Vở "Sống mãi tuổi 17" của tác giả Lưu Quang Vũ được Nhà hát Tuổi trẻ dàn dựng nhằm truyền cảm hứng, lý tưởng và ý chí quyết tâm, không lùi bước trước khó khăn, sẵn sàng gánh vác sứ mệnh và trọng trách của thế hệ thanh niên Việt Nam trước Tổ quốc hôm nay và mai sau.
(TTXVN) Chào mừng Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XII, Nhà hát Tuổi trẻ đã dàn dựng và công diễn vở kịch "Sống mãi tuổi 17" - tác phẩm đầu tay của Nhà viết kịch Lưu Quang Vũ với nhân vật chính được xây dựng từ hình tượng người Anh hùng trẻ tuổi Lý Tự Trọng.
* Tấm gương Anh hùng Lý Tự Trọng
Vở kịch "Sống mãi tuổi 17" khai thác bối cảnh đất nước ta trong giai đoạn lầm than dưới ách đô hộ của thực dân Pháp gần 100 năm trước, lột tả sự thống khổ của người dân lao động thuộc địa một cổ hai tròng, cơ cực bi thương. Chuyện kịch kể về Lý Tự Trọng - người thanh niên trẻ tuổi sớm được giác ngộ cách mạng, đảm nhận nhiệm vụ liên lạc trong và ngoài nước cho Xứ ủy Nam Kỳ và Trung ương Đảng; đồng thời được giao nhiệm vụ đặc biệt: vận động tập hợp thanh niên trong các nhà máy, trường học để thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản trong nước.
Lý Tự Trọng với tư chất thông minh đã sáng tạo, gan dạ, nhiều lần vượt qua sự truy lùng, vây bắt của kẻ thù, hoàn thành nhiệm vụ được giao. Ngay cả khi bị địch bắt, trong nhà tù thực dân đế quốc, kẻ thù sử dụng mọi hình thức tra tấn dã man, tàn khốc nhưng anh vẫn kiên cường giữ vững ý chí, lý tưởng, không một lời khai báo. Sự kiên trung của Lý Tự Trọng khiến chính kẻ thù của anh phải nể phục, ngả mũ cúi chào.
Khi bị kết án tử hình, Lý Tự Trọng khảng khái tuyên bố: "Tôi hành động có suy nghĩ. Tôi hiểu việc tôi làm. Tôi làm vì mục đích cách mạng. Tôi chưa đến tuổi trưởng thành, nhưng tôi đã đủ trí khôn để hiểu con đường của thanh niên chỉ là con đường cách mạng, không thể có con đường nào khác".
Cuộc đời và sự hy sinh anh dũng của Lý Tự Trọng đã để lại cho lớp lớp các thế hệ thanh niên Việt Nam nhiều bài học quý báu về lòng yêu nước nồng nàn, yêu đồng bào, tinh thần tự tôn dân tộc; bài học về tấm gương ham học hỏi, ham hiểu biết để đóng góp được nhiều hơn cho đất nước và dân tộc.
Trong vở "Sống mãi tuổi 17", Nhà viết kịch Lưu Quang Vũ đã khắc họa mỗi một nhân vật là một tính cách, một cảnh đời riêng. Ở đó, chàng thanh niên Lý Tự Trọng trẻ tuổi, giàu nhiệt huyết, hăng hái học tập, hoạt động cách mạng và đối xử tốt với mọi người; một người què bất đắc chí nhưng vẫn sẵn lòng lao ra bênh vực anh xẩm mù khi bị Pháp đánh đập; một chị gái chấp nhận đi làm gái bán hoa chỉ để lấy tiền nuôi em ăn học... Một gã giang hồ Bảy thẹo vốn chuyên bắt nạt kẻ yếu cũng dần trở nên hiểu chuyện hơn, thậm chí khi ở trong tù, được Lý Tự Trọng dạy học chữ, Bảy thẹo còn nói nếu được ra tù sẽ theo cách mạng…
Sân khấu được dàn dựng khá đơn giản nhưng mang đến những hiệu quả thẩm mỹ đáng kể, kết hợp với hiệu ứng ánh sáng, âm thanh và diễn xuất của các diễn viên, "Sống mãi tuổi 17" đã tạo điểm nhấn và ấn tượng cho người xem. Đặc biệt, cảnh Lý Tự Trọng ở trong nhà tù, đạo diễn chỉ tập trung chút ánh sáng vàng vọt vào nơi các tử tù nói chuyện, trong khi xung quanh tối và lạnh, khiến người xem có cảm giác ngột ngạt, bức bối như chính họ đang ở bên trong nhà tù.
* Truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ
Nghệ sỹ Ưu tú Sĩ Tiến, Giám đốc Nhà hát Tuổi trẻ cho biết: Trong nhiều năm, khán giả đến với Nhà hát đã được thưởng thức các tác phẩm mang màu sắc đương đại, phản ánh đời sống xã hội qua những "Mùa kịch Lưu Quang Vũ" được tổ chức hàng năm như "Hoa cúc xanh trên đầm lầy", "Ai là thủ phạm?", "Tin ở hoa hồng", "Ông không phải là bố tôi"…
Với vở kịch "Sống mãi tuổi 17", khán giả sẽ đến với kịch Lưu Quang Vũ trong một bối cảnh của thời kỳ đất nước chưa giành được độc lập. Vở diễn là tác phẩm đầu tay của Nhà viết kịch Lưu Quang Vũ, từng được dàn dựng tại Nhà hát Tuổi trẻ hơn 40 năm trước. Vở diễn được dàn dựng nhằm truyền cảm hứng, lý tưởng và ý chí quyết tâm, không lùi bước trước khó khăn, sẵn sàng gánh vác sứ mệnh và trọng trách của thế hệ thanh niên Việt Nam trước Tổ quốc hôm nay và mai sau.
"Cho đến hôm nay, những thông điệp, ý nghĩa của vở diễn vẫn còn nguyên giá trị đối với công chúng và thời đại. Là Nhà hát dành cho thanh thiếu nhi, chúng tôi hy vọng vở diễn sẽ có sức lan tỏa tích cực đến với đông đảo thế hệ trẻ. Tôi tin rằng, rất nhiều bạn trẻ trong chúng ta vẫn còn trăn trở trong hành trình nhận diện mục đích và lý tưởng sống đúng đắn cho riêng mình", Nghệ sỹ Ưu tú Sĩ Tiến chia sẻ.
Nói về cơ duyên ra đời tác phẩm "Sống mãi tuổi 17", Nghệ sỹ Ưu tú Sĩ Tiến kể, năm 1979, một năm sau khi Nhà hát Tuổi trẻ được thành lập, xuất phát từ nhu cầu dàn dựng một vở diễn nghệ thuật dành cho thế hệ trẻ nhằm cổ vũ và tôn vinh lối sống đẹp, tinh thần cống hiến, dấn thân của thanh niên trong thời đại mới, Đạo diễn, Nghệ sỹ Nhân dân Phạm Thị Thành (nguyên Giám đốc Nhà hát Tuổi trẻ) đã tìm đến gặp Lưu Quang Vũ và đề nghị ông viết một vở kịch như vậy.
Chưa đầy 20 ngày sau, "Sống mãi tuổi 17" đã ra đời với nhân vật chính được xây dựng từ hình tượng người Anh hùng trẻ tuổi Lý Tự Trọng, dựa trên câu chuyện "Cậu nhỏ" của cán bộ lão thành Vũ Duy Kỳ. Vở diễn được đưa lên dàn dựng trên sân khấu Nhà hát Tuổi trẻ cuối năm 1979 và xuất sắc giành được Huy chương Vàng tại Hội diễn Sân khấu Toàn quốc năm 1980.
Thành công của tác phẩm đầu tay là một trong những bước ngoặt để từ đó Lưu Quang Vũ say mê gắn bó với lĩnh vực sáng tác kịch bản, mở ra sự nghiệp lừng lẫy của nhà viết kịch tài hoa bậc nhất, người góp lửa cho sân khấu Việt Nam trong nhiều thập kỷ qua. Trong 10 năm, ông đã viết hơn 50 kịch bản sân khấu, phần lớn đã được các nhà hát, đoàn nghệ thuật trên cả nước dàn dựng, công diễn hàng trăm buổi trong nước và lưu diễn trên thế giới.
Nhà viết kịch Lưu Quang Vũ bắt đầu bén duyên với sân khấu từ năm 1978, sau khi trở thành biên tập viên của Tạp chí Sân khấu. Sự nghiệp kịch nghệ của ông chỉ kéo dài trong 10 năm nhưng với sự lao động miệt mài, cùng tài năng, sức sáng tác phi thường, Lưu Quang Vũ đã để lại cho đời nhiều tác phẩm giá trị, mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, có sức ảnh hưởng dài lâu đối với nền sân khấu nước nhà.
Nhà hát Tuổi trẻ cho biết, với sự hỗ trợ của Trung ương Đoàn, vở kịch "Sống mãi tuổi 17" sẽ được lưu diễn phục vụ các bạn học sinh, sinh viên, Đoàn viên thanh niên cả nước trong năm 2023./.
