủy xã Tiểu Cần cho biết, nhiệm kỳ qua, tỉnh và xã đã hỗ trợ bảo hiểm y tế cho 2.162 đồng bào dân tộc thiểu số; hỗ trợ nước sinh hoạt cho 40 hộ, hỗ trợ đất ở cho 17 hộ; triển khai dự án đa dạng hóa sinh kế phát triển mô hình giảm nghèo thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025… Xã kịp thời phối hợp hỗ trợ cho các cơ sở tôn giáo xây dựng, trùng tu chánh điện, trai đường, với kinh phí trên 2 tỷ đồng; tuyên truyền vận động các chức sắc, chức việc, tín đồ tôn giáo tích cực tham gia phát triển kinh tế, thực hiện chính sách an sinh xã hội. Những chính sách này đã góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào.
Các địa phương đã huy động các nguồn lực, lồng ghép nhiều chương trình, dự án để giảm nghèo bền vững trong đồng bào Khmer, nhiều hộ có điều kiện đầu tư phát triển sản xuất và kinh doanh. Nguồn vốn chính sách được sử dụng đúng mục đích không chỉ giúp người dân tăng thu nhập, ổn định cuộc sống mà còn tích cực đóng góp trở lại cho phong trào xây dựng nông thôn mới, giúp nhau giảm nghèo, góp phần làm thay đổi diện mạo vùng đồng bào dân tộc Khmer.
Chị Thạch Thị Chal Thi là người sáng lập Công ty Trách nhiệm hữu hạn Trà Vinh Farm (Sokfarm) từ khát vọng giúp người dân quê hương sống tốt hơn nhờ giá trị từ cây dừa bản địa. Chị chia sẻ, công ty được ngân hàng hỗ trợ vốn vay 800 triệu với mức lãi suất rất ưu đãi, giúp công ty vận hành mua sắm thiết bị, trả tiền lương cho công nhân vào thời điểm ban đầu. Từ nguồn lợi nhuận thu được, công ty đã hoàn trả được nguồn vốn. Đến nay, Sokfarm đã trở thành doanh nghiệp tiên phong trong khai thác và chế biến mật hoa dừa hữu cơ tại Việt Nam, với sản phẩm đạt chứng nhận quốc tế và xuất khẩu sang Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu, Nhật Bản cùng nhiều quốc gia khác.
Câu chuyện của chị Thạch Thị Chal Thi là một ví dụ cho bệ đỡ từ nguồn vốn chính sách xã hội không chỉ giúp gia đình sản xuất hiệu quả, vươn lên làm giàu, mà còn có vốn tích lũy đầu tư máy móc, cơ giới hóa trong sản xuất, từ đó truyền động lực tự phấn đấu vươn lên của người dân đồng bào dân tộc Khmer.
* Hòa quyện ý Đảng, lòng dân
Theo Ban Chỉ đạo công tác dân tộc, tôn giáo tỉnh Vĩnh Long, toàn tỉnh có hơn 373.640 đồng bào dân tộc thiểu số, chiếm 11,03%; trong đó đồng bào Khmer chiếm 10,42%. Tỉnh có 12 tổ chức tôn giáo, hơn 1.300 cơ sở thờ tự và hơn 1,1 triệu tín đồ các tôn giáo. Việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa, giá trị đạo đức của các tôn giáo luôn được quan tâm thực hiện.
Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Vĩnh Long Thạch Thị Thu Hà cho biết, tỉnh quan tâm xây dựng và ban hành nhiều chính sách về phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội phù hợp với điều kiện của tỉnh, nhất là thực hiện nghị quyết của Tỉnh ủy về tiếp tục ổn định tình hình và nâng cao chất lượng đời sống người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số, thực hiện tốt các chính sách dân tộc, chính sách tôn giáo, chính sách an sinh xã hội.
"Nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác dân tộc, tôn giáo, thời gian qua, cấp ủy, chính quyền các cấp của tỉnh Vĩnh Long đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp tuyên truyền, vận động, giúp đồng bào Khmer hiểu rõ và thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước", bà Thạch Thị Thu Hà nhấn mạnh.
Phó Chủ tịch UBND xã Hàm Giang Nguyễn Quốc Thanh nêu rõ, công tác tuyên truyền được xã thực hiện bằng hình thức đa dạng, phù hợp với đặc thù vùng dân tộc thiểu số, giúp người dân hiểu rõ chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, trong đó phát huy vai trò tích cực của các tổ chức chính trị-xã hội, người có uy tín trong cộng đồng.
Bà Võ Thị Bé Thảo, Phó Chủ tịch thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Tiểu Cần cho biết, Mặt trận Tổ quốc xã luôn tranh thủ, phát huy vai trò của các vị chức sắc trong tôn giáo, ban quản trị các chùa, người có uy tín trong đồng bào dân tộc nhằm truyền đạt thông tin về các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, những nội dung liên quan đến đồng bào, phật tử. Các vị chức sắc, Ban quản trị chùa, các phật tử phấn khởi, ra sức góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Theo Thượng tọa Thạch Thưa, Trụ trì chùa Đại Trường (xã Tiểu Cần) chia sẻ, cuộc sống của phật tử đồng bào dân tộc Khmer ngày càng khởi sắc, đa phần bà con chí thú làm ăn. Bà con đi chùa mỗi tháng 4 ngày. Bên cạnh tuyên truyền về đạo pháp, sư tuyên truyền về sống tốt đời đẹp đạo, về các chính sách dân tộc tôn giáo, luật an ninh, kinh tế, xã hội đến đồng bào. Để từ đó, bà con am hiểu được chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước.
Thượng tọa Kim Mạnh, Trụ trì chùa Ô Đùng (xã Tiểu Cần) khẳng định: Mọi mặt đời sống xã hội, từ y tế, giáo dục đến các vấn đề an sinh xã hội của người dân đều được Đảng và Nhà nước chăm lo chu đáo. Kết quả đạt được là minh chứng cho sự quan tâm, chăm lo của Đảng, Nhà nước đối với nhân dân, trong đó có đồng bào Khmer.
Ý Đảng, lòng dân hòa quyện trong lòng phum, sóc cùng với sự đồng thuận đổi mới, nâng cao về tư duy, nhận thức, nỗ lực vươn lên của từng hộ gia đình, từng cá nhân, đã tạo nên sức mạnh nội sinh quan trọng để vùng đồng bào Khmer tỉnh Vĩnh Long phát triển nhanh và bền vững./.
